به گزارش خبرگزاری دفاع مقدس به نقل از خبرگزاری "خاورمیانه کنونی"، هر چند به دلایلی می توان ایران را پیروز نبرد طولانی در جنگ هشت ساله با عراق برشمرد، ولی مشکلات اقتصادی و کمبود تسلیحات در عرصه داخل و فشارهای مستقیم و غیرمستقیم خارجی به خصوص از سوی قدرت های بزرگ دلایل اصلی موافقت ایران با پذیرش قطعنامه و پایان جنگ از سوی رسانه های خارجی معرفی می شود.
این خبرگزاری خارجی در تحلیل علل موافقت ایران بعد از گذشت مدت زمانی از خوداری از پذیرش قطعنامه در ابتدا به چرایی آغاز جنگ و چگونگی روند آن تا پایان جنگ پرداخته است. در حالی که با وقوع انقلاب اسلامی در ایران، صدام حسین با طمع آشفتگی در نیروهای نظامی ایران و با چراغ سبز قدرت های بزرگ به ایران حمله می کند، در مراحل آغازین جنگ توانست مناطقی از ایران را تصرف نموده و پیروزی هایی علیه ایران که آمادگی جنگی وسیع را نداشتند، کسب نماید.
اما این روند تداوم نیافت و ایران توانست با کمک مردم این کشور و استفاده از تجهیزات خود عملیات هایی را برای آزادسازی مناطق تحت اشغال با موفقیت اجرا نماید و حتی مناطقی از عراق، همانند فاو را نیز تصرف نمود.
بدین شکل که تا سال 1367 یعنی پایان جنگ و با وجود کمک هایی که اعراب به صدام حسین اهدا می کردند، ایران توانسته بود موضع قوی خود را در مقابل تجاوز صدام حسین حفظ نماید. لذا در حالی که سازمان ملل متحد در آغاز جنگ عراق علیه ایران هیچ گونه واکنش جدی و تاثیرگذار برای توقف جنگ نشان نداد و تنها دو طرف را به صورت غیرالزام آور به سازش دعوت کرده بود، با آشکار شدن پیشروی های ایران، تحت تاثیر سیاست های قدرت های بزرگ عضو شورای امنیت در پی متوقف کردن جنگ برآمد که صدور چندین قطعنامه از سوی شورای امنیت نیز در این رابطه قابل اشاره می باشد.
در این شرایط در حالی که مقامات ایران از محتوای قطعنامه ها برای توقف جنگ راضی نبودند بالاخره در سال 1366 شورای امنیت با تغییراتی قابل توجه در مواضع خود به نفع ایران نسبت به قطعنامه های پیشین، قطعنامه 598 را برای اجرای آتش بس صادر کرد که بدین دلیل که این قطعنامه تمام خواسته های ایران را برآورده نمی کرد، ایران تصمیم گرفت به جنگ ادامه داده و قطعنامه را نپذیرد.
مشکلات ایران برای ادامه جنگ و مشکلات موجود
در حالی که به دلیل مواضع قدرتمند در جنگ و برآورده نشدن خواسته های ایران رهبران این کشور با وجود گذشت یک سال از صدور قطعنامه 598 حاضر به پذیرش آن نبودند، ولی این کشور با مشکلاتی نیز برای ادامه جنگ مواجه بود. به نحوی که مجموعه ای از این مشکلات و فشارها در نهایت باعث تغییر مواضع ایران و پذیرش قطعنامه 598 شد.
مشکلات اقتصادی ایران که به دلیل تداوم هشت ساله جنگ و هزینه های سنگین آن و همچنین اعمال تحریم هایی از سوی غرب بر ایران تحمیل شده بود، در کنار مشکلات ایران در فروش نفت، عوامل اقتصادی بودند که تداوم جنگ را برای ایران با دشواری روبرو کرده بود که برخی از آنها نیز به دلیل خواست قدرت های بزرگ برای پایان جنگ به ایران تحمیل شده بودند.
مساله دیگر برای ایران به کمبود تجهیزات نظامی برمی گشت. در واقع در حالی که بعد از هشت سال بسیاری از تجهیزات ایران مصرف و یا تخریب و کهنه شده بودند، به دلیل تحریم های نظامی صورت گرفته امکان خرید تجهیزات برای ادامه جنگ برای ایران وجود نداشت و این موضوع را می توان عنصری تعیین کننده در برخی فشارهای داخلی بر رهبران ایران برای پذیرش قطعنامه و آتش بس تفسیر نمود.
علاوه بر این موضوعات، طبق گزارش موسسه امریکایی "پاسخ"، فشارهای مستقیم و غیر مستقیم قدرت های بزرگ نیز علیه ایران در پذیرش قطعنامه تاثیرگذار بود که از جمله مهم ترین مسائل در این رابطه می توان به ورود مستقیم امریکا به جنگ با حمله به هواپیمای مسافربری ایران اشاره داشت که تهدیدات بزرگتری علیه ایران در صورت ادامه جنگ مطرح می کرد.
ایران پیروز جنگ هشت ساله
دلایلی مانند شکست صدام حسین از دستیابی به اهداف خود از حمله به ایران و تثبیت موقعیت منطقه ای جمهوری اسلامی ایران بعد از پایان جنگ، علی رغم عدم تمایل ایران به پایان جنگ در آن برهه زمانی، با وجود پذیرش قطعنامه 598 می توان ایران را پیروز جنگ عراق علیه ایران نامید.
موسسه "پاسخ" در پرداختن به این موضوع که پیروز جنگ هشت ساله عراق علیه ایران کدام طرف بود، می نویسد: در شناسایی پیروز این جنگ باید به این موضوع پرداخت که در حالی که عراق از حمایت های مستقیم و غیر مستقیم اعراب و همچنین دو ابرقدرت آن زمان یعنی امریکا و شوروی برخوردار بود، ایران تازه یک انقلاب بزرگ را پشت سر گذاشته بود و ارتش این کشور نظم و آمادگی کافی برای یک جنگ طولانی را نداشت؛ با این وجود نه تنها در پایان جنگ صدام حسین نتوانست هیچ بخشی از خاک ایران را تصرف نماید، بلکه ایران دارای مواضع قوی تری در زمان پذیرش قطعنامه 598 بود.
در این رابطه به این دلیل که ایران در پایان جنگ توانسته بود به هدف اصلی خود یعنی دفاع و حفظ تمامیت ارضی دست یابد و خود را به عنوان یک قدرت در منطقه که توان مقابله با ارتش کاملا مسلح عراق را داشته است معرفی نماید، پیروز جنگ به شمار می آید، هر چند که هزینه های زیادی نیز در این مسیر متقبل شده است.
