«خاکریز‌های جادویی»؛ روایتی از اثرگذاری راهیان نور بر نسل‌های آینده

گروه حماسه و جهاد دفاع‌پرس: وقتی قدم بر این خاک می‌گذاریم و به اولین خاکریز نزدیک می‌شویم، همه‌ی آنچه که بود و هست از پیش چشم انسان رو به محو شدن می‌گذارد، که هستیم و از کجا آمده‌ایم. یا برای چه خلق شده‌ایم. راستی این خطّه چه با خود دارد که وجب به وجب آن با خون‌ها درهم آمیخته است. در همه عمرِ تاریخ، استقامت و صبوری به خرج داده است و دم نزده و گام، پس نکشیده است.

همه پرسش‌هایمان در چند قدمی مانده به خاکریز اول، گم می‌شوند و از یاد‌ها می‌روند گویی همه‌ی ما در صحرای محشر فرود آمدیم و ذهن و روحمان نه به اختیار ما که به اراده ذات حق دوخته شده است. آنچنان‌که از ابتدای هستی چنین بوده است. اما نه! به این پرسش‌ها پاسخی باید.

پس این کلاف سردرگم و این معمای لاینحل چگونه حل خواهد شد؟ به این رسیدم که جنس این خاک با خاک‌های دیگر تفاوت دارد. مگر نه اینکه: ما همه از خاک هستیم و به خاک برمی‌گردیم. پس این خاک، فقط خاک نیست، اکسیر حیات است و توانایی این را دارد که آدمی را جادو کند و با خود به ملکوت ببرد.

قدم که می‌زنیم گرمای خورشید را نمی‌فهمیم. تشنگی را با ما کاری نیست و گرسنگی و خستگی را به کناری می‌ا‌فکنیم. اهل و عیال را به حال خود رها می‌کنیم و تن را به کوثرِ کویر و دشت می‌سپاریم تا خوب خاکی شود و خاکی شود تا تطهیر شود. مگر نه اینکه گفته‌اند؛ خاک در غیاب آب پاک‌کننده است.

پس من به این رسیدم که این خاک از هر آبی پاک‌تر و مقدس‌تر است و باید به آن سجده کرد.

روزی روزگاری چشم همه دنیا به این خاک بود. چشم همه دنیا به این خاکریز‌ها بود تا از هم بپاشند. همه‌ی دنیا گوش شدند تا صدای از هم پاشیدن این مرز‌ها را بشنوند و همه‌ی خونخواران عالم، هم‌بیعت شدند تا این سوار را بر زمین بزنند؛ اما نشد آنچه که آنان در سر می‌پروراندند و آرزو داشتند.

گویی این خاک تقدیس شده باشد که هیچ‌کس هر چه کرد حریف آن نشد و توان استیلا بر آن، از او سلب شده بود؛ و چنین شد تا روزگاری بر این سرزمین و مردم گذشت تا این کوه همچنان برافراشته بماند و تکانه‌ها روی آن اثری نداشته باشد؛ و روزی را دیده‌ایم که نوجوانی ۱۳ ساله تن‌پوشی از نارنجک بر تن می‌کند و زیر تانک دشمن می‌رود و آن را زمین‌گیر می‌کند تا اگر لازم باشد فقط برای لحظه‌ای پیش‌روی تمام دنیا، به این خاک را عقب براند؛ و امروز درحالی‌که همه جبهه کفر، دل به مسحور کردن نوجوان و جوان ایرانی بسته است و قصد کرده تا او را تا زمین نزده است از پای ننشیند، او به پا خواسته است و با پای برهنه، دل را به این خاک‌ها گره زده است تا این اکسیر حیات او را زنده کند و بمیراند و اگر لازم باشد هزار بار همینطور بمیراند و زنده کند تا روزی که چشم طمع جبهه خصم از این قبله و خاک دست بکشد و ما را به حال خود بگذارد تا دمی بیاساییم.

اینجا مرکز تاریخ است

رهبر معظم انقلاب اسلامی بار‌ها در باب عبور از پیچ تاریخی فرمودند و راهیان نور را از جمله‌ی صدقات و حسنات عنوان نمودند. معظم‌له بار‌ها در مورد تلاش دشمن بر فراموشی دفاع مقدس تاکید فرمودند و راهیان نور را علاج این فراموشی مطرح نمودند؛ و فرموده بودند؛ از دهه ۷۰ برای مقابله با شبیخون فرهنگی دشمن، برای فراموش نشدن دفاع مقدس، یک فنّاوری نرم را جمهوری اسلامی به وجود آورد. معظم له فرموده بودند: راهیان نور یک فنّاوری است. میلیون‌ها جوان راه افتادند رفتند در جبهه‌های جنگ، در آن کانون معرفت و قدس، در آن کانون فداکاری، آنجا دیدند که چه وضعیّتی بوده است و چه اتّفاقاتی افتاده است؛ [برایشان]شرح دادند و در ماجرای دفاع مقدّس قرار گرفتند. بله، جمهوری اسلامی این است؛ مدافع حرم تربیت میکند؛ راهیان نور راه می‌اندازد؛ و شهید آوینی در مورد مراکز عملیاتی که کاروان‌های راهیان نور به آن عزیمت می‌کنند گفته بود: اینجا مرکز تاریخ است.

