دفاع مقدس در فریم‌های زنانه «کاظم‌زاده»

گروه فرهنگ و هنر دفاع‌پرس _ سمانه حسن‌خانی؛ رشادت‌هایی که رزمندگان در دوران دفاع مقدس و در مقابله با دشمن بعثی انجام دادند بسیار مهم است.

آنقدر مهم، که افراد زیادی در آن دوران حماسه‌ساز همپای آن‌ها به میدان‌های نبرد رفتند تا این رشادت‌ها را برای مردم بیان کنند، یکی از این اقشار خبرنگاران و عکاسان جنگ تحمیلی هستند که همواره و در همه عملیات‌های مهم حضور فعال و موثری داشتند.

برخی از این افراد در آن دوران پرالتهاب به شهادت رسیدند و برخی با تحمل جراحت‌های ناشی از آن دوران جانباز و برخی هم پس از دوران دفاع مقدس کار خود را ادامه دادند.

شهید سید مرتضی آوینی، بیژن نوباوه وطن، محمود کریمی علوی، مرتضی سرهنگی، هدایت‌الله بهبودی، غلامرضا رهبر، سعید جان‌بزرگی و ..... افرادی بودند که در دوران دفاع مقدس رسالت مهم انتقال پیام و مفاهیم جنگ به مردم را برعهده داشتند که گل سرسبد آنان شهید آوینی است که هنوز پس از چندین دهه، مستند روایت فتحش معتبرترین روایت از جنگی است که به هیچ جنگی در دنیا شبیه نبود و واقعیت جنگ و دفاع مقدس به خوبی احساس می‌شد.

در کنار مردان خبرنگار، بانوان خبرنگار و عکاس هم پا به پای آنان در به تصویر کشیدن حماسه دفاع مقدس تلاش کردند و حضور و زحمتشان ماندگار شد.

مریم کاظم‌زاده و فاطمه سادات نواب صفوی از عکاسان آن دوران بودند که با دوربین عکاسی همراهشان صحنه‌هایی فاخر و لحظه‌های تاثیرگذاری از مهم‌ترین رویداد‌های معاصر کشور را به ثبت رسانده و مستند کردند.

فاطمه‌سادات نواب‌صفوی در عملیات آزادسازی خرمشهر در سال ۶۱ به عنوان تنها زن رزمنده دوشادوش مردان به مبارزه پرداخت و مریم کاظم‌زاده نیز در روزنامه انقلاب اسلامی به عنوان خبرنگار و عکاس مشغول به کار شد و پس از آن در زمان آغاز درگیری در کردستان، وارد این منطقه شد و همراه با شهید چمران به مناطق مختلف رفت و عکس و خبر تهیه می‌کرد.

این عکاس جنگ همسر شهید اصغر وصالی (فرمانده چریک‌های دستمال سرخ پاوه) بود که روز چهارم خرداد ۱۴۰۱ در سن ۶۵ سالگی دار فانی را وداع گفت.

کاظم‌زاده بعد از پایان آشوب پاوه بار دیگر با آغاز جنگ در سال ۱۳۵۹ به سرپل ذهاب و غرب کشور رهسپار شد تا عکس‌هایی را از پشت جبهه ثبت کند. انجمن عکاسان دفاع مقدس عکس‌های او را در سال ۹۶ در قالب یک کتاب منتشر کرد.

کتاب‌های «خبرنگار جنگی: خاطرات مریم کاظم زاده»، «عکاسان جنگ (عراق- ایران ۱۳۵۷-۱۳۶۵)» و «تا شهادت» این بانوی عکاس در بازار نشر، می‌تواند به مخاطبان علاقه‌مند به دوران دفاع مقدس کمک کند تا اطلاعات مفیدی از آن دوران به دست آورند.

متاسفانه آنگونه که باید بر تاریخچه عکاسی جنگ در جهان، عکاسان فعال جنگ در جهان پرداخته نشده است و علیرغم تجربه‌های گرانبها، بسیاری از عکاسان جنگ با خاموشی شعله‌های جنگ به دلایل متعددی فراموش شده‌اند.

برای این موضوع مهم لزوم تاسیس یک تشکل منسجم و منظم از عکاسان جنگ ضروری به نظر می‌رسد. این تشکل می‌تواند بسیاری از مشکلات عکاسان جنگ را با مشارکت، همیاری و همفکری آنان مرتفع ساخته و در رابطه با اعزام عکاسان به مناطق جنگی کشور‌های اسلامی (افغانستان، عراق، سوریه و...) از طریق مسولین ذیربط اقدام کند.

از سویی حفظ و نگهداری از نگاتیو‌های جنگ مساله مهمی است و باید در آرشیو خصوصی عکاسان حفظ شود و اگراز این مهم غفلت شود خسارت جبران ناپذیری به دنبال خواهد داشت. براین اساس باید بانک نگاتیو‌های جنگ توسط سازمان‌های ذیربط تشکیل شود و با رعایت اصول ایمنی و استاندارد، کلیه نگاتیو‌ها به صورت متمرکز محفوظ بمانند.

انتهای پیام/341