به گزارش گروه فرهنگ و هنر دفاع‌پرس، سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در برنامه نگاه یک رسانه ملی ضمن اشاره به دستاوردهای کشورو و انقلاب در حوزه فرهنگ و هنر در وزارت ارشاد اظهار داشت: شرایط کرونا یک سالی است کشور و جهان را در بر گرفته و اقتضائات خود را دارد. بخشی از اقتضائات به فرم اجرای آیین‌ها برمی‌گردد و یک سال گذشته نیز تغییرات را در فرم برنامه‌ها دیدیم؛ مثل ماه مبارک رمضان و ماه محرم، اما فضای مجازی توانست به کمک اجرای مناسک آیینی بیاید.
در کنار تولید محتوای کلاسیک، تولید محتوا در فضای مجازی نباید کم‌اهمیت شمرده شود
وی با بیان اینکه دهه فجر را در پیش داریم و پاره‌ای از اجتماعات هر ساله امسال ممکن نیست، گفت: ما هم به سهم خودمان برنامه‌های دهه فجر را سعی کردیم در برنامه‌ریزی خاص در فضای مجازی اجرا کنیم. هم در هنرهای نمایشی و هم در سایر هنرها.
صالحی در پاسخ به این سوالی درباره دستاوردهای انقلاب نسبت به ظرفیت‌های موجود و تولید پیام و محتوا پاسخ داد: اصل مسأله قابل تصدیق است. هنوز شرایط متوازن نداریم، اما این که تعادلی را نسبت به فضای سالم و غیرسالم و آنچه در رویکردها و فضای تضاد قرار می‌گیرد توازن وجود ندارد، علل مختلفی دارند؛ اول این که ما در فضای ساخت و ساز محتوا در فضای مجازی جریان ملی و انقلابی را داریم که هر دو ورودشان به فضای مجازی با تأخیر زماین رخ داده است اما در این بستر در چند سال اخیر هر دو مجموعه فعال‌تر شده‌اند و وقتی دیرتر شروع کردیم، برای رسیدن به توازن هم زمان بیشتری نیاز داریم. لذا یکی از نکات این که ابزاری که به فرهنگ ایران، انقلاب و اسلام وفادارند فضای مجازی را باید جدی بگیرند و خلاء موجود را جبران کنند، اما این که ما یک فضای پرهیز از فضای مجازی را برای اهالی فرهنگ ایران، انقلاب و اسلام که به آن وفادارند، سیاست پرهیز را توصیه کنیم نتیجه از الان روشن است؛ چراکه فاصله را دورتر می‌کنیم و فضا را برای گروه و افرادی که تناسبی با انقلاب و فرهنگ ایرانی ندارند بازتر می‌کنیم.
وی درباره تولید محتوا و تسهیل‌گر بودن مسیر هم توضیح داد: ما به شکل‌های مختلف سعی کردیم، مسیر را دنبال کنیم. یکی از نکات مهم جریان تولید محتوا در کشور این است که در کنار تولید محتوای کلاسیک، تولید محتوا در فضای مجازی نباید کم اهمیت شمرده شود. ما از سال گذشته نیز بودجه‌های معاونت‌ها را موظف کردیم که درصدی به فضای مجازی اختصاص یابد. از نشر و کتاب گرفته تا غیره.
صالحی در بخش دیگری از سخنان خود ضمن اشاره به این که یک سال از شهادت سردار سلیمانی سپری شد و رسانه‌های بیگانه با گزارش‌های مختلف سعی کردند چهره ایشان را خدشه‌دار کنند، به نظر می‌رسد لزوم بازنمایی هنرمندانه و بازخوانی ابعاد مختلف شخصیت و مکتب ایشان باید دوچندان شود و وزارت ارشاد چه کرده، توضیح داد: سردار سلیمانی پدیده بود، پدیده‌ای که گاهی در تاریخ قرن‌ها می‌گذرد تا شبیه او تکرار شود. شهید سلیمانی به دلیل این وجهه خاص هنوز برخی ویژگی‌هایشان مکتوم است. هنوز حیات پیوسته معنوی و فرهنگی از این جهت دارند که اجزاء و ابعاد زندگی ایشان می‌تواند بازتر شود.