من هم مدت‌ها است به این رسیدم که همه هستی چشم و گوششان به این خاکریز‌ها دوخته شده است. همه چیز از همین خاکریز‌ها شروع شد.

سفری به کیفیت نور

سفر راهیان نور با سفر‌ها و عزیمت‌های دیگر متفاوت است. سفری که با نور همراه است. این اغراق نیست. اگر از پیران و میانسالان عبور کنیم و تصورمان این باشد که با عبور از میانسالی توجه ایشان به معنویت بیشتر شده است، کمتر نوجوان و جوانی است که از معنویت و آثار این سفر چیزی نگوید.

سال‌ها است کاروان‌های راهیان نور به سمت مناطقی که بیش از دیگر منطقه‌های غرب و جنوب غرب کشور درگیر جنگ بودند راهی می‌شوند؛ و هرساله خیل زیادی از خانواده‌ها به همراه کودکان، جوانان و نوجوانان‌شان به این سفر می‌روند. سفری که علیرغم عجین‌شدن با سختی‌ها، اما به کام مسافرانش شیرین است و آن‌ها را از روزمرگی‌ها نجات می‌دهد و دور می‌کند.

سختی‌هایی که کام را شیرین می‌کند

محمد اصولی روایت‌گر دفاع مقدس و مدرس دوره‌های جهاد تبیین در مورد سفر راهیان نور گفت: از یک نظر شاید بتوان گفت، راهیان نور هم مثل اردو‌های دیگر است که بالاخره سختی‌های خودش را دارد و مسائلی که شاید جوانان و نوجوانان بعضا در محیط خانواده با آن درگیر نباشند. وی ادامه داد: نوجوانان و جوانانی که معمولا به اردو‌ها اعزام می‌شوند معمولا یک سری مسئولیت‌هایی به ایشان واگذار می‌شود که در خانه معمولا جوان یا نوجوان کمتر درگیر این مسئولیت‌ها می‌شود.

اصولی با تاکید بر تمایز اردو‌های دانش آموزی با راهیان نور، بُعد محتوایی و معنویت این سفر را مهم عنوان کرد و افزود: معنویت این سفر است که آن را از سایر سفر‌ها و اردو‌ها متمایز می‌کند. وی گفت: بنده چند هفته پیش به عنوان راوی عازم این سفر نورانی شدم؛ و این موضوع معنویت و بعد روحانی این سفر اینقدر اهمیت دارد که بنده بار‌ها و بار‌ها از همسفرانم در مسیر سفر راهیان نور خصوصا آن عزیزانی که سفر اولی بودند شنیده‌ام که گفته بودند؛ تاکنون کمتر این حس و حال غریبی که در این سفر تجربه کرده بودند را حس کردند.

اصولی در ادامه گفت: اکثر بچه‌هایی که در این سفر آخر با ما همسفر شده بودند اصلا حس نمی‌کردند که این سفر به این‌صورت باشد و بیشتر فکر می‌کردند که در حد یک دورهم بودن خواهد بود.

این مدرس جهاد تبیین گفت: یک نکته‌ای بود که اخیرا در یکی از سفر‌های راهیان نور توجهم را جلب کرده بود، اینکه برخی از همسفرانم که تجربه این سفر را نداشته‌اند هر یک در یک منطقه دلش گره می‌خورد و او را با خود می‌برد وی ادامه داد: در طول چند سفری که تاکنون داشته‌ام به این موضوع دقت نکرده بودم آن هم اینکه یک روایت و یک منطقه بیشتر از مناطق و روایت‌های دیگر ذهن یک مسافر راهیان نور را با خود درگیر می‌کند و بیشتر از همه فضا‌ها شاید با یک نقطه یا یک روایت ارتباط بیشتری می‌گیرد و به آن خو می‌گیرد؛ بعضی‌ها در کانال کمیل، برخی شلمچه برخی معراج شهدا برخی هم فکه یا دهلاویه از خود بی‌خود می‌شوند.

اصولی گفت: یا در معراج شهدا که میعادگاه شهدای گمنام تازه تفحص شده است حتما این ارتباط بین نوجوانان این عصر با جوانانی که از آسمان‌ها نظاره‌گر ما هستند بیشتر متجلی می‌شود.

