به گزارش گروه فرهنگ و هنر دفاع پرس، کتاب «خدایگانی و بندگی؛ از پدیدار شناسی روح هگل» نوشته علیرضا سیداحمدیان است. هسته کتاب حاضر که نخستین بخش از نظریه «آگاهی و خودآگاهی» در فلسفه «هگل» را تشکیل میدهد، ترجمه جدیدی از بخش «خدایگانی و بندگی» از کتاب «پدیدارشناسی روح» است.
نویسنده در مقدمه کتاب به بحثی درباره سابقه تفسیر اثر میپردازد. مولف کوشیده است تا با ارجاع به دستگاه فکری هگل طرح جدیدی از معنای «تفسیر» را ارائه کند و بندهای نوزدهگانه آن را با نگاهی به علم منطق توضیح دهد.
در بخشی از مقدمه کتاب میخوانیم:
«فصل «خدایگانی و بندگی» الگویی در ایجاز و تراکم مفاهیم فلسفی است و فهم آن گامی در فهم پدیدارشناسی روح است اما این گفته به معنای آن نیست که از طریق این فصل میتوان کل اثر را فهمید. فیلسوف در این فصل از کتاب «پدیدارشناسی روح» با بیانی پیچیده، که شاخص نوشتههای او و دیگران فیلسوفانی ایدهآلسیت است، با ذکر جزییات و بنا به «منطقی در وراء آگاهی»، خروج روح از وضعیت طبیعی و ورود در ساحت تاریخی را با ظهور نسبت خدایگانی و بندگی مقارن میداند.
آنگاه در نظام فلسفی بالنده خود ثابت میکند که ناممکن شدن بردگی در دوران جدید را نباید از شایست و ناشایست اخلاقی قیاس گرفت؛ امتناع بردگی حاصل بسط ایده آزادی در تاریخ است. مهمترین نتیجه منطقی فصل این است که بسط آزادی و رفع بردگی و بندگی، مستلزم حل و رفع دیالکتیک تاریخ است، نه جابجایی خدایگان و بنده.»
سیداحمدیان درباره تاریخچه نگارش «پدیدارشناسی روح» از سوی هگل مینویسد: «هگل نگارش این اثر را در 35 سالگی آغاز کرد و ظرف مدت پانزده ماه آن را به پایان رساند، که از شاهکارهای تاریخ فکر و فلسفه به شمار میآید. هگل در فاصله اکتبر سال 1805 تا ژانویه سال 1807 مشغول نگارش این نخستین اثر فلسفی بزرگ خود بود.
کتاب در عید پاک سال 1807 در تیراژ هزار نسخه به طبع رسید. هجده سال پس از این تاریخ یعنی در سال 1825 «سوزف آنتون گبهارت»، ناشر ساکن در «بامبرگ» و «وورتسبورگ» که چاپخانه تحت امرش نخستین چاپ کتاب را به انجام رسانده بود، به هگل اطلاع داد که هزار نسخه اثر همگی به فروش رسیدهاند و موقع آن رسیده تا فیلسوف به ویراست تجدید نظر شده بیندیشد.
هگل که در این ایام در اوج فعالیت دانشگاهی خود در برلین بود، سالهای 1827 تا 1831 تماما به کار بر روی ویراست جدید دایرهالمعارف علم فلسفی و نیز علم منطق سپری کرد؛ او ظاهرا با تاخیر بسیار، یعنی در ماههای سپتامبر و اکتبر سال 1831 دست به کار بازبینی مجدد شاهکار دوران جوانی خود شده بود که در روز چهارده نوامبر سال 1831 مرگی نابهنگام فیلسوف بزرگ آلمان را در ربود.»
«خدایگانی و بندگی» کتابی است که در سه بخش تالیف شده است. «تاریخ تفسیر یک متن»، عنوان بخش نخست کتاب است. در این بخش نویسنده علاوه بر بررسی مساله فلسفی در مقدمه «پدیدارشناسی روح» به تفسیر «ژال وال» از «وجدان نگون بخت»، چرخش انسان شناختی در تفسیر پرداخته است و در ادامه نیز تفسیر کوژو از «خدایگانی و بندگی» و جنون به «روایت فوکو»، به «روایت دریدا» را ارائه کرده است.
«درباره ترجمه» عنوان بخش دیگری از این کتاب است. «درباره ترجمه حمید عنایت» و «درباره ترجمه اصطلاحات» از جمله ترجمههایی است که سید احمدیان به آنها پرداخته و در اختیار خوانندگان قرار داده است
بخش سوم کتاب حاضر، ترجمه و اصل«خدایگانی و بندگی» (دو زبانه) نام دارد. در این بخش «خدایگانی و بندگی» (متن فارسی)، «خدایگانی و بندگی» (متن آلمانی) و استدراکات ترجمه بررسی شده است.
«خدایگانی و بندگی؛ ار پدیدارشناسی روح هگل» در 360 صفحه، شمارگان هزار نسخه به بهای 25 هزار تومان از سوی نشر چشمه منتشر شده است.
