به گزارش دفاع پرس، آیت الله سید محمدعلی قاضی طباطبایی در 1293 هجری خورشیدی در تبریز دیده به جهان گشود و تحصیلات مقدماتی را نزد میرزا محمدحسین و میرزا اسدالله قاضی طباطبایی در مدرسه ی طالبیه ی تبریز گذراند.
وی در اوج جوانی به ماهیت رژیم حاکم پی برد و در 1316 هجری خورشیدی به قیام مردم تبریز پیوست و رژیم پهلوی او را با پدرش حاج میرزا باقر قاضی طباطبایی بازداشت و به تهران و شهر ری تبعید کرد.
آیت الله قاضی طباطبایی برای تکمیل علوم دینی به قم رفت و از درس آیات عظام گلپایگانی، حجت، صدر، بروجردی و امام خمینی بهره برد و با حضور در نجف اشرف از محضر بزرگانی همچون عبدالحسین رشتی، میرزا باقر زنجانی و کاشف الغطاء کسب فیض کرد و پس از آن به تبریز بازگشت.
این روحانی مبارز در زمان حضورش در حوزه ی علمیه ی قم شخصیت والای امام خمینی را درک کرد و از نزدیک با آرمان های ایشان آشنا شد و با آغاز نهضت مردم ایران در 1341 هجری خورشیدی به مبارزه با رژیم برخاست.
این مجتهد انقلابی با حمایت از دیدگاه امام خمینی در مخالفت با لایحه ی انجمن های ایالتی و ولایتی، همراه با دیگر عالمان تبریز و حوزه ی علمیه ی قم اعلامیه یی صادر و مخالفت خود را با تصویب این لایحه اعلام کرد.
رویدادهای مدرسه ی فیضیه ی قم و طالبیه ی تبریز در 1342 هجری خورشیدی علمای کشور را بیش از پیش به روشنگری در برابر رژیم واداشت. آیت الله قاضی طباطبایی در این دوره با سخنرانی های پرشور و کوبنده ی خود مردم را آگاه ساخت. رژیم حاکم که به نقش وی در این مبارزه ها پی برده بود، او را دستگیر کرد و به زندان قزل قلعه انتقال داد و پس از آن به شهرهای بافت، کرمان، زنجان و سپس به عراق تبعید شد و یک سال بعد به وطن بازگشت و نماینده ی امام خمینی با اختیارات کامل شد و هدایت و راهنمایی، مردم آذربایجان را برعهده گرفت و در بیست و نهم بهمن 1356 هجری خورشیدی قیام مردم تبریز را به مناسبت چهلم شهدای قم، رهبری کرد.
وی در این سال ها به نگارش و تصحیح کتاب های فراوانی پرداخت و شعرهایی نیز سرود. الاجتهاد و التقلید، الفوائد، خاندان عبدالوهاب، کتاب فی علم الکلام، تحقیق روز اربعین، تعلیقات بر انوار النعمانیه در چهار جلد، اضافات و تعلیقات بر کتاب انیس الموحدین نراقی و تفسیر و شرح و مقدمه بر طبرسی از جمله آثار به جا مانده از این مجتهد و مبارز انقلابی است.
آیت الله قاضی طباطبایی پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، در مرداد 1358 هجری خورشیدی به عنوان امام جمعه ی تبریز برگزیده شد و سرانجام دهم آبان همان سال هنگامی که پس از اقامه ی نماز مغرب و عشا از مسجد به خانه باز می گشت به وسیله منافقین مورد اصابت گلوله قرار گرفت و به مقام رفیع شهادت که آرزوی دیرینه اش بود، نایل آمد.
این فقیه مبارز تا آخرین لحظه ی عمر خود از آرمان های انقلاب به رهبری امام خمینی پشتیبانی کرد و سرانجام به عنوان نخستین شهید محراب انقلاب به دیدار حق شتافت.
امام خمینی در پیام تسلیتی به مناسبت شهادت آیت الله قاضی طباطبایی فرمودند: «... ملت عزیز برومند ایران و آذربایجانیان غیرتمند عزیز باید در این مصیبت های بزرگ که نشانه شکست حتمی دشمنان اسلام و کشور و عجز و ناتوانی و خود باختگی آنان است، هر چه بیشتر مصمم و در راه هدف اعلای اسلام و قرآن مجید بر مجاهدات خود افزوده و از پای ننشینید تا احقاق حق مستضعفین از جباران زمان بنمایند ... شهادت در راه خداوند، زندگی افتخار آمیز ابدی و چراغ هدایت برای ملت هاست. ملت های مسلمان از فداکاری مجاهدین ما در راه استقلال و آزادی و اهداف توسعه اسلام بزرگ الگو بگیرند و با پیوستن به هم سد استعمار و استثمار را بشکنند، به پیش به سوی آزادگی و زندگی انسانی بروند....»
با الهام از: کتاب حماسه ی 29 بهمن تبریز
