گروه بین‌الملل
دفاع‌پرس – علی حیدری؛ اردوگاه‌های آوارگان فلسطینی در لبنان طی سال‌های ۱۹۸۴ تا ۱۹۶۷ ساخته شد و طی هفتاد سال گذشته گروه‌های فلسطینی، جامعه آوارگان را در ۱۲ اردوگاه مختلف، به صورت خودمختار اداره کرده و از حق حمل سلاح برخوردار بوده‌اند. با این حال شرایط لبنان در حال تغییر است و دولت جدید این کشور، فرصت پدید آمده پس از آتش‌بس با رژیم صهیونیستی را برای خلع سلاح گروه‌های فلسطینی، مغتنم شمرده است.
دولت جدید لبنان که در ماه فوریه توسط «نواف سلام» قاضی سابق دیوان بین‌المللی کیفری تشکیل شد، برای خلع سلاح جنبش حزب‌الله و گروه‌های فلسطینی از حمایت کشور‌های غربی و برخی بازیگران منطقه‌ای برخوردار است. «محمود عباس»، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین در اولین سفر خود به لبنان پس از سال ۲۰۱۷ بیانیه‌ای مشترک را با «جوزف عون» رئیس جمهور لبنان امضاء کرد. در این بیانیه اعلام شده که با توافق طرفین، حق برخوداری از سلاح از گروه‌های فلسطینی ساکن در لبنان سلب می‌شود.
محبوبیت از دست رفته‌ی ابومازن
محمود عباس در دیدار با جوزف عون گفت: «ما بر موضع خود تاکید می‌کنیم که وجود سلاح در اردوگاه‌های فلسطینی، دولت لبنان را تضعیف می‌کند و به آرمان فلسطین آسیب می‌رساند». وی پس از دیدار با نواف سلام، به دیدار «نبیه بری» رئیس پارلمان لبنان رفت تا درباره چالش خلع سلاح گروه‌های خودمختار و بهبود شرایط زندگی نزدیک به ۳۰۰ هزار فلسطینی در لبنان گفت‌و‌گو کند. بر اساس گزارش آنروا آوارگان فلسطینیان در لبنان از حق اشتغال در بسیاری از مشاغل ودسترسی به خدمات عمومی نظیر مراقبت‌های بهداشتی و تامین اجتماعی محروم هستند.
یکی از مقام‌های جنبش فتح به نام «مصطفی ابوحرب» در این خصوص به رسانه‌ها گفت: «ابومازن آمد تا به گروه‌های فلسطینی بگوید ما در لبنان مهمان هستیم و نباید بالاتر از قانون باشیم. محمود عباس با مسلح بودن گروه‌های فلسطینی موافق نیست و معتقد است که انحصار سلاح باید در اختیار دولت لبنان باشد.»
در طول دو دهه حضور در راس تشکیلات خودگردان، محبوبیت محمود عباس در میان فلسطینیان به شدت کاهش یافته است. محمود عباس از سال ۲۰۰۵ تا کنون بدون برگزاری انتخابات در قدرت حضور دارد و همین مساله مشروعیت او را برای نمایندگی مردم فلسطینیان و موضع‌گیری درباره آنها زیر سوال می‌برد. این مسئله به وضوح در اردوگاه‌های آوارگان فلسطینی در لبنان مشهود است؛ جایی که تصاویر «ابوعبیده» (سخنگوی افسانه‌ای حماس) بسیار بیشتر از تصاویر «یاسر عرفات» و محمود عباس دیده می‌شود.
یکی از رهبران اردوگاه آوارگان فلسطینی بیروت به نام «مجدی مجذوب» می‌گوید: «به جز سازمان فتح، هیچ یک از فلسطینی‌ها محمود عباس را به‌عنوان رئیس‌جمهور قبول ندارند. او به ما احترام نمی‌گذارد و نماینده ما نیست چرا که از اشغال فلسطین حمایت می‌کند و همواره مشغول تفرقه‌افکنی است.»
سابقه درگیری‌های شدید در اردوگاه‌های آوارگان
روشن است که خلع سلاح گروه‌های فلسطینی در لبنان یک پیروزی بزرگ برای اسرائیل محسوب می‌شود. گروه‌های مسلح فلسطینی با یادآوری فجایعی مانند کشتار صبرا و شتیلا بر ضرورت حفظ سلاح خود تاکید می‌کنند. در سال ۱۹۸۲، ۳ هزار و ۵۰۰ پناهنده فلسطینی با حمایت اسرائیل ظرف دو روز توسط نیرو‌های ناسیونالیست مسیحی راست‌گرا به شهادت رسیدند.
نیرو‌های مسلح لبنان به ندرت وارد اردوگاه‌های آوارگان فلسطینی می‌شوند، اما گاهی برای دستگیری متهمان چاره دیگری ندارند. در سال ۲۰۰۷ ارتش لبنان اردوگاه «نهرالبارد» در شمال این کشور را محاصره کرد و با گروه «فتح الاسلام» که در این اردوگاه مستقر بود، درگیر شد. در این نبرد صد‌ها نفر جان باختند و بخش‌های زیادی از اردوگاه غیرقابل سکونت شد.
وضعیت امنیتی در اردوگاه‌های فلسطینی هر از گاهی متشنج می‌شود؛ همانطور که در سایر مناطق لبنان این‌گونه است. روز دوشنبه رسانه‌های محلی گزارش دادند که درگیری مسلحانه میان گنگستر‌ها بر سر فروش مواد مخدر در اردوگاه شتیلا، شماری از ساکنان را فراری داد. یکی از بدترین حوادث امنیتی در اردوگاه‌های آوارگان، نبرد گسترده‌ای بود که پس از ترور نافرجام یک مقام جنبش فتح در تابستان ۲۰۲۳ در عین الحلوه رخ داد و عده زیادی کشته شدند.
فقدان مشروعیت محبوبیت عباس میان فلسطینان و مقاومت جنبش حزب‌الله در برابر نقشه خلع سلاح مقاومت از جمله عواملی است که ممکن است به عقب نشینی دولت لبنان از تلاش برای خلع سلاح گروه‌های فلسطینی منجر شود. در این صورت دولت لبنان تلاش خواهد کرد که دستکم تسلیحات سنگین را از چنگ گروه‌های فلسطینی خارج کند.
انتهای پیام/
