گروه فرهنگ و هنر دفاع‌پرس ـ رسول حسنی؛ سریال‌سازی یکی از فرصت‌های مهم برای رسانه ملی است که بی‌توجهی و یا کم‌توجهی به آن می‌تواند عرصه را برای رقیبان خارجی باز کند. افت سریال‌سازی در رسانه ملی طی سال‌های اخیر سبب شده تا موجی از سریال‌های غربی با مفاهیمی به‌شدت ضد ایرانی و ضد اسلامی وارد کشور شود.
این سریال‌ها با بهترین کیفیت، استاندارد بالای کارگردانی، بازی‌های حیرت‌انگیز و داستان‌های پر از تعلیق و کشش و البته قیمت ارزان و اغلب رایگان در اختیار مخاطبان داخلی قرار می‌گیرد. جالب اینکه بیشتر سریال‌ها نیز در آن‌سوی مرزها و با حداقل امکانات و یا در داخل کشور به‌صورت زیرزمینی دوبله می‌شوند و این امر سبب شده تا تعداد مخاطبان رشد تصاعدی داشته باشد.
در رسانه ملی، سریال‌های به‌یاد ماندنی هزاردستان، سربداران، آوای فاخته، روزی روزگاری، امام علی (ع)، پدرسالار، شب دهم، میوه ممنوعه روی آنتن رفته است و این امر نشان دهنده وجود ظرفیت بالا برای ساخت سریال است و اینکه در سال‌های گذشته دیگر سریال در خور توجهی نمی‌بینیم باید به این نتیجه رسید که مشکلی در چرخه سریال‌سازی وجود دارد که رخوت و کارنابلدی برخی از مدیران رسانه ملی و کاهلی هنرمندان مهم‌ترین دلیل آن است.
اوج این کاستی در مناسبت‌های ملی و مذهبی به‌خصوص ایام ماه مبارک رمضان امسال بیشتر احساس می‌شود. در این ایام خانواده‌ها بیشتر وقت خود را صرف دیدن تلویزیون و تماشای سریال‌هایی که از شبکه‌های مختلف پخش می‌شود می‌کند و متأسفانه هرسال ناامیدتر از قبل از پای جعبه جادویی بلند می‌شود.
در سال 1370 سریالی به نام «میهمان» به کارگردانی «خسرو ملکان» از شبکه یک سیما پخش شد. سریال «میهمان» سنگ بنای سریال‌های مناسبتی شد و مسیری را برای نوع دیگری از آثار نمایشی تلویزیونی باز کرد. این مسیر با همه رشد که در ادامه طی کرد در سال‌های اخیر با رکودی اساسی دچار شده است. البته سه دهه پیش با پخش اولین سریال مناسبتی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای توصیه‌ای کارشناسانه بیان فرمودند که اگر مدیران رسانه ملی و هنرمندان به آن توجه داشتند قطعاً اکنون سریال‌سازی رسانه ملی در جایگاه رفیعی قرار داشت.
مقام معظم رهبری در همان سال‌ها در خصوص این سریال فرمودند: «بعضی از فیلمنامهها بیارزشند! واقعاً آدم تعجب می‌کند که این فیلمنامهنویس، چطور [چنین] فیلمنامهای را [نوشته] است! امسال در ایام نوروز سریالی را نشان می‌دادند که ما هم هر شب متأسفانه نشستیم تماشا کردیم! دائماً انتظار داشتم که این سریال به‌جایی برسد؛ تا اینکه شب آخر تمام شد و به‌جایی هم نرسید. بااینکه چند نفر هنرپیشه خیلی خوب در آن بازی می‌کردند، انصافاً هم خوب بازی می‌کردند و فضاسازی‌های خوبی هم داشت، اما یک فیلمنامه خالی داشت که مطابق با واقع نبود، غلط بود، دروغ بود و بعد هم بی‌معنی هم تمام شد!
ژاپنی‌ها برمیدارند از زندگی معمولی و شخصی یک نفر، فیلم درست می‌کنند که مطابق با واقع است. اصلاً علت جاذبه فیلم‌های ژاپنی هم این است. زندگیای که آن شخص در فیلم دارد و آن کاری که او دارد می‌کند، درست مطابق با واقع است؛ یعنی همانی است که واقعیت دارد. اصلاً هنرمند این است؛ باید واقعیت را عکس‌برگردان کند و به آدم نشان بدهد؛ حتی آن مقداری که آدم نمی‌بیند، برجسته کند، واقعیت را با همه ریزهکاریهایش جلا بدهد و جلوی چشم آدم بگذارد. آن سریالی که اشاره کردم، اینطور نبود.» (بیانات در دیدار اعضای مجمع نویسندگان مسلمان ۱۳۷۰/۰۷/۲۸)
این نکته دقیق و ظریفی که معظم‌له در خصوص سریال «میهمان» بیان داشتند یک اصل مهم و البته بدیهی در هنر فیلم‌سازی و سریال‌سازی است که متأسفانه اغلب نادیده انگاشته می‌شود. اگر مخاطب خود را در آینه سریال نبیند چگونه باید آن را باور کند؟ کدام‌یک از سریال‌هایی که در طی سال‌های اخیر در ماه مبارک رمضان از رسانه ملی پخش شدند، به ساحت زندگی ایرانی ـ اسلامی نزدیک شدند؟
متأسفانه این بی‌توجهی‌ها و نداشتن دقت نظر سبب شده تا ماه رمضان سال جاری با اوج بی‌تدبیری‌ها مواجه شویم، سریال‌هایی که با صرف هزینه و بودجه ساخته شده و عملاً هیچ آورده‌ای ندارد. مخاطب امروز که با انبوهی از رسانه‌های مختلف روبه‌رو است و به‌سادگی به همه آنها دسترسی دارد، مسلماً با چنین سریال‌های ضعیفی نه‌تنها سر ذوق نخواهد آمد که موجب دلسردی بیشتر او از تلویزیون خواهد شد. جای تعجب است که نهادی مانند سیمای جمهوری اسلامی ایران با این حجم از پرسنل و مدیر و کارشناس و هنرمند نتواند حداقل نیازهای مخاطبان خود را برآورده کند.
متأسفانه رسانه ملی در حال ریزش جدی مخاطب است و مسلماً باید چنین خطری که او را تهدید می‌کند، بشناسد، اگر مدیران رسانه ملی به یک‌سری آمار که خود آن را منتشر می‌کند، دل‌خوش باشد و مدام بر رضایتمندی 80 درصدی مخاطبان صحه بگذارد مشخص است علاقه‌ای برای برون‌رفت از این بحران ندارد. رسانه ملی نیازمند یک پوست‌اندازی و بازنگری جدی در عملکرد خویش است تا دوره طلایی سریال‌سازی که در اواخر دهه 60 و اوایل دهه 70 شاهد بودیم دوباره و بر اساس نیاز امروز جامعه تجربه کنیم.
انتهای پیام/ 161
