به گزارش گروه بین الملل دفاع پرس به نقل از اشراف، اندیشکده واشنگتن در یادداشتی به قلم «سایمن اندرسون»، مدیر برنامه سیاست انرژی و خلیجفارس در این مؤسسه به بررسی موضوع ناآرامیهای چند روز گذشته در یمن و پیشرویهای اخیر شبهنظامیان حوثی پرداخته است. نویسنده این گزارش بر این باور است که فروپاشی دولت یمن پیامدهای منطقهای بسیاری با خود به همراه دارد و عربستانسعودی بیش از سایر کشورهای منطقه را درگیر خواهد کرد. عربستان از دیرباز از اتحاد یمن احساس نگرانی میکرده و آنچه در این میان بر ترس و نگرانی مقامات سعودی میافزاید این است که موفقیت حوثیها در درگیریهای اخیر یمن و پیشرویهای آنها، نوعی پیشرفت استراتژیکی برای ایران قلمداد خواهد شد.
پیامدهای بحران داخلی یمن برای عربستانسعودی
اما پیامدهای منطقهای این موضوع به طور یقین بسیار بزرگتر از شرمساری برای واشنگتن است. عربستانسعودی برای چندین دهه از وضعیت همسایه فقیر و ضعیف خود یعنی کشور یمن بسیار عصبی و نگران بود. به عنوان مثال، بسیاری از ناظران و تحلیلگران معتقدند که آمارهای موجود از جمعیت عربستانسعودی اغلب نشان میدهد که کشور عربستانسعودی بسیار پرجمعیتتر از کشور یمن است، در نتیجه این موضوع میزان انتقامجویی یمن برای بازپسگیری سرزمینهای تاریخی ازدسترفتهاش را کاهش میدهد. در گزارش سالانه سازمان سیا که با استناد به اطلاعات و آمارهای منتشره سازمانهای جهانی تنظیم میشود، میزان جمعیت عربستانسعودی ۳.۲۷ میلیون نفر (شامل چند میلیون مهاجر) و جمعیت کشور یمن نیز ۲۶ میلیون عنوان شده است.
نگرانی عربستانسعودی از ایجاد اتحاد در یمن و حمایت از جریان تجزیهطلبی
علاوه بر این، ملک «عبدالعزیز» اولین پادشاه و بنیانگذار پادشاهی عربستانسعودی (ملقب به ابنسعود) نیز در بستر مرگ در مورد اتحاد کشور یمن (که آن زمان به دو بخش تقسیم شده بود) هشدار داد. اما این امر سرانجام در سال ۱۹۹۰ میلادی با وحدت دو یمن اتفاق افتاد و عربستانسعودی را بر آن داشت تا در سال ۱۹۹۴ از تجزیهطلبان جنوبی یمن و جریان تجزیهطلبی در این کشور حمایت و پشتیبانی کند. نیروهای «علی عبدالله صالح»، رئیسجمهوری یمن آن جریان را به طور کامل شکست دادند اما نتیجهای جز تشدید بی اعتمادیهای دوجانبه در پی نداشت. «علی عبدالله صالح» نیز در نهایت در سال ۲۰۱۰ میلادی و پس از وقوع “بهار عربی” به سبک یمن در این کشور از حکومت برکنار شد.
سکوت مقامات ارشد عربستانسعودی در برابر موضوع تشدید بحران داخلی در یمن
هرچند روزنامههای عربستانسعودی در چند روز گذشته از هرجومرج و افزایش درگیریها در یمن خبر میدادند اما با این حال مقامات عربستان نسبت به خشونتهای اخیر یمن هیچگونه واکنش رسمی نشان ندادند. اتحادیه عرب از تمام گروهها و طرفین درگیر در یمن خواست دست از خشونت بردارند، اما این خواسته آن هم در کشوری که مردان بزرگسال آن طبق سنت همواره مسلح هستند، امید باطل و بیهودهای است. گفته میشود مسائل مرتبط با بحران یمن و دستور کار آن مشترکاً به شاهزاده «محمد بن نایف»، وزیر کشور عربستانسعودی و مسئول مبارزه با تروریسم و همچنین وزارت دفاع این کشور تحت سرپرستی شاهزاده سلمان ولیعهد عربستانسعودی واگذار شده است که مسئولیت نظارت بر پرداختها به قبایل مرزی را عهدهدار است.
نگرانی عربستانسعودی از موفقیت حوثیها در یمن
هنوز مشخص نیست که آنچه یمن در حال حاضر با آن روبروست، هرجومرج و آشوب است یا صرفاً خلأ قدرت. حوثیها و مردان این قبیله از فرقه «زیدی» هستند که با مذهب شیعه در ارتباطند. آنها در ابتدا به خاطر برخی نارضایتیها دست به اعتراض زدند اما اکنون ممکن است به دنبال قدرت باشند. «منصور هادی»، رئیسجمهوری یمن در سپتامبر گذشته ظاهراً از بیم آنکه به نقض حقوق بشر متهم شود، از پیشرویهای اولیه این گروه به پایتخت جلوگیری نکرد اما هنوز مشخص نیست که این احتیاط همیشگی خود را کم خواهد کرد یا خیر. فرستاده سازمان ملل متحد که دیپلمات مراکشی است نیز تاکنون تأثیر چندانی نداشته است. آنچه در این میان بر ترس و هراس عربستانسعودی میافزاید این است که موفقیت حوثیها، که پیشتر نیز از حمایت ایران برخوردار بودند، پیشرفت استراتژیکی برای ایران قلمداد خواهد شد.
ادامه بحران یمن شرایط دشواری را برای عربستانسعودی ایجاد میکند
حتی اگر بتوان آتشبس را در یمن برقرار کرد و «منصور هادی»، رئیسجمهوری این کشور هم بتواند علیرغم تمامی مشکلات شرایط را حفظ کند، باز هم بیثباتی و ناآرامیهای بعدی اجتنابناپذیر به نظر میرسد. از دیدگاه آمریکا، شرایط کنونی یمن شکست و وقفه بزرگی در راستای مقابله با گروه تروریستی القاعده محسوب میشود که مأمن و پناهگاهی در کشور یمن یافتهاند. اگر جنوب یمن قصد جدایی داشت، میتوانست تنگه استراتژیک «باب المندب» را به هرجومرج بیشتری بکشاند؛ تنگهایکه دریای سرخ را به اقیانوس متصل میکند. حوادث و رخدادهای اخیر «صنعا» برای عربستانسعودی به این معناست که این کشور باید همزمان با دو جبهه روبرو شود: اول، نیروهای سنی گروه تروریستی داعش در شمال و دوم، نیروهای شیعه حوثی در جنوب که از نظر عربستان عوامل نیابتی ایران محسوب میشوند.
مرکز رصد راهبردی اشراف بدون تایید محتوا و ادعاهای مطرح شده در این گزارش، ترجمه آن را صرفا جهت اطلاع نخبگان و تصمیمگیران عرصه سیاسی کشور از رویکردها و دیدگاههای اندیشکدههای غربی منتشر میکند و دیدگاهها، ادعاها و القائات این گزارشها هرگز مورد تأیید اشراف نمیباشد.
انتهای پیام/ک.ح