وی با بیان اینکه انقلاب نسبت هنر و عدالت را عمیق و محکم کرد، گفت: نسبت هنر به این پدیده، نسبت‌های جدیدی را به وجود می‌آورد. طی دو سال گذشته شاید نسبت به حال حاضر کمتر با ایشان آشنا بودیم و از ایشان می‌دانستیم، اما شهید سلیمانی با شهادتش، باب جدیدی برای معرفت به خودش باز کرد و این باب جدید فضای هنر ایران را دگرگون کرد. شهید سلیمانی هنوز چشمه جوشان برای معرفت‌های بکر و تازه است.
هنرمندان ایران حتی در حوزه ادبیات، ارتباط خود را با شهید سلیمانی پیدا می‌کنند
وی گفت: قرار نیست در فضای هنر در این مسیر چیزی سفارش داده شود تا به مرحله تولید برسد، بلکه هنرمند را باید به حقیقت وصل کنیم تا حقیقت را به زبان هنر و هنرمندانه بازگو کند. هنرمندان ایران حتی در حوزه ادبیات، ارتباط خود را با شهید سلیمانی پیدا می‌کنند و حتماً سال آینده اتفاقات تازه‌تری رخ می‌دهد، چون آتشی را برجان آنها زده و می‌زند که اتفاقاتی را به عنوان مکتب سلیمانی و مکتب هویت اخلاقی و دینی نمایان کنند.
وزیر ارشاد بخش دیگری از سخنان خود را درباره مبارزه با تطهیر پهلوی که بسیار شاهد آن هستیم اختصاص داد و گفت: اگر انقلاب ایران را تحلیل کنیم و تصویر درستی از آن داشته باشیم در می‌یابیم که نوع نگاه ما به رژیم گذشته واقع‌بینانه و منصفانه مبتنی بر روش‌های علمی است. انقلاب اسلامی ایران این تفاوت‌ها را با انقلاب‌های اجتماعی ایران داشته که همه ایران با هم انقلاب کردند. فقط استان‌ها و مراکز شهرها درگیر آن نبود، بلکه یک انقلاب اجتماعی بود که همه جامعه وارد پروسه شدند.
رژیم پهلوی همه مردم را چه روستایی و شهری و حتی در طبقات مختلف جنسی با خود به ستیز درآورده بود
به گفته وزیر ارشاد در این حرکت جمعی، همگان اشتباه نمی‌کنند. زیرا جامعه ۳۵ میلیونی که یکصدا علیه رژیم پهلوی قرار گرفت و از لحاظ گستره حتی با انقلاب‌های گذشته و اتفاقات مهم کشور در گذشته قابل مقایسه نبود. رژیم پهلوی همه مردم را چه روستایی و شهری و حتی در طبقات مختلف جنسی با خود به ستیز درآورده بود. پس اجتماعی این گونه وقایع نادرست را رقم نمی‌زند، زیرا آنقدر عمیق بود که یک اجماع ملی را پدید آورد.
صالحی با بیان این که لازم نیست خیلی به اطلاعات‌مان اضافه کنیم، همین که بدانیم چه شد ۳۵ میلیون نفر علیه رژیم پهلوی برخاستند کافی است، گفت: ما باید سال ۵۷ و ۵۶ را به خوبی نشان دهیم. عکس‌ها و تصاویر قابل توجه هستند، زیرا اجماع ملی با این وسعت اتفاقات بزرگی را رقم زده است. این حوزه از آن حوزه‌هایی است که ورود بهتر داشته‌ایم و حتی از طریق عکس، رمان و فیلم توانسته‌ایم سال ۵۶ و ۵۷ را بهتر به تصویر بکشیم و بدانیم ملت یکپارچه خطا نمی‌کند.
