گروه فرهنگ دفاعپرس ـ رسول حسنی ولاشجردی؛ سینمای دفاع مقدس ایران، گونهای منحصر به فرد در جهان است. این گونهی سینمایی از آنجایی که کاملا برگرفته از فرهنگ غنی دفاع مقدس است در سینمای جنگ جهان نظیر ندارد. جشنواره فیلم فجر از همان سال برگزاری نمونههایی از این آثار را به نمایش درآورده و مورد ارزیابی قرار داده است. از ۴۲ دوره برگزاری این جشنواره در ۱۵ دوره یکی از آثار سینمای دفاع مقدس فیلم برگزیده هیئت داوران بوده و سیمرغ بلورین بهترین فیلم را از آن خود کرده است.
در کنار فیلمسازان مطرح سینمای دفاع مقدس «رسول ملاقلیپور» یکی از نامآشناترین و پیشروترین کارگردانان این گونه سینمایی است. «نینوا»، «بلمی به سوی ساحل»، «افق»، «مجنون»، «نجات یافتگان»، «سفر به چزابه»، «هیوا»، «قارچ سمی» و «مزرعه پدری» از آثار ملاقلیپور در حوزه دفاع مقدس است. از میان این ۹ فیلم «پرواز در شب» در پنجمین جشنواره فیلم فجر و «هیوا» در هفدهمین جشنوار فیلم فجر سیمرغ بلورین بهترین فیلم را دریافت کرد.
ملاقلیپور سینما را به طور تجربی آموخته بود. او کار عکاسی را با شروع انقلاب اسلامی آغاز و با آغاز جنگ تحمیلی به طور حرفهایتر آن را دنبال کرد. در کنار عکاسی نیز از برخی از عملیاتها چند فیلم مستند ساخت. فیلم کوتاه «شاه کوچک» اولین ساخته ملاقلیپور بود که در قطع ۱۶ میلی متری ساخته شده بود و توانست جایزه بهترین فیلم وحدت را از آن خود کند.
هر چند در کارنامه سینمایی ملاقلیپور برخی آثار در ژانرهای اجتماعی و ... نیز دیده میشود و تعدادی از این آثار مثل «کمکم کن» با اقبال مخاطب و منتقدان مواجه نشد، اما نمیتوان منکر مسیر رو به رشد این فیلمساز مهم سینمای ایران شد. جایگاهی که ملاقلیپور با اثری مهم چون «سفر به چزابه» در سینمای ایران پیدا کرده قابل کتمان نیست.
یکی از ویژگیهای بارز ملاقلیپور، تجربهگرا بودن وی است. «نسل سوخته»، «نجات یافتگان»، «سفر به چزابه» و ... در فرم روایت و نوع بیان سینمایی منحصر به فرد بودند که در زمانه خود موفق نیز بودند. ملاقلیپور با ساخت «میم مثل مادر» ثابت کرد که میتواند فیلمساز پرفروشی باشد. شاید به زعم ناصواب برخی «میم مثل مادر» ملودارمی سطحی است، اما این فیلم با فروش بیش از ۵۰۰ میلیون تومان در سال ۱۳۸۵ از آثار پرفروش دوران خود بود. همچنین این فیلم در سال ۲۰۰۷ به عنوان نماینده ایران به آکادمی اسکار معرفی شد.
لحن کلام ملاقلیپور مانند «حاتمیکیا» دیگر فیلمساز مطرح سینمای دفاع مقدس، صریح و حتی تلختر و بیپرواتر است. در «قارچ سمی» و «نسل سوخته» میتوان این لحن گزنده را دید. ملاقلیپور در این آثار مدیریت برخی از مسئولان را زیر سوال میبرد. او در فیلمهای خود این نکته را بیان میکند که اگر انقطاعی بین نسل جوان و ارزشهای دفاع مقدس وجود دارد به دلیل سوء مدیریت و برخی سیاستگذاریهای غلطی است که باعث شده نسل امروز دچار بحران شود. در واقع ملاقلیپور در آثارش مدافع مردمی است که با این سوال مهم مواجه هستند که چرا برخی از ظاهرالصلاحهایی که به ظاهر رنگ دفاع مقدس دارند در عمل بیگانه با شعارهای خود هستند.
قهرمان فیلم «قارچ سمی» که خود جانباز جنگ تحمیلی است سعی دارد جامعه پیرامون خود را از وجود چنین افرادی پاک کند و در آخر نیز به شهادت میرسد. شخصیت پدر «میم مثل مادر» هر چند دیپلمات موجهی است، اما به شدت جاه طلب و بیتفاوت به همسر و فرزندی است که قربانی بمباران شیمیایی هستند. سایر شخصیتهایی که ملاقلیپور در آثارش خلق کرده است هر یک به نحوی سعی در کشف حقیقت جنگ تحمیلی و زدودن زنگار فراموشی و بیتفاوتی از گوهر دفاع مقدس هستند. از کارگردان و آهنگساز «سفر به چزابه» تا جانباز اعصاب و روان «قارچ سمی» همه بخشی از وجود حقیقت طلب رسول ملاقلیپور هستند که بر پرده نقرهای سینما جان گرفتند و ماندگار شدند. ملاقلیپور به معنی واقعی کلمه فرزند زمانه خود بود که خیلی زود از دست رفت.
انتهای پیام/ 161