به گزارش خبرگزاری دفاع مقدس به نقل از ماهنامه پیام انقلاب، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به عنوان یکی ازمردمیترین نهادهای انقلابی این سرزمین درطول 35 سالی که از تأسیس آن میگذرد تقریباً درتمامی زوایای حیات اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی مردم ایران حضوری فعال وچشمگیر داشته است، ازمقابله با توطئههای دشمن ازهمان اوان پیروزی انقلاب اسلامی گرفته تا تشکیل بسیج مستضعفین به عنوان یکی از زیرمجموعههای مردمی سپاه پاسداران تا حضور تمام عیار درجبهههای جنگ تحمیلی و نقش محوری درسالهای دفاع مقدس و پس از آن در دوران سازندگی پس ازجنگ که حاصل آن دهها پروژه عظیم عمرانی و صدها پروژه صنعتی و کشاورزی و بالاخره گام نهادن در مسیر جهاد علمی که کشور را به درجات چشمگیری از خودکفایی رساند.
امروزه اعضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مانند سالهای دفاع مقدس درعرصههای مختلف فعالیتهای علمی و پژوهشی، صنعتی، نظامی، فرهنگی، سیاسی و امنیتی حضوری تعیین کننده دارند و این حضور بسیاری از گرههای مشکلات عرصههای مختلف را باز میکند.
سینما و حماسههای سپاه
درحیطه سینما هم با وجود حضور برخی تفکرات سکولار و عدم وجود مدیریتهای انقلابی، اما به دلیل تنیده شدن تشکیلات سپاه در عمق جامعه اسلامی و وجه مردمی این نهاد خصوصاً در میادین دفاع مقدس، حداقل در سینمایی که عنوان دفاع مقدس را بر خود داشت، تصویر عناصر مختلف سپاه به ویژه نمود نیروهای داوطلب و مردمی در نهادی به نام بسیج(که در اغلب آثار سینمای دفاع مقدس، نقش کلیدی و اصلی را برعهده داشتند) و همچنین روایت حماسههای رزمندگان دفاع مقدس و فرماندهان و سرداران این دفاع، که باز هم بیشتر درچهره نیروهای مردمی بسیج و سپاه نمایش داده میشدند، باعث شد تا در بسیاری ازفیلم های سینمای دفاع مقدس نمایش چهره موثر و قهرمانانه اعضای سپاه پاسداران بارز و مشخص باشد؛ ازفیلمهای اولیه سینمای دفاع مقدس مانند«ما ایستادهایم» (اکبرحر) و«پیشتازان فتح» (مرحوم ناصرمهدیپور) و«دیارعاشقان» (حسن کاربخش) گرفته تا آثار متفاوتی همچون«پروازدرشب» (مرحوم رسول ملاقلیپور) و«دیدهبان» (ابراهیم حاتمیکیا) و«تویی که نمی شناختمت» (ابراهیم سلطانیفر) و تا فیلم های پرهزینه تری مثل«دوئل»(احمدرضادرویش) و«ملکه» (محمدعلی باشه آهنگر).
درتمامی فیلمهایی که نام برده شد شخصیت یا شخصیتهای اصلی فیلم در قالب بسیجی و نیروی مقاومت و یا نیروهای داوطلب عضوی از سپاه پاسداران محسوب شده و مستقیم یا غیر مستقیم(حتی با پوشیدن یونیفرم مخصوص با آرم و نشان مخصوص سپاه) جایگاه محوری اعضای این نهاد را نمایش می دهند.
دراین فیلمها که تعداد قابل توجهی از آثار سینمای دفاع مقدس را تشکیل دادهاند(به جز آثاری که قهرمانان ارتش جمهوری اسلامی ایران را در کادر خود می گرفتند) این اعضای سپاه بودند که نقش اصلی را داشتند.
سرداران و فیلمهای سینمایی
بخشی دیگر ازفیلمهای دفاع مقدس به گوشههایی اززندگی و دوران سرداران دفاع مقدس می پرداخت و با روایت از نقاط برجسته یا خاص زندگی سرداران در واقع یکی ازفرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را به عنوان شخصیت اصلی فیلمها نشان می داد.
از جمله این گروه از فیلمها می توان به نمونه های زیر اشاره کرد؛
- «هیوا» ساخته مرحوم رسول ملاقلیپور که نگاهی به زندگی و شهادت حمید باکری(با توجه به خاطرات همسر شهید) داشت.
- «به کبودی یاس»(درباره شهید برونسی) و «شور شیرین»(درباره شهید محمود کاوه) که هر دو توسط جواد اردکانی ساخته شد.
- «زیباتر از زندگی» که توسط انسیه شاهحسینی درباره شهید حسین علمالهدی ساخته شد.
- مجموعه تلویزیونی «آخرین روزهای زمستان» که علاوه بر زندگی شهید حسن باقری سیر شکلگیری واحد اطلاعات عملیات سپاه پاسداران از نخستین روزها و اولین بنیانگذارانش را به تصویر میکشید.