اصولی، نبودن راویان اثرگذار را یکی از خلا‌های موجود در این سفر‌ها عنوان کرد و افزود: وجود راویانی با اطلاعات خوب در مورد یادمان‌ها و عملیات‌ها و برخوردار از بیان جذاب در جذب جوانان و مسافران راهیان نور موثر خواهد بود.

وی ادامه داد: مگر می‌شود که روایت شهادت شهید چمران را که در دهلاویه شهید شد را شنید و دل‌ها نلرزد یا روایت شهید علم‌الهدی که به همراه یارانش در منطقه هویزه چه جانفشانی‌ها کرده‌اند و بعد شهید شده‌اند و بعد از شهادتشان با تانک از روی پیکر‌های این عزیزان عبور کردند را شنید و ساکت ماند.

این مدرس جهاد تبیین گفت: همه این رشادت با دیدن محل شهادت‌ها و همراه شدن با روایت‌ها موجب می‌شود تا جوانان ما ضمن آشنا شدن با بخشی از تاریخ دفاع مقدس از نزدیک لحظه به لحظه‌ی رشادت‌ها را به چشم ببینند و تصور کنند.

اصولی روایتگر دفاع مقدس گفت: بچه‌ها، نوجوانان و جوانان با دیدن این صحنه‌ها در واقع برایشان روایت می‌شود که این اتفاقات مربوط به صد‌ها سال پیش نیست بلکه مربوط به چند دهه پیش است که جوانان خمینی کبیر رقم زدند و همه این صحنه‌ها در شکل‌گیری شخصیت ذهنی نسل‌های آینده قطعا موثر خواهد بود.

عرفان صبوری از جوانانی که هر ساله خود را به کاروان راهیان نور می‌رساند در مورد تجربه این سفر گفت: فضای سفر راهیان بسیار معنوی است و انسان کلاً معنویت سفر را با همه وجودش حس می‌کند. صبوری گفت: به نظرم همین سفر چند روزه بچه‌ها را از خود بی‌خود می‌کند و گا‌ها دیدم بچه‌هایی که خیلی در حال و هوای شهادت هم نیستند با دیدن این صحنه‌ها و لوکیشن‌ها و روایت‌ها حتی به اندازه چند روز هم که شده حسشان نسبت به وقایع دفاع مقدس تغییر می‌کند و حالشان عوض می‌شود از این جهت پتانسیل بالایی دارد.

صبوری ادامه داد: جا‌هایی هست مثل کانال کمیل که محل شهادت شهید هادی هست که خب خیلی‌ها شهید هادی را خوب می‌شناسند امکان ندارد آدم آنجا دلش به لرزه نیفتد. یا در شلمچه وقتی با روایتگری حاج حسین یکتا که همراه می‌شویم روح آدمی به نوعی چلونده می‌شود و کمتر کسی هست که بتواند در آن فضا گریه نکند.

صبوری در مورد سختی‌های این سفر و شیرینی این سختی‌ها گفت: این سفر باتوجه به اینکه مسیرش طولانی هست و خورد و خوراک سفر هم خیلی شاید حاضر و آماده نباشد یا به خاطر گرمای زیاد سختی‌های خودش را دارد و همه این‌ها به فهم بیشتر ما از وقایع جنگ کمک می‌کند.

عرفان صبوری در ادامه گفت: راه رفتن در خاک یا کم بودن آب و همه این‌ها تجربه‌های جدیدی است که همه این‌ها باعث می‌شود حال و هوای انسان تغییر کند. وی گفت: مطمئن هستم این ایام و این تجربه از ذهن تجربه‌کنندگانش پاک نمی‌شود.

خانم رضایی هم که چندین بار با کاروان راهیان نور همراه بود در مورد اثرگذاری این سفر نورانی بر نسل‌های آینده گفت: به نظر من اردو راهیان نور بستر خیلی خوبی برای تربیت دانش آموزان است. وی ادامه داد: کسانی هستند که اول هیچ درکی از فضای راهیان نور نداشته‌اند و صرفا به خاطر اینکه مدرسه نروند و چند روزی با دوستان خود باشند عزم سفر می‌کنند و بیشتر به هوای اینکه کمی خوش بگذرانند و از فضای درس و مدرسه دور باشند، اما به محض همراه شدن با کاروان راهیان نور در روز دوم و سوم اردو تحولاتی در خیلی از بچه‌ها رخ می‌دهد که حتما موجب می‌شود مسیر زندگی‌شان تغییر کند. رضایی ادامه داد: من خودم شاهد بودم در سال‌های قبل که تحولات زیادی در دانش‌آموزان در اردو راهیان نور رخ می‌داد و این مسئله مهمی است که نشان‌دهنده این است که حتما اینگونه سفر‌ها در تربیت قشر نوجوان و جوان ما موثر خواهد بود.

گزارش از قاسم شجاع 

انتهای پیام/ 112