عدالت فرهنگی با نمایشگاه مجازی کتاب/ چرا فروش در نمایشگاه کتاب کم بود؟
این مقام مسؤول در وزارت ارشد در بخش دیگری از سخنان خود به نمایشگاه مجازی کتاب هم اشاره کرد و گفت: ما هر ساله در اردیبهشت ماه نمایشگاه کتاب حقیقی یا فیزیکی را برگزار می‌کردیم، اما امسال کرونا شرایطی را رقم زد که امکان برگزاری این نمایشگاه فراهم نبود، اما با توجه به این که به پایان سال نزدیک می‌شدیم و طی سال ۹۹ نمایشگاهی نداشتیم، دوستان پیشنهاد نمایشگاه مجازی را دادند و در تدارک آن برآمدند. این نمایشگاه از یکم تا دهم بهمن برگزار شد. از لحاظ استقبال ۱۷۰۰ ناشر داخلی با ۱۰۰ هزار عنوان کتاب در آن حضور داشتند. این نمایشگاه شرایط مساعدی داشت و از لحاظ مزیت نسبت به نمایشگاه فیزیکی چند نکته را قابل اعتناد کرد. اول بحث عدالت فرهنگی بود زیرا در نمایشگاه حقیقی یا فیزیکی تعداد محدودی از افراد از شهرها و شهرستان‌های دورافتاده امکان حضور در تهران را داشتند، ولی در نمایشگاه مجازی کتاب دسترسی‌ها گسترده بود و طبعا فرصتی را به عنوان بستر فراهم کرد تا کل مردم ایران و حتی ایرانیان خارج از کشور و یا کسانی که به فرهنگ مکتوب ایرانی علاقمند هستند، خرید کنند.نکته دوم درباره کاهش هزینه‌های بالاسری بود، زیرا در نمایشگاه سال ۱۳۹۸ که در مصلای امام خمینی(ره) برگزار شد، ۱۷ میلیارد تومان هزینه بالاسری داشتیم، اما امسال و در سال ۹۹ در نمایشگاه مجازی کتاب هزینه اجرای نمایشگاه حداکثر یک میلیارد بود که قابل مقایسه با سال قبل نیست. نکته سوم بحث دست یافتن به اطلاعات قابل اعتنا و اتکا برای برنامه ریزی در حوزه فرهنگ مکتوب است، زیرا در نمایشگاه فیزیکی به اولیه‌ترین اطلاعات تنها دسترسی تخمینی داشتیم. مثلاً در بحث فروش تعدادی خرید نقدی کرده و مابقی اطلاعات براساس تراکنش‌های بانکی برآورد می‌شد، اما همه چیز تخمینی بود، در حالی که در نمایشگاه مجازی دقیقا مشخص است که خرید ۶۴ میلیارد تومانی از نمایشگاه صورت گرفته.
وی گفت: حتی فروش نسخه کتاب در سال‌های گذشته به شکل دقیق مشخص نبود؛ در حالی که در نمایشگاه مجازی کتاب امسال می‌توانیم به شکل دقیق بگویم یک میلیون نسخه کتاب به فروش رفته است.
برگزاری ۲۶ وبینار بین‌المللی همزمان با نمایشگاه مجازی کتاب
صالحی بخش دیگری از سخنان خود را به حوزه کاهش تخلفات نمایشگاهی با اجرای نمایشگاه مجازی کتاب اختصاص داد و گفت: ما حتی گاهی در نمایشگاه فیزیکی می‌دیدیم که ناشران کتاب سایرین را می‌فروشند، اما الان با پلن‌های طراحی شده عرضه کتاب غیر وجود ندارد و حتی نقد کردن بن‌ها در نمایشگاه مجازی مقابل این تخلفات گرفته شده است.