- بخشهای پایانی مجموعه تلویزیونی «در چشم باد» ساخته مسعود جعفری جوزانی که به تأثیر سپاه پاسداران و عوامل مختلفش در جریان آزاد سازی خرمشهر و به ویژه نقش شهید حسن باقری می پرداخت.
رشادتهایی که به تصویر کشیده نشد
البته همه اینها درمقابل خیل تولیدات سینمای ایران درطول این سالها، که به طور متوسط سالانه 80-70 فیلم را دربرمیگرفت بسیار ناچیز به نظر میرسد. چنانچه هنوز ناگفتههای بسیاری درمورد رشادتها و جانبازیها و فداکاریهای رزمندگان و فرماندهان و سرداران سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و خیل عظیم شهدایش وجود دارد.
درواقع هنوز حتی گوشهای کوچک ازعملکرد عظیم سپاه درعرصه فناوری و پیشرفتهای علمی کشور برای تأمین هر چه بیشتر و افزونتر امنیت کشور دربرابر خیل دشمنان داخلی و خارجی بر پرده سینما نرفته است (تنها در مورد شهید حسن تهرانیمقدم به عنوان پدر موشکی ایران میتوان فیلمهای متعددی تولید کرد، سردار شهیدی که توانست از هیچ فناوری ساخت موشک را برای کشور به دست آورد تا جایی که امروزه با ساخت انواع و اقسام کوتاهبرد و میانبرد و دور برد آن کارشناسان غربی را وادار به این اعتراف کرد که قدرت موشکی ایران بسیار مهیب است).
هنوز حتی نمایی از حضور برجسته سپاه درمیادین مختلف عمران و آبادانی و سازندگی مملکت درطول سالهای پس ازجنگ جلوی دوربین سینمای ایران نرفته است. هنوز کاروان بزرگ شهدا و جانبازان و سرداران سپاه پاسداران انقلاب اسلامی سهمی از سینمای ایران ندارند و هنوز ...
اتفاقی خوب در فیلم فجر سی و دوم
با وجود همه این کاستی ها و تسامح و تساهلها همین تعداد اندک فیلم که درباره عملکرد سپاه و اعضای آن و خیل عظیم شهدایش و گروه بیشمار دانشمندان آن بر پرده سینماها نقش بسته توانسته به عنوان برگی سترگ از دفتر انقلاب اسلامی کارنامه سینمای ایران را مزین به واقعیات تردیدناپذیر هویت و ریشههای دینی و ملی ملت ایران بگرداند.
اما به نظرم نقطه اوج این مسیر سال گذشته درجشنواره فیلم فجر سی و دوم و امسال دراکران نوروزی سینمای ایران اتفاق افتاد که هنوزاین اتفاق خجسته ادامه دارد. برای نخستین بار درفیلم«چ» عمق و گستردگی فداکاری و رشادت رزمندگان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با نام و نشان رسمی این ارگان دریک فیلم سینمای ایران نقش تأثیرگذار و محوری دارد.
ماجرای محاصره پاوه در اواخر مرداد 1358 توسط ضد انقلاب و حضور شهید دکتر چمران درکنار تعداد معدودی پاسدار انقلاب(که هر یک به گوشهای از این سرزمین تعلق داشتند) به فرماندهی شهید اصغر وصالی همه آنچه تاکنون درباره سپاه در این سینما ناگفته مانده بود را درشکل و شمایلی تحسین برانگیز و فی الواقع در خور و شایسته نام پاسداران شهید و سلحشور انقلاب اسلامی بر پرده سینما برد.
حکایت دستمال سرخهایی که شناسنامه انقلاب اسلامی در روزهای آغازین به شمار می آیند و ماجرای سربازان شجاع و ازجان گذشته خمینی که شهید چمران به حالشان غبطه میخورد حکایتی است که ابراهیم حاتمیکیا با هوشمندی و روایتی تکاندهنده جلوی دوربین میبرد تا پس از 35 سال برای یک بار هم که شده مخاطب سینمای ایران، تصویری حیرتانگیز از پاسدار انقلاب اسلامی مشاهده نماید که چگونه در برابر کثرت دشمنان و قلت نیروهای خودی برای دفاع از دین و میهن و شهرهای این کشور جانانه میجنگد و عاشقانه به استقبال شهادت می رود تا نشان دهد که سرباز خمینی مرد شهادت است نه تسلیم.(این همان جملهای است که شهید اصغر وصالی با دلتنگی و سوز خطاب به دکتر چمران می گوید و به میدان می رود.)
فیلم«چ» بیش ازهرموضوعی سپاه پاسداران را نیرویی مردمی و متعلق به همه جای این سرزمین نشان میدهد هریک ازیاران شهید اصغر وصالی خانه و کاشانه خود را ترک کرده واز شهرودیاری به کردستان و پاوه آمدهاند ودرحالی که ازسوی نیروهای کلاسیک نظامی هیچ حمایتی نمیشوند در دفاع از مردم آن دیار به شهادت میرسند.
فیلم«چ» اقتدار وصلابت وعظمت ولایت را نیز به تصویر میکشد، آنجا که به قول شهید اصغر وصالی خمینی عصایش را بلند میکند تا همه گرگها و شبپرست بگریزند.
