برگزاری انتخابات میان دوره‌ای مجلس در حوزه‌های تفت، میبد و نهاوند منع قانونی دارد

به گزارش گروه اخبار داخلی دفاع پرس، نجاتالله ابراهیمیان سخنگوی شورای نگهبان در نشست خبری امروزدرخصوص انتخابات میان دوره ای مجلس در حوزه های انتخابیه تفت، میبد و نهاوند، اظهار داشت: متعاقب پیشنهاد وزارت کشور مبنی بر برگزاری انتخابات میاندورهای مجلس شورای اسلامی به شرح نامه شماره 78901 مورخ 29 خرداد 93، موضوع در جلسه تاریخ 2 مهر ماه 1393 شورای نگهبان مطرح شد.

سخنگوی شورای نگهبان افزود: شورای نگهبان با دقت بیشتر در قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی و بحث مستوفی با اکثریت آرا به شرح نامه شماره 2091/102/93 تاریخ دوم مهر 93 خطاب به وزیر کشور، به جهت وجود مانع قانونی، برگزاری انتخابات میاندورهای مجلس در حوزه های  انتخابیه مذکور را امکانپذیر ندانست.

در نامه شورای نگهبان خطاب به وزارت کشور آمده است: با توجه به فقدان شرط «کاهش تعداد نمایندگان مجلس به کمتر از چهار پنجم» مرقوم در ماده 4 اصلاحی مصوب 1386 (قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی) که برای برگزاری انتخابات میاندورهای غیر همزمان با یکی از انتخابات مذکور در اصل ششم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران پیشبینی شده است، برگزاری انتخابات در دو حوزه انتخابی مزبور از نظر قانونی امکانپذیر نیست».

متن کامل مطلبی که بین خبرنگاران در این نشست خبری توزیع شده است، به شرح ذیل است:

در توضیح مبانی این نظر شورای نگهبان، باید به سه متن مهم در قانون انتخابات اشاره کرد:

متن اول، تبصره 3 ماده 8 قانون انتخابات است که در تاریخ 25 آبان 79 اصلاح شد، قانونگذار در این تبصره مقرر نموده است: «چنانچه به علت فوت، استعفا و یا به هر علت دیگر، حوزه انتخابیهای یک یا چند نماینده خود را از دست بدهد، وزارت کشور مکلف است ظرف مدت 7 ماه پس از تاریخ اعلام آن توسط مجلس شورای اسلامی با هماهنگی شورای نگهبان، انتخابات را در حوزه مربوطه برگزار کند».

متن دوم، ماده 4 سابق قانون انتخابات مجلس است که شرایط برگزاری این انتخابات را اینگونه تعیین میکرد: «در صورتی که بیش از یک سال به پایان دوره مجلس باقی باشد، انتخابات میاندورهای در حوزههای فاقد نماینده انجام خواهد شد.

چنانچه تعداد نمایندگان مجلس کمتر از چهار پنجم مجموع نمایندگان شود و شش ماه به پایان مجلس باقی مانده باشد، انتخابات میاندورهای برگزار خواهد شد».

اما اتفاق مهمی که سبب تغییر وضعیت حقوقی انتخابات میاندورهای در حوزههایی مانند تفت و میبد و نهاوند میشود، مربوط به متن سومی است که توجه به آن در شرح مبنای نظر شورای نگهبان ضرورت دارد، ماده 4 مذکور در تاریخ 26 فروردین 86 یعنی 5 سال و اندی پس از اصلاح تبصره 3 ماده 8 اصلاح شده و مقنن، آخرین اراده خود را در قالب تصویب قانون اصلاح قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی به نحو دیگری ابراز کرده است.

در ماده 4 اصلاحی قانون انتخابات که در حال حاضر ملاک عمل مجریان و ناظر انتخابات مجلس خواهد بود، به عنوان قاعده کلی مقرر شده است که «انتخابات میان دورهای مجلس شورای اسلامی در حوزههای فاقد نماینده همزمان با یکی از انتخابات مذکور در اصل ششم قانون اساسی جمهوری اسلامی انجام خواهد شد».

اما در ادامه ماده، استثنائا برگزاری انتخابات را به طور مستقل و جدا از انتخابات سراسری اصل ششم قانون اساسی مورد پذیرش قرار میدهد و مقرر میکند: «چنانچه تعداد نمایندگان مجلس کمتر از چهار پنجم مجموع نمایندگان گردد و بیشتر از یک سال به پایان دوره نمایندگی باقی باشد و یا در مدت باقیمانده هیچ یک از انتخابات مذکور برگزار نشود، انتخابات میاندورهای انجام خواهد شد».

به عبارت دیگر جهت برگزاری انتخابات میاندورهای، تقلیل تعداد نمایندگان به کمتر از چهار پنجم است و در غیر این صورت، مجال استناد به تبصره 3 ماده 8 قانون انتخابات برای تجویز انتخابات میاندورهای وجود ندارد. محور اصلی نظر شورای نگهبان این است که، در حال حاضر چنین شرطی محقق نیست و در نتیجه برگزاری انتخابات میاندورهای مجلس در دو حوزه انتخابیه تفت و میبد و نهاوند با مانع قانونی مواجه است.

در صورت کمتر شدن تعداد نمایندگان از چهار پنجم مجموع نمایندگان، برگزاری انتخابات میاندورهای شرایطی دارد که، بیشتر از یک سال به پایان دوره نمایندگی باقی باشد و یا اساسا انتخابات سراسری موضوع اصل ششم در پیش نباشد، از این شرایط است.

همچنین لازم به ذکر است که مهدی سنایی سفیر کنونی ایران در روسیه و مرحوم سید جلال یحیی زاده به ترتیب، نمایندگان حوزه های انتخابیه «نهاوند» و «تفت و میبد» در دوره نهم مجلس شورای اسلامی بودند.

انتهای پیام/