به گزارش گروه فرهنگ و هنر دفاع پرس به نقل از حوزه هنری، هنوز هم که هنوز است بعد از گذشت حدود 4 دهه از وقوع جریانی با عنوان «شعر انقلاب» در ایران، شناخت شاخصهها و مولفههای نظری - ماهوی این جریان ادبی فراگیر نشده است. این البته به ضعف کلی جریان پژوهش در کشور مرتبط میشود، ولی تکثرگرایی شعری و در هم تنیدگی موضوعی اشعار امروز هم، به این نامشخصی و عدم فراگیری دامن زده است.
از این رو با همه تکرارها و مکررات هنوز هم نیازمند پرسش از مولفههای اصلی جریان «شعر انقلاب» هستیم. هرچند شاید تعیین دقیق این مولفهها نه ممکن باشد و نه حتی سودمند؛ اما هر جریان ادبی بعد از گذشت 4 دهه از عمرش، ناگزیر از پرسش درباره خویش است؛ چه این پرسش جواب محصلی در پی داشته باشد، چه نداشته باشد ضروری است؛ زیرا کمترین سودمندیاش وضوحبخشی به نقشه راه آینده یا آسیبشناسی درونگروهی است. با هدف این پرسشگری و به بهانه برگزاری «پنجمین جشنواره شعر انقلاب» در حوزه هنری، با شاعران معاصر همسخن شدیم:
پیمان طالبی، شاعر جوان و خالق مجموعه شعر «ناحماسه»، گفت: اتفاقی که با مرزبندی و تعیین مولفههای موضوعی برای شعر انقلاب رقم میخورد این است که شعرهای انقلاب به شعرهایی خلاصه و محدود شوند که تاریخ مصرف دارند.
وی توضیح داد: ویژگی مهم شاعران کهن ما این است که شعرهایشان دارای جامعیت است و در همه برهههای زمانی قابل استفاده و بهره برداری است. مثلا شما همین امروز میتوانید غزلهای حافظ را یا شعر مرثیهای خاقانی را در مناسبتهای مختلف استفاده کنید. گویی شعرهای این شاعران بزرگ جاودانی هستند، نه اینکه تاریخ مصرف داشته باشند.
این شاعر جوان گفت: بنابراین اگر ما بخواهیم مرزبندی دقیقی در خصوص شعرهایی که در فضای انقلاب اسلامی سروده میشوند قائل شویم، شعرهایمان را محدود به آثاری کردهایم که برای مناسبتهای خاصی سرود شدهاند و کارکردشان هم برههای است.
وی با بیان اینکه محدود کردن شعر انقلاب به شعر مناسبتی کاملا غلط است، افزود: اگر شعر انقلاب را به شعرهای مناسبتی خلاصه کنیم، وقتی یک سال از مناسبتی بگذرد و ما به داشتههای شعریمان نگاه میکنیم میبینیم هیچ چیز خاصر نداریم و این اصلا خوب نیست.
طالبی با بیان اینکه باید درخصوص تعریف و تعیین مولفه برای شعر انقلاب وسعت دید داشته باشیم، اظهار کرد: از نظر من شعر انقلاب شعری است که در وسیعترین معنا از حق و حقیقت دم میزند. چنین شعری توسط هر شاعری سروده شده باشد چه فارسی زبان باشد، چه فارسی زبان نباشد شعر انقلاب است. به عبارت دیگر شعری که با آرمانهای انقلاب اسلامی در تعارض نباشد و پیوند معنایی با آن آرمانها داشته باشد شعر انقلاب است.
این شاعر جوان گفت: آرمانهای انقلاب اسلامی چیزی جز حمایت از حق و حقیقت نبوده و نیست و دایره وسیعی را هم شامل میشود. دم زدن از نیکیها همان دم زدن از حق و حقیقت است و همه شعرهایی که به نیکیها فرمان میدهند میتوانند شعر انقلاب قلمداد شوند.
این شاعر در پایان گفت: تاکنون مرزبندیهایی درخصوص شاعران انجام دادهاند هیچ سودی نداشته بلکه حتی لطمههایی را به همراه آورده است. به نظر من باید بزرگان شعر کشور دور هم بنشینند و به نقاط مشترک حوزههای مختلف شعری تاکید کنند و یکپارچگی را بر فضای ادبیات و شعر ما حاکم کنند. زیرا هیچ شاعری از مرزبندیهای موضوعی سودی نبرده و نخواهد برد.
