مژده امباشی، دختر نوزده سالهای که در روزهای اول جنگ در خرمشهر به کار امدادگری مشغول بود، با محمدرضا مبارز و رضا لیامی در حال انتقال چند مجروح به بیمارستان بودند که به محض ورود به خیابان چهل متری ماشینشان مورد اصابت گلولههای دشمن قرار گرفت. باران گلولهها امان از آنها بریده بود و در همان ثانیههای اول هر هشت نفر آنها زخمی و مجروح شدند.
چهار نفر از آن مجروحها پشت ماشین در جا به شهادت رسیدند. تیر و ترکش مغز محمدرضا مبارز را متلاشی کرد و به شهادت رساند و مژده امباشی و محمدرضا لیامی را هم به شدت مجروح کرد. صباح وطنخواه از دیگر امدادگران و رزمندههای روزهای اول نبرد در خرمشهر نیز با کشور نجار و مصدق (عیوضیان) در جریان انتقال دو مجروح به بیمارستان در خیابان چهل متری گرفتار بعثیها شدند و ماشینشان به رگبار بسته شد اما با رانندگی ماهرانه مصدق از معرکه جان سالم به در بردند.
بیتردید ثبت دقیق و درست حوادث لحظه به لحظه آن روز خرمشهر و خیابان چهل متری نیازمند پژوهش بیشتری است. شاهدان عینی اذعان میدارند آن روز عده زیادی از نیروهای ایرانی در خیابان چهل متری شهید و زخمی شدند. به اعتقاد بسیاری از آنها آن روز جنایتبارترین روز عراقیها در خرمشهر بود و تعداد شهدا و مجروحان به حدی بود که نام خرمشهر در آن روز به خونین شهر تغییر یافت و شهر از آن روز به بعد نفسهای آخرش مقامتش را کشید و دیگر تاب نیاورد و چند روز بعد سقوط کرد.
24 مهر باید در تقویم دفاع مقدس و در حافظه تاریخی این سرزمین به عنوان یک روز مهم و سرنوشتساز ثبت شود تا آیندگان بیشتر به مظلومیت ما در جنگ و تجاوز بعثیها پی ببرند و بدانند چرا و به چه دلیل شهر خرمشهر در چنان روزی به خون نشست و خونین شد.
برای آشنایی بیشتر با نقش بانوان خرمشهری دردوران دفاع مقدس و دفاع از خرمشهر با مژده امباشی در این زمینه به گفت و گو نشستیم.
دفاع مقدس: اقدامات بانوان در حمایت و دفاع از خرمشهردر اوایل جنگ تحمیلی چگونه بود؟
امباشی: در زمان شروع جنگ جنگ تحمیلی در سال 59 نوزده ساله بودم و به طورداوطلبانه امدادگری می کردم.
بانوان در دوران دفاع از خرمشهر نقش های مختلفی را برعهده داشتند و در گروه های مختلف همراه با برادران سپاهی علاوه بر امدادگری در بعد نظامی نیز همکاری داشتند.
دفاع مقدس: بانوان امدادگر چگونه در خرمشهر فعالیت می کردند؟
بحران شدیدی در خرمشهر حاکم بود و عراق هجمه سنگینی به سمت خرمشهر داشت، بانوان امدادگر در مساجد و حسینیه ها برای مداوای مجروحین حضور فعال داشتند و با چادر زدن در این اماکن که از جمله آن مسجد جامع خرمشهر بود کارهای امدادی را انجام می دادند.
مداوای سرپایی مجروحان در خرمشهر انجام می شد و برای امدادرسانی بهتر مجروحان به آبادان انتقال داده می شدند.
دفاع مقدس: دیگر اقدامات بانوان در روزهای خونین خرمشهر چه بود؟
آشپزی و غذارسانی به رزمندگان، شستن لباس های رزمندگان از دیگر اقدامات بانوان خرمشهری بود که تلاش خواهران به طور داوطلبانه موجب انگیزه و حفظ روحیه برادران و رزمندگان در برابر هجمه گسترده دشمن بود.
دفاع مقدس: چه نیرویی موجب شد خرمشهر 45 روز مقاومت کند؟
امباشی: دفاع جانانه رزمندگان در کنار کمک های بسیار بانوان در دفاع از خرمشهر موجب شد 45 روز این شهر در دست رزمندگان با وجود سلاح کم بماند چراکه دشمن توقع داشت چند روزه خرمشهر را از خوزستان جداکند.
زبان از بیان حماسه ها و دلاورمردی های رزمندگان و تلاش و ایثارگری بانوان در آن دوران قاصر است اما این مقاومت اهداف دشمن را نقش بر آب کرد.
ادامه دارد...
گفت و گو از وجیهه سادات حسینی
