«شهاب‌الدین عادل» پژوهشگر و استاد دانشگاه در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگ و هنر دفاع‌پرس، ضمن بیان اینکه در همه جای دنیا مساله کتاب، جایزه‌ها و جشنواره‌های مرتبط با کتاب اتفاق بزرگی تلقی می‌شود، اظهار داشت: در کشور ما نیز جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران به عنوان بزرگترین و مهمترین جایزه کتاب در طول سال و همچنین سایر رخدادهایی که سالانه پیرامون کتاب رخ می‌دهند، واجد ارزش ویژه‌ای هستند.
وی به کیفیت آثار ارسالی به جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران اشاره کرد و یادآور شد: آثار ارسالی در حوزه هنر از نظر کمی با معیارهای جهانی همخوانی داشت؛ تعداد کتاب‌های تالیفی ارسالی به این جایزه نسبت به دوره‌های قبل کمتر بود و شاهد افزایش تعداد کتاب‌های ترجمه شده بودیم. در گروه هنر، تعداد کتاب‌های تالیفی در موضوع هنرهای اصیل ایرانی بیشتر از کتاب‌های هنرهای جدید و معاصر است و بیشتر کتاب‌ها در این بخش‌ها ترجمه هستند؛ تولید کتاب در موضوع فرهنگ و هنر معاصر کاهش داشته است. به عقیده من یکی از دلایل کاهش تالیفات به نسبت حجم ترجمه‌ها در این دوره دشواری تولید و تالیف اندیشه است.
این پژوهشگر با بیان اینکه جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران در جامعه و بین دانشگاهیان بیشتر و بهتر دیده می‌شود، عنوان کرد: این امر موضوع خیلی مهمی است که به فرهنگ‌سازی در این بخش برمی‌گردد. فرهنگ مطالعه و کتابخوانی باید از پایه و با فراهم کردن زیرساخت‌های فرهنگی در جامعه شروع شود. رسانه‌ها و به ویژه صدا و سیما به عنوان یک رسانه ملی می‌تواند تاثیر زیادی در فرهنگ‌سازی برای افزایش مطالعه و کتابخوانی داشته باشد. همچنین ناشران و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز به نوعی می‌توانند در این فرهنگ‌سازی موثر باشند.
عادل در ادامه با بیان اینکه برگزاری جشنواره‌ها و جایزه‌های کتابی در طول سال می‌تواند به فرهنگ‌سازی و ترغیب مطالعه کمک کند، تصریح کرد: نباید توجه به کتاب، نویسنده و مترجم را محدود به جایزه یا مراسم اختتامیه کنیم. باید محتوای مفید و مورد تقاضای علاقه‌مندان به کتاب را فراهم کنیم و آثار تالیفی نیز باید در راستای نیاز واقعی جامعه باشد. رشد و توسعه جامعه ایرانی قطعا از مسیر کتاب و پژوهش محقق می‌شود. هرچند فضای مجازی باعث شده که مخاطبان کتاب کمتر به سمت خرید کتاب و مطالعه ترغیب شوند.
وی همچنین مطرح کرد: عده‌ای معتقدند بین کتاب‌های علمی با دیگر حوزه‌ها باید تفکیک قائل شد؛ من با این دیدگاه موافق نیستم. وقتی موضوع کتاب و انتقال فرهنگ و دانش به میان می‌آید چه تفاوتی دارد که کتاب کجا بررسی و ارزیابی شود. طبیعتا ما در هر حوزه‌ای به صورت تفکیک شده، کتاب‌ها را بررسی می‌کنیم؛ امری که می‌تواند به این قضیه کمک کند افزایش تعداد و ارزش جوایز است. به این صورت که در هر بخش، یک کتاب به عنوان کتاب سال جمهوری اسلامی ایران معرفی شود. این امر می‌تواند پدیدآورندگان کتاب را به تولید و تالیف بیشتر تشویق کند. حتی به ناشران کمک کنیم کتاب‌های بیشتری را منتشر کنند و اگر لازم است تسهیلات ویژه‌ای برای آنها در نظر بگیریم تا در این شرایط اقتصادی فشار کمتری متحمل شوند.
این استاد دانشگاه افزود: برای ارتقای سطح مطالعه و کتابخوانی در جامعه عوامل و متغیرهای مختلفی دخیل هستند که حمایت از هر کدام این بخش‌ها می‌تواند ما را در رسیدن به این مسیر یاری کند. بنابراین اگر آمار تالیف کتاب افزایش پیدا کند به همان میزان نشر و سرانه مطالعه نیز افزایش پیدا خواهد کرد.
شهاب‌الدین عادل در پایان گفت: باید توجه داشته باشیم که از کتاب‌سازی به عنوان یک آسیب جدی در جریان نشر، تالیف و ترجمه کتاب‌ها جلوگیری شود. اینها نه تالیف هستند نه ترجمه، بلکه بیشتر گردآوری بوده و در واقع کپی محسوب می‌شوند. نباید اجازه داد کتاب‌سازی تکثیر پیدا کند چرا که به صنعت نشر و تالیف آسیب جدی وارد می‌کنند.
انتهای پیام/ 121
