به گزارش گروه بین‌الملل
دفاع پرس، خاورمیانه یکی از موضوعات اصلی مناظرات نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری آمریکا بود. در این میان دو مسئله برجام و بحران سوریه بیش از همه در موضع گیری‌های ترامپ و کلینتون تکرار می‌شد. دونالد ترامپ با انتقاد از رویکرد دموکرات‌ها و برنامه آینده کلینتون برای سوریه، تاکید داشت سیاست‌های کلینتون آمریکا را وارد جنگ مستقیم با روسیه خواهد کرد. وی خطاب به مردم کشورش گفت: «هم اکنون به جای مبارزه با داعش آمریکا در حال نبرد با روسیه و ایران است. این به معنای وقوع خطر جنگ جهانی سوم است.»
کاندیدای جمهوری خواهان در دوران تبلیغات خود از راهکاری متفاوت با آنچه تاکنون اوباما در سوریه در پیش گرفته است، سخن گفت. ترامپ اظهار داشت که به جای تلاش برای برکناری بشار اسد باید با داعش جنگید. وی از نیروهای کرد سوری به‌عنوان مؤثرترین نیروهایی که هم اکنون در حال مقابله با داعش هستند نام برد و تصریح کرد کاخ سفید از معارضان مسلح سوری حمایت می‌کند بدون اینکه بداند این افراد چه کسانی هستند.
هم اکنون، ترامپ پس از پیروزی در انتخابات بازهم بر مواضع قبلی اصرار دارد. وی اخیرا در جریان بازدید از تحریریه روزنامه نیویورک تایمز گفت که راه حل متفاوتی برای پایان بخشیدن به بحران سوریه دارد. این سخنان در حالی منتشر شد که پیش از آن با ایجاد منطقه پرواز ممنوع در سوریه مخالفت کرده بود و گفته بود شکست داعش اولویت بالاتری نسبت به متقاعد کردن بشار اسد برای کناره‌گیری از قدرت دارد و کاخ سفید باید به جای تمرکز بر اسد، بر داعش تمرکز کند.
موضع‌گیری‌های ترامپ چندان با رویکرد اعضای تشکیلات سیاست خارجی حزب جمهوری خواه منطبق نیست. زیرا جمهوری خواهان نسبت به دموکرات‌ها جهت‌گیری‌های میلیتاریستی و تندتری نسبت به موضوعات بین‌المللی دارند و از این رو مخالف عقب‌نشینی از وضع موجود در سوریه هستند.
اما واقعیت این است که ترامپ نیز نماینده کامل حزب جمهوری خواه نیست. او با شعارهایی که بعضا در تضاد با نگاه جمهوری خواهان به مسائل بود توانست رأی مردم را به دست آورد. رئیس جمهور جدید نشان داد امنیت و اقتصاد داخلی کشورش به مراتب برایش از «ملت سازی» و مداخله مستقیم در حل بحران‌های خارجی اهمیت بیشتری دارد.
درحالی‌که یک ژنرال تندرو به‌عنوان وزیر دفاع وارد کابینه ترامپ شد و گمانه‌زنی‌هایی از احتمال روی کار آمدن میت رامنی به عنوان وزیر خارجه جدید آمریکا خبر می‌دهد، باز هم به نظر نمی‌رسد رئیس جمهور جدید اجازه دهد موضع‌گیری‌های کنونی‌اش تحت تاثیر سیاست‌های وزارت خارجه یا پنتاگون قرار گیرد. ترامپ به دلیل سابقه کار حرفه‌ای در زمینه اقتصاد، ذهنیتی معامله‌گرانه به مسائل دارد. از همین رو برخلاف سایر رؤسای جمهور از مذاکره با روسیه، به‌عنوان رقیب دیرینه آمریکا سخن گفت.
براین اساس می‌توان پیش‌بینی کرد وقتی ترامپ از نگاه متفاوت به مسائل سوریه صحبت می‌کند در نظر ندارد طبق دستورکار جمهوری خواهان با ابزار نظامی یا به شیوه دموکرات‌ها از طریق جنگ نیابتی مسئله را خاتمه ببخشد.
نگرانی رئیس جمهور جدید از احتمال گسترش مقابله غیرمستقیم مسکو و واشنگتن در سوریه به سایر موضوعات و بروز درگیری نظامی میان دو کشور از تجربه تاریخی جنگ سرد نشأت می‌گیرد.
از سویی دیگر ترامپ برای بهبود وضعیت اقتصادی آمریکا، نیازمند تمرکز بر حوزه داخل و کم کردن مشغله‌های خارجی است. به همین دلیل در اظهاراتش تاکید دارد امروز موضوع اصلی امروز سوریه، از بین بردن داعش است.
وی تلاش دارد از طریق برنامه‌ای که صرفا حول نابودی داعش در سوریه طراحی شده با روسیه همراه شود که این مسئله به‌معنای حذف احتمال جنگ جهانی سوم خواهد بود. همچنین ترامپ با توجه به هزینه‌های گزاف اقتصادی و نظامی حضور روسیه در سوریه، می‌خواهد با کارت داعش از مسکو و سایر همپیمانانش امتیاز بگیرد.
اعلام طرح‌های کاهش هزینه‌های نظامی آمریکا در ناتو، احتمال به رسمیت شناخته شدن انضمام شبه جزیره کریمه به روسیه از سوی ترامپ و دیدگاه‌های او درباره امکان عدم تمدید تحریم‌های غرب علیه مسکو، سیگنال‌هایی است که رئیس جمهور جدید ایالات متحده برای کسب امتیاز از کرملین در سوریه نشان داده است.
واقعیات میدانی در سوریه و ناتوانی مخالفان در پیشبرد اهدافشان در 6 سال گذشته، ترامپ را به این نتیجه رسانده است که کنار زدن اسد از طریق مداخله هرگز عملی نخواهد شد و این بحران عایدی جز اتلاف منابع برای آمریکا نخواهد داشت.
در نتیجه گمان می‌رود طبق تاکیدات ترامپ بر عدم تمرکز بر کنار زدن اسد از قدرت، در مذاکرات صلح آینده شاهد تغییر رویکرد کاخ سفید در ایجاد جبهه‌ای مشترک برای نابودن کردن داعش و فراهم کردن فضایی برای حضور مخالفان غیر مسلح و میانه‌رو در عرصه سیاسی سوریه باشیم. به ویژه آنکه یکی از رویکردهای ترامپ این است که کشورها باید به هزینه خودشان، مشکلاتشان را حل کنند.
از این رو به نظر می‌رسد دیدگاه احتمالی او در مورد سوریه با حفظ موقعیت نفوذ واشنگتن در این کشور، این سناریو باشد. ضمن آنکه حل بحران سوریه می‌تواند دستاورد مهمی برای رئیس جمهور جدید به شمار آید که تا پیش از این هیچ سابقه سیاسی در کارنامه‌اش دیده نمی‌شود. از طرفی به توافق رسیدن به روس‌ها از تقابل‌هایی که برای واشنگتن هزینه تراشی می‌کند، خواهد کاست و همچنین مانع نزدیکی بیشتر روسیه و چین در برابر آمریکا می شود.
