به گزارش خبرگزاری دفاع مقدس، کتاب "رهنمود" یکی از مجلدات و مجموعه گزیده بیانات مقام معظم رهبری در موضوع فرهنگ است که زیر نظر مؤسسه انتشارات انقلاب اسلامی و به کوشش دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی تدوین شده است و اهمیت فرهنگ و مسائل، موضوعات و نهادهای مسئول مرتبط با آن را دربرمیگیرد.
درباره کتاب
آنچه که امروز میفهمیم و احساس میکنیم که باید انجام دهیم، این است که باید مسئلهی فرهنگ را با کلیتش ـ که حالا مقداری توضیح خواهم داد ـ مسئلهی اول این کشور به حساب آورد. ما اگر توانستیم فرهنگ این کشور را با پایههای مستحکم و قوی و نهادهای صحیحی که کارآیی لازم را داشته باشند، پشتیبانی و تقویت کنیم، کار این کشور روی غلتک خواهد افتاد و پیشروی این کشور در همهی زمینههای مورد نظر تضمین خواهد شد. چنانچه ما فرهنگ را اصلاح و دنبال نکردیم، به احتمال زیاد برنامهریزیهایمان ابتر خواهد بود.
تأکید من بیشتر این است که فرهنگی که ما میخواهیم بهصورت هدایتشده و ادارهشده باشد ـ یعنی فرهنگ کشور را اداره کنیم ـ باید در این اداره و هدایت ما، مسائل اسلامی و انقلابی، در درجهی اول مورد نظر باشد. باید ایمان و حرکت اسلامی و انقلابی و روح انقلاب، مثل روحی در همهی تصمیمات فرهنگی، مورد توجه قرار گیرد، این واجبترین مسئله است.
صفحاتی از کتاب
اثبات اهمیت شورای عالی انقلاب فرهنگی در گذر زمان
آنچه که امروز میفهمیم و احساس میکنیم که باید انجام دهیم، این است که باید مسئلهی فرهنگ را با کلیتش ـ که حالا مقداری توضیح خواهم داد ـ مسئلهی اول این کشور به حساب آورد. ما اگر توانستیم فرهنگ این کشور را با پایههای مستحکم و قوی و نهادهای صحیحی که کارآیی لازم را داشته باشند، پشتیبانی و تقویت کنