گروه اخبار داخلی دفاع‌پرس- غلام‌رضا شریعتی اندراتی؛ اگرچه مهمترین بعد و جدی‌ترین دغدغه در موضوع برجام «امر سیاست» می‌باشد اما به تاکید اکثریت تحلیلگران، «امر اقتصادی» پیشران و جدیدترین بعد نظریه و راهبرد مهم «سیاست همسایگی» است و از این رو، مبتنی بر چند فرض، می‌توان سیاست همسایگی را جایگزین راهبردی و کاربردی برجام برای جمهوری اسلامی ایران دانست.
تحرکات اخیر ایران در سطح مناسبات خارجی بویژه «دیدار اخیر رؤسای جمهور ترکمنستان و ایران» نشان از جایگزین شدن الگوی جدیدی از روابط در منطقه است که اولین متغیر متاثر از «خروج آمریکا از منطقه» به نظر می‌رسد.
از طرفی، مهمترین مفروضات مرتبط با موضوع «جایگزین شدن سیاست همسایگی»، حداکثری شدن رویه مذاکرات و معاهدات بجای مقطعی بودن آن و نیز فعالیت بیشتر وزارت امور خارجه و صدالبته ایجاد «پیمان‌های پولی» دوجانبه یا چندجانبه است.
بدون تردید مهمترین خصوصیات سیاست همسایگی ابعاد «اقتصادسیاسی» و «دیپلماسی اقتصادی» این راهبرد بوده که موضوعاتی نظیر کشت فراسرزمینی، حوزه‌های انرژی و ترانزیتی و کشاورزی و بسیاری موضوعات دیگر را می‌تواند پوشش دهد و اساسا می‌توان بعنوان متغیر موثر بر توسعه از آن نام برد.
اگرچه پیوندهای فرهنگی و تمدنی و هویت مشترک اسلامی ایرانی، مهمترین «وجه چیستی» سیاست همسایگی است اما «وجه چگونگی» این راهبرد در سطح کارکرد، پیشران دیگر ابعاد آن است و البته «اشتراکات هویتی»، مقوم «پیوندهای استراتژیک» می‌تواند باشد.
نکته مهم در این راهبرد، فهم فرایند و الگویی «توزیع قدرت و نفوذ» در جهانی است که شاهد شکل‌گیری مناسبات جدیدی در روابط بین الملل است و اساسا «سیاست همسایگی» روی دیگر مسئله عبور از «نظم پیشین بین الملل» می‌باشد.
انتهای پیام/341
