گروه بینالملل دفاعپرس- صادق اسدی؛ جو بایدن رئیس جمهور آمریکا در سفری سه روزه از تاریخ ۲۲ تا ۲۵ تیرماه به منطقه آمد و در جریان این سفر از سرزمینهای اشغالی و کشور عربستان سعودی بازدید کرد. سفری که قبل از انجام آن اهداف و برنامههای مختلفی برای آن درنظر گرفته شده بود. این اهداف شامل کمک به عادیسازی روابط بین عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی، متقاعد کردن عربستان برای تولید بیشتر نفت، فراهم کردن زمینههای تشکیل ناتوی عربی و حتی آب کردن یخ روابط آمریکا با پادشاهی سعودی است.
در این میان برنامه تشکیل «ناتوی عربی» با توجه به اینکه با مخالفت کشورهای عراق و اردن و همینطور عدم موافقت برخی دیگر از کشورهای خلیج فارس روبرو شده است خیلی دور از انتظار است و اگر هم طرفین قصد و برنامهای برای تشکیل ناتوی عربی داشته باشند این امر در آیندهای بسیار دور و با فراهم شدن شرایط خاص آن محقق خواهد شد. زیرا تنها در صورت موافقت تمامی کشورهای عربی موفقیت ناتوی عربی ممکن خواهد بود و در غیر این صورت همانند شورای همکاری خلیج فارس نهادی نمایشی و بیفایده میشود.
هدف بعدی سفر بایدن به منطقه عادیسازی روابط بین عربستان و رژیم صهیونیستی است. طرح عادیسازی روابط بین پادشاهی سعودی و رژیم اشغالگر قدس که در زمان دونالد ترامپ رئیس جمهور گذشته آمریکا و در قالب پیمان «آبراهام» کلید خورده بود به حرکتی بسیار کند انتظارات کشورهای غربی به خصوص آمریکا را فراهم نکرده است. زیرا تا کنون فقط کشورهای امارات و بحرین روابط خود را به رژیم صهیونیستی عادیسازی کردند. از این روی بهبود این روابط مابین عربستان و رژیم صهیونیستی از اهمیت و جایگاه بسیار ویژهای برای آمریکا برخودار است.
در واقع میتوان گفت «جو بایدن» و دولت جدید آمریکا تمامی تلاش و نیروی خود را بر روی عادیسازی روابط بین عربستان و متحد استراتژیک آنها در منطقه، رژیم صهیونیستی معطوف کردند تا از این طریق در کنار اینکه یکی از مهمترین کشورهای عربی اسلامی را با خود و سیاستهای خود همراه کرده باشند، سایر کشورهای اسلامی را هم ترقیب به عادیسازی روابط با رژیم صهیونیستی کنند.
البته اگر نگاهی به سخنان «جیک سالیوان» مشاور امنیت ملی کاخ سفید داشته باشیم متوجه میشویم که سفر بایدن به منطقه و بازدید از سرزمینهای اشغالی و عربستان سعودی میتواند یک هدف پشت پردهای هم تحت عنوان یکپارچگی و عمق بخشیدن به همکاریهای کشورهای منطقه با رژیم صهیونیستی در برابر افزایش روز افزون توان موشکی ایران داشته باشد. در واقع مقابله با برنامه موشکی ایران یکی از برنامههای اصلی آمریکا در حکمرانی بر منابع نفتی منطقه است.
اما اگر از همه این موارد و اهداف سفر جو بایدن رئیس جمهور آمریکا بگذریم یک هدف در این میان خودنمایی میکند و آن تامین انرژی است. به خصوص زمانی که جو بایدن در یادداشتی در روزنامه واشنگتن پست صراحتاً از جنگ روسیه و چالش انرژی هم سخن میگوید: «خاورمیانه امنتر و یکپارچهتر از بسیاری جهات به نفع آمریکاییها است. آبراههای آن برای تجارت جهانی و زنجیرههای تأمینی که ما به آنها تکیه میکنیم ضروری هستند. منابع انرژی آن برای کاهش تأثیر جنگ روسیه در اوکراین بر منابع جهانی حیاتی است و منطقهای که از طریق دیپلماسی و همکاری گرد هم میآید به جای اینکه از طریق درگیری از هم بپاشد، به احتمال کمتری منجر به ظهور افراطگرایی خشونتآمیز میشود که میهن ما را تهدید میکند یا جنگهای جدیدی که میتواند بار جدیدی را بر دوش نیروهای نظامی ایالات متحده و خانوادههای آنها بگذارد.»
البته نکته دیگری که در این میان این دیدار را جنجالی کرده این بود که بایدن وعده داده بود عربستان را به دلیل نقشی که بنسلمان در قتل جمال خاشقچی، روزنامهنگار منتقد سعودی داشت به دولت مطرود تبدیل کند. اما اکنون میبینیم بحران انرژی و موضوع تامین نفت آنقدر برای آمریکا دارای اهمیت است که بایدن با قرار دادن نفت و مصلحت بر اصول و ارزشهای انسانی اقتدار اخلاقی خود را فدای تامین انرژی موردنیاز کشورش کرده است.
حال امروز میبینیم که با توجه به شواهد و قرائن موجود و اخبار منتشر شده در رسانهها، بایدن به اهداف خود در سفر به عربستان سعودی و دیدار با مقامات این کشور به منظور تامین انرژی موردنیاز خود و متقاعد کردن عربستان به تولید نفت بیشتر نرسیده است و برای اینکه ابعاد شکست او بیش از پیش مشخص نشود روز جمعه بعد از پایان دیدار با ملک سلمان پادشاه عربستان در جمع خبرنگاران اذعان کرد که پیشرفت کمی برای دستیابی به توافق نفتی حاصل شده است.
در پایان باید گفت: این سخنان جو بایدن رئیس جمهور آمریکا که در جمع خبرنگارن گفته «من تمام تلاشم را برای افزایش عرضه نفت برای آمریکا انجام میدهم که انتظار دارم این اتفاق هم بیافتد، از سوی دیگر سعودیها نیز در این فوریت شریک هستند و بر اساس بحثهای امروز ما، انتظار دارم در هفتههای آینده شاهد گامهای بیشتری باشیم.» نشان میدهد سفر پر سر و صدای او به منطقه دست کم در کوتاه مدت اهداف و برنامههای آمریکا را عملی نکرده و او و دولتمدران وی چشم امید به آینده دارند تا از راه دیپلماسیهای بیشتر شاید بتوانند موفقیتهایی را حاصل کنند.
انتهای پیام/ ۱۳۴