گروه سیاسی دفاعپرس - شایان میرزایی؛ عبدالناصر همتی وزیر سابق اقتصاد و امور دارایی دولت چهاردهم روز یکشنبه (۱۲ اسفند) در مجلس شورای اسلامی توسط نمایندگان استیضاح و از تصدی وزارت اقتصاد برکنار شد. استیضاح همتی جزو سریعترین استیضاحهای مجلس از ابتدای شکل گیری یک دولت محسوب میشود. در واقع همتی تنها ۶ ماه پس از تصدی صندلی وزارت اقتصاد از این جایگاه عزل شد و نمایندگان رای اعتماد خود را از وی پس گرفتند.
مهمترین سوال در این باره این است که وزیر اقتصاد عزل شده دولت چهاردهم به چه دلیلی در این مدت کم توسط مجلس کنار گذاشته شد؟
در پاسخ میتوان گفت یکی از مهمترین دلایلی که همتی را به صحن مجلس کشاند، افزایش شدید قیمت ارز از ابتدای دولت تا به امروز بوده است. نرخ دلار از ابتدای تصدی همتی تا به امروز با افزایش بیش از ۵۰ درصدی از حدود ۵۸ هزار تومان تا سقف ۹۴ هزار تومان نیز رسید که یکی از مهمترین دلایل آن افزایش ناگهانی قیمت دلار نیمایی بود؛ همتی از روزهای ابتدایی تصدی در وزارت اقتصاد همواره بر این عقیده بود که اختلاف قیمت میان ارز نیمایی و بازار آزاد باعث بوجود آمدن نوعی رانت شده است.
به گفته نائب رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس، طبق قرار صورت گرفته بین وزیر اقتصاد و مجلس شورای اسلامی بنا بر این بود که وزارت اقتصاد تلاش کند تا از طریق یک فشار دو سویه قیمت ارز در بازار آزاد و نیمایی در یک قیمت تعادلی به یکدیگر برسند. اما وزیر اقتصاد دستور به افزایش ناگهانی قیمت ارز نیمایی را داده و این افزایش ناگهانی نه تنها باعث کنترل قیمت دلار بازار آزاد نشد بلکه موجب افزایش بیش از اندازه قیمت دلار و رسیدن آن به ۷۸ هزار تومان در دی شد.
از نظر علم اقتصاد وقتی قیمت ارز افزایش پیدا میکند، باعث کاهش تولید به علت گران شدن محصولات و مواد اولیه توسط واحدهای صنعتی شده و در نتیجه ارز آوری کم میشود و زمانی که ارز در جامعه کاهش پیدا کند با افزایش بسیار زیاد قیمت ارز مواجه می شویم.
عبدالناصر همتی زمانی که برای ارائه توضیحات به کمیسیون اقتصادی مجلس میرود آنجا عنوان می کند که کف قیمت دلار در بازار آزاد ۷۳ هزار تومان است. این اظهار نظر وزیر اقتصاد سابق باعث ایجاد شوک به بازار و بالا رفتن تقاضا برای خرید دلار در بازار میشود. در واقع این صحبت همتی سیگنالی به دلالان و نوسان گیران در بازار ارز تلقی شد.
یکی دیگر از اظهار نظرهای وزیر سابق اقتصاد، صحبت در رابطه با افزایش ذخایر طلای کشور در ماههای گذشته در گفتوگو ویژه خبری بود. زمانی که همتی در رابطه با افزایش میزان ذخایر طلا کشور صحبت میکند مجری از وی در رابطه با قیمت جهانی طلا سوالی را پرسید که اگر طلا پایین آمد وی بدون اینکه اشارهای به جهانی بودن قیمت طلا کند، گفت که پایین نمیآید؛ بیان چنین مطلبی باعث شد این گونه برداشت شود که قیمت طلا در کشورمان افزایش خواهد داشت لذا همین موضوع باعث ایجاد تقاضای بیش از اندازه در بازار و افزایش ناگهانی قیمت طلا شد.
موضوع دیگری که در رابطه با وزیر اقتصاد دولت چهاردهم مطرح بود، پاسخگو نبودن وزیر نسبت به نوسانات بازار ارز و طلا است. در واقع همتی بر این عقیده بود که این نوسانات ربطی به وزرات اقتصاد ندارد و حتی چندین مرتبه این نکته را ببان کرد که در رابطه با قیمت ارز و طلا از بانک مرکزی سوال بپرسید؛ این عدم پاسخگویی وزیر به میزانی بود که جبار کوچکی نژاد عضو کمیسیون برنامه و بودجه در جلسه استیضاح همتی گفت: «آقای همتی برای از دستور خارج شدن طرح استیضاحش تلاش خاصی نکرد و حتی رسماً اعلام کرد مسئله ارز، تورم و حفظ ارزش پول ملی به او مربوط نیست.»
همتی در ادامه شیوه مدیریتی که برای وزارات امور اقتصاد و دارایی پیش گرفته بود، اعتقاد داشت این وزارتخانه اختیار لازم را ندارد و همه موارد به علل خارجی و تحریمها وابسته است؛ در حالی که همتی خودش بر شرایط تحریمی کشور آگاه بود، داوطلب به دست گرفتن سکان وزارت اقتصاد دولت چهاردهم شد. وی با وجود این شرایط و لزوم داشتن یک برنامه مدون برای مقابله با تحریم ها، دائما از FATF و لزوم مذاکره با آمرریکا سخن گفته و راه حل برون رفت از مشکلات را مذاکره میدید.
مشکلات وامهای ازدواج نیز در کنار نوسانات ارزی و همچنین افزایش تورم و رشد قیمتها یکی دیگر از ایراداتی بود که همواره به همتی گرفته میشد؛ بنابراین همه این عوامل در کنار یکدیگر باعث شد تا نمایندگان تصمیم بر ارائه توضیحات از وزیر اقتصاد کنند که در نتیجه آن طرح استیضاح همتی با جمعآوری بیش از ۱۲۰ امضا به صحن مجلس آمد و در نهایت نتوانست برای بار دیگر از نمایندگان رای اعتماد بگیرد.
انتهای پیام/381