تبیین حقایق شیوه مبارزاتی امام صادق (ع)

با روی کار آمدن بنی عباس، امام صادق (ع) شیوه مبارزاتی خود را تغییر دادند و با استفاده از ابزار علم به سراغ روشنگری رفتند.
کد خبر: ۴۶۰۶۱۸
تاریخ انتشار: ۱۶ خرداد ۱۴۰۰ - ۱۳:۲۶ - 06June 2021

تبیین حقایق شیوه مبارزاتی امام صادق (ع)

به گزارش گروه سایر رسانه‌های دفاع‌پرس، مبارزات سیاسی در سایه فعالیت‌های فکری، تبلیغاتی و ایدئولوژیکی میسر می‌شود؛ از همین جهت در سیره ائمه اطهار علیه السلام این روش با بیان حقایق مشاهده می‌شود که برای روشن کردن فکر مردم و شناساندن خط نفاق و فساد از هرگونه تلاش و ابتکار عملی برای هدایت مردم بهره برده اند.  

امام صادق علیه السلام به عنوان پیشوای ششم شیعیان نقش بسیاری برجسته‌ای در مبارزات و فعالیت‌های سیاسی زمان خود داشتند که برای فهمیدن آن لازم است ابعاد مختلفی از حیات با برکت و شیوه مبارزات ایشان را شناخت.

شیوه مبارزاتی امام صادق علیه السلام

بعد از شهادت امام حسین علیه السلام، ائمه اطهار شیوه مبارزه متفاوتی را در پیش گرفتند. به عبارتی از دوران امام سجاد که اوضاع بسیاری بدی در پرتو خفقان حکومت اموی برای شیعیان به وجود آمد، امام سجاد و امام باقر دومسئولیت «تبیین حقایق دین و روشن کردن و تطبیق و تشریح اصول اسلامی» و «تشکیل یک جمعیت آماده و مجهز برای احقاق حق الهی» را سرلوحه اقدامات خویش قرار دادند بعد از شهادت امام باقر این روش را امام صادق در پیش گرفتند با این تفاوت که در دوره زندگانی ایشان حکومت بنی امیه بسیار ضعیف شده و مردم نسبت به فساد‌های آنان آگاه‌تر شده بودند و در نتیجه مبارزات امام بسیار علنی‌تر بود.

با قیام ابومسلم خراسانی که با پرچم‌های سیاه به نماد خون خواهی امام حسین شکل گرفته بود، عمر حکومت بنی امیه به سر رسید و حکومت تازه نفسی باعنوان بنی عباس که خود را عموزاده‌های ائمه می‌دانستند شکل گرفت.

افرادی که زمانی در جبهه امام صادق در مقابل بنی امیه مبارزه می‌کردند بعد از رسیدن به قدرت نه تنها آرمانی که برای آن قیام کرده بودن را محقق نساختند بلکه با شناخت روش مبارزاتی ائمه اطهار تبدیل به دشمنی خطرناک‌تر از بنی امیه شدند.

با این اوضاع جدید امام دست به ابتکار عملی زدند و آن اقدام علمی امام صادق علیه السلام برای ترویج تشیع بود. معرفی بنی عباس و چهره نفاق آنان به مردم و پرورش نیرو‌های مجاهد نیز در سایه اقدامات ایشات صورت گرفت.

نگاهی به اقدام علمی امام صادق علیه السلام

با سرنگونی امویان و تشکیل حکومت تازه نفس بنی عباس، آنان برای تحکیم بنیان‌های حکومت و اداره امور جدید و سرکوب سایر مخالفان دست به اقداماتی زدند و این فرصتی را برای امام صادق علیه السلام ایجاد کرد و آن شروع نهضت علمی امام بود.

«مبارزه با تحریفات و شبهات اعتقادی»، «تربیت شاگردانی در علوم‌های مختلف همچون علوم تفسیری، فقهی، طب، نجوم و غیره» و تبیین منطق توحیدی از مهم‌ترین اقدامات ایشان بود.

از مهم‌ترین اقدامات امام که پایه گذار بسیار مهمی در مباحث معرفتی به شمار می‌رود درروایت معروفی به نام حدیث جنود عقل و جهل می‌باشد. امام در این حدیث منطق توحیدی را شرح می‌دهند و آن لشگریانی از صفات عقلانی است که در مقابل لشگریانی از جهل قرار می‌گیرند و با تبیین آن معرفت توحیدی شیعه را در مقابل معرفت‌های تحریفی و شبهناک که در عصر ایشان گستردگی بسیاری داشته را برجسته می‌سازد، در واقع امام این جهان بینی توحیدی را نه تنها برای عصر خود بلکه به عنوان راهنمای روشن برای شناخت و تفکیک سایر انحرافات و تحریفات بعدی بیان می‌کنند.

در این نوع نگاه جهل به معنای ندانستن نیست بلکه اصرار بر دانسته‌های غلط است، دانسته‌هایی که ریشه در هوای نفس دارد در مقابل عقل مانند افساری می‌ماند که لجاجت جهل در اصرار برباطل را را مهار کرده و با زدودن باطل حق را می‌نمایاند. از همین جهت است که امام با شرح این حدیث می‌کوشد جاهلیتی را که مردم با پیروی از هوای نفس گرفتار آن شده اند تبیین کند و راهکار آن را در هجرت مردم از جهل به سوی عقل قرار می‌دهد. با تحقق این امر مردم از عبد نفس به عبدالله خواهند رسید و همانند دژی محکم در طوفان شبهات وانحرافات فکری و معرفتی و دینی محفوظ خواهند ماند.

نیاز امروز در پیروی از حکمت جعفری

امام صادق علیه السلام با حکمت جعفری، معرفت توحیدی را در نزاع دائمی مابین عقل و جهل به روشنی بیان می‌کنند که درسی است برای تمام ادوار تاریخ و امروزه با گسترش جاهلیت مدرن و پدیده تکنولوژی‌هایی که معرفت وروح انسان امروزی را به تسخیر خود درآورده به نظر می‌رسد که بیش از پیش نیاز به مجهز شدن به منطق توحیدی برآمده از حکمت جعفری می‌باشیم تا در پرتو آن گفتمانی عقلانی در مقابل گفتمان جاهلیت شکل بگیرد؛ و در نهایت باید گفت که هزار طایفه آمد هزار مکتب رفت وماند شیعه که " قال امام الصادق " داشت.

منبع: آنا 

انتهای پیام/ ۹۱۱

نظر شما
پربیننده ها
آخرین اخبار