گروه دفاعی - امنیتی دفاع پرس، سازمان اطلاعات و امنیت کشور معروف به ساواک، از اسفند سال ۱۳۳۵ تا بهمن ۱۳۵۷ سازمان اصلی پلیس امنیتی و اطلاعاتی ایران در زمان سلطنت محمدرضاشاه پهلوی بود که در طی دورانی از جنگ سرد، به مدت ۲۲ سال نبض امنیت داخلی و اطلاعات خارجی ایران را در دست داشت. ساواک در کنار مبارزه با فعالیتهای جاسوسی و نفوذی خارجی، در سرکوب مردم و مبارزین سیاسی ونظامی علیه شاه فعالیت گستردهای داشت. از میان 10 اداره ساواک، به طور مشخص اداره کل سوم ساواک، قدرت و اختیارات بسیاری در توقیف ، بازجویی و شکنجه و در یک کلام، سرکوب مبارزین داشت. مقر سابق ساواک در خیابان سلطنتآباد (پاسداران فعلی) تهران قرار داشت.
سه سال پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، سازمان اطلاعات و امنیت کشور در اسفند ۱۳۳۵ با تصویب مجلس شورای ملی تأسیس و بهعنوان یکی از زیرمجموعههای نخستوزیری تأسیس شد. تا پیش از تأسیس ساواک، شهربانی و به طور مشخص، اداره اطلاعات شهربانی، مسئولیت برقراری امنیت کشور را برعهده داشت.
از سال ۱۳۴۲ بخشهایی تخصصی تشکیل و چارت سازمانی آن توسعه یافت، بهطوریکه از ۵۳۰۰ افسر تماموقت و تعداد بسیار اما نامعلومی از خبرچینان پارهوقت تشکیل شد. ساواک همچنین با تأسیس اداره کل ضد جاسوسی، به مبارزه با فعالیتهای جاسوسی و نفوذی بیگانگان در ایران مشغول شد.
ساواک در سرکوبی عناصر ضد نظام سلطنتی فعالیت گستردهای داشت. به طور مشخص اداره کل سوم ساواک،به عنوان عامل «شکنجه» و «قتل» عناصر ضدسلطنتی شناخته میشد. چنانکه بین سالهای ۱۳۵۰ تا ۱۳۵۵، تعداد ۳۶۸ تن از چریکهای مسلح ضد حکومت سلطنتی را در درگیریهای مسلحانه به قتل رسانده و در بین سالهای ۱۳۵۰ تا ۱۳۵۷ (پیش از سرنگونی حکومت شاهنشاهی) حدود ۱۰۰ زندانی سیاسی را به قتل رساندهبود.
این سازمان به ویژه در سالهای دهه ۱۳۵۰ و قبل از پیروزی انقلاب ۱۳۵۷، «نفرتانگیزترین و مخوفترین» نهاد حکومتی در بین مردم بهشمار میآمد. بنابر اظهارت زندانیان ساواک و سازمانهای مدافع حقوق بشر، بارها بازجویان ساواک از فشار و خشونت و تکنیکهای شکنجهاستفاده می کردند. برخی از شکنجههایی که ساواک آن ها را انجام میداده است، شامل شلاقزدن و کتکزدن و در موارد مرتبط با چریکهای مسلح، واردآوردن شوک الکتریکی، داخل نمودن خردهشیشه و یا آب جوش در مقعد، بستن وزنههای سنگین به بیضه و کندن و کشیدن دندان و ناخن برای اعتراف و کسب اطلاعات از مبارزین سیاسی و چریکهای مسلح میشد.
با اوجگیری انقلاب اسلامی در ایران، شاپور بختیار که تازه نخست وزیر شده بوده در یکی از اولین اقدامات دستور انحلال ساواک را داد و رئیس پیشین ساواک تیمسار نصیری که در آن زمان سفیر ایران در پاکستان بود به ایران فراخوانده شد و به زندان افتاد، که این اقدامات نتیجهای در بر نداشت. با پیروزی انقلاب اسلامی، نصیری دادگاهی شد و در نهایت دادگاه انقلاب رای به اعدام وی داد و این حکم بلافاصله اجرا شد.
دکترین پیرامونی
اسرائیل به عنوان رژیمی جعلی و غاصب، در سرزمینی کوچک و باریکی است که به دلیل ماهیت تصنعی آن و ظهور این کشور از طریق اشغال سرزمین فلسطین توسط یهودیان و همکاری قدر تهای بزرگ، تنها از لحاظ جغرافیایی در منطقه خاورمیانه قرار گرفته و از لحاظ سیاسی، اقتصادی و اجتماعی، از بدو تأسیس تاکنون در انزوا و محاصره دولت های عرب و مسلمان بوده است. بنابراین، انزوا، آسیب پذیری و خلأ مشروعیت بین المللی و منطق های، خطرات عمده ای بوده اند که همواره موجودیت اسرائیل را از ابتدای تأسیس آن تهدید نموده اند. بر این اساس، یکی از اولین و مهمترین اهداف اسرائیل در منطقه، تلاش برای خروج از انزوا و کسب متحدانی در خاورمیانه بوده است. در این زمینه، اسرائیل از یکسو از طریق سیاست تهاجمی و توسعه طلبانه درصدد مدیریت منازعات خود با اعراب برآمده و از سوی دیگر از طریق دکترین اتحاد پیرامونی، ب هدنبال توسعه حضور و نفوذ خود در منطقه بوده است.