وزیر ارشاد حوزه تبادلات فرهنگی را نیز با نمایشگاه مجازی کتاب آسان‌تر دانست و با بیان این که امسال ۲۶ وبینار بین المللی داشتیم، گفت: نمایشگاه مجازی کتاب تهران فرصت‌های قابل توجهی را برای حوزه فرهنگ ایجاد کرد. هرچند در دو روز اول نواقصی داشت، زیرا حجم مراجعات پیش بینی نشده بود اما در روزهای بعد چهره به چهره بهتر شد و در مجموع با تلاش و همکاری ناشران، همکاری شرکت پست و وزارت ارتباطات تجربه قابل توجهی ثبت شد.
وی درباره فروش کم در نمایشگاه کتاب مجازی گفت: این مسأله علل مختلفی دارد اما رقم برای ما قابل توجه است چراکه به عنوان سال اول تصورمان کمتر از این میزان بود. نکته اینجاست که معمولا ناشران برای حضور در نمایشگاه فیزیکی کتاب تهران خود را ماه‌های قبل آماده کرده و کتاب‌هایشان را به نمایشگاه می‌رسانند، اما مقطع زمانی که برای مهیا شدن جهت برگزاری نمایشگاه مجازی در نظر گرفته شد، فرصتی را فراهم نکرد تا ناشران تولید انبوه داشته باشند و برای نمایشگاه تجهیز شوند؛ هرچند فضای تیراژ کتاب‌هایمان هم همین است، لذا کتاب‌هایی با تعداد زیاد برای نمایشگاه نداشتند. عامل دیگر این بود که ما نمایشگاه را دو بار تمدید کردیم، چون دو روز اول نمایشگاه سایت با مشکلاتی مواجه شد و ما عملا نمایشگاه مجازی را ۸ روزه داشتیم در حالی که نمایشگاه فیزیکی ۱۱ روز است.
نمی‌توان ناشران الکترونیک را نادیده گرفت
صالحی درباره حمایت از کتاب‌های الکترونیک هم توضیح داد: بحث نشر کتاب الکترونیک سال‌هاست در جهان و کشور ما مطرح است. شاید از فواید کرونا این باشد که ناشران کلاسیک به نشر الکترونیک توجه نشان می‌دهند و این نشر می‌تواند مکمل نشر کاغذی باشد.
وی گفت: اتفاق خوبی که رخ داد این بود که در ایام قرنطینه ابتدای سال از فضای کتابخوانی نشر الکترونیک حمایت شد. در این مسیر ۳۰۰ هزار کتاب خریداری شد و یارانه‌هایی نیز تخصیص یافت. در نمایشگاه مجازی نیز ناشران دیجیتال حضور داشتند با این نگاه که نشر کاغذی قدمت و مخاطب خاص خود را دارد اما نشر الکترونیک پدیده‌ای است که نمی‌شود آن را طرد کرد.
وی به پیمایش اخیری که انجام شده اشاره کرد و گفت: در پیمایش اخیر نشان داده شد کتاب الکترونیک بیشتر از کتاب کاغذی مورد مطالعه است و نشان می‌دهد آینده خوانش ما به این سمت حرکت می‌کند. پس نیاز به این است که ناشران این حوزه را نادیده نگیریم. ما نیز در ارشاد تلاش‌هایی انجام داده‌ایم و یکی از آنها تخصیص یارانه است، اما باید حمایت‌هایی صورت گیرد تا قاچاق و کپی در این مسیر به حداقل برسد و تصویب لایحه مالکیت معنوی نیز یکی دیگر از حمایت‌ها است.
بودجه سال آینده تغییرات مثبتی خواهد داشت
وی در پایان گفت: بودجه نیز در حوزه فرهنگ کمی افزایش یافته اما هزینه حوزه نشر و مطبوعات بالا رفته و طبعا افزایش‌ها پاسخگو نیست، اما در فضای بودجه سال آینده تغییرات مثبتی را خواهیم داشت. امسال هم تلاش کردیم تا حد ممکن حمایت‌های لازم را با تخصیص یارانه‌ها داشته باشیم.
انتهای پیام/ 121
