گروه فرهنگ و هنر دفاعپرس_ علی عبدالصمدی؛ امام محمدباقر علیه السلام پنجمین امام شیعیان جهان هستند. ایشان در سال ۵۷ هجری قمری در مدینه دیده به جهان گشودند. پدر ایشان امام سجاد علیه السلام و مادرشان فاطمه دختر حسن مجتبی علیه السلام بودند.
ایشان در کنار پرهیزگاری و تقوی بسیار اهل علم و دانش بودند به طوری که در تاریخ اسلام از ایشان با عنوان باقرالعلوم یعنی شکافندهی دانشها یاد میشود.
دورهی حیات امامت آن حضرت مقارن بود با افول قدرت بنی امیه و از همین رو امام محمد باقر العلوم علیه السلام نسبت سایر ائمه بیشترین مجال و فرصت را یافتند تا به ترویج و گسترش دین و آموزههای دینی بپردازند. فرصتی که بعدها نصیب فرزند بزرگوارشان امام جعفر صادق علیه السلام هم قرار گرفت. بسیاری از علوم قرآنی و اسلامی در دوران حیات امام محمد باقر (ع) فرصت شکوفایی پیدا کرد.
به لحاظ تاریخی دورهی حیات امام پنجم شیعیان با خلافت پنج تن ازخلفای اموی (ولید بن عبدالملک، سلیمان بن عبدالملک،همر بن عبدالعزیز، یزید بن عبدالملک و هشام بن عبدالملک.) هم عصر بود که خود نشان دهندهی بی نظمی و بی اعتباری پایههای حاکمیت ظالمانهی بنی امیه است. در آن دوران برخی اشخاص نزدیک به اهل بیت سعی داشتند تا با تفرقه افکنی فرقههایی را در درون شیعیان به وجود آورند که باعث انشقاق و تفرقه بین شیعیان و نهایتا مسلمانان شود، ولی آن امام با درایت و علم خاصی که داشتند سعی کردند تا با جذب حد اکثری و دفع حداقلی، اسلام و شیعه را از خطر تفرقه افکنی نجات دهند.
بسیاری از علمای شیعه و اهل سنت از شاگردان مکتب امام محمد باقر علیه السلام بودند. ابوزهره نقل میکند که کسی به مدینه نمیرفت مگر آن که به دیدار آن حضرت برود و از علم بی پایانش بهرمند شود. جابر بن یزید جعفی، عبدالله بن عطا مکی، محمد ابن مروان بصری، ابوخالد کابلی، آبان ابن میمون قداح و... از جمله علمای شیعه و سنیای بودند که در مکتب آن حضرت تلمذ جستند.
از اینرو، آن امام بزرگوار را میتوان هم نمادی از علم و دانش شیعه و اسلام برشمرد و هم مظهری از وحدت بین مسلمان دانست.
تفسیر الباقر که به نام تفسیر ابوالجارود نیز مشهور است به آن حضرت نسبت داده شده است. به گفتهی آقا بزرگ تهرانی این کتاب احتمالا املای تفسیر قرآن مجید است که آن حضرت به ابوالجارود فرمود. همچنین کتاب المناسک را ابوالجارود مستقیما از آن امام همام نقل میکند.
جابر ابن یزید جعفی نیز کتابی را تدوین کرد به نام ام الکتاب که در اصل پاسخ به پرسشهایی است که از امام محمد باقر علیه السلام در خصوص مسائل دینی و فقهی سوال میشد. رسالهی جعفی نیز دیگر کتابی است به قلم همین شخص که برخی گفتهها و نقل قولهای مستقیم از آن حضرت در آن مذکور است.
سرانجام آن حضرت در سال ۱۱۴ هجری قمری با دسیسه هشام بن عبدالملک به شهادت رسیدند و در قبرستان بقیع در کنار پدر و پدربزرگشان به خاک سپرده شد.
انتهای پیام/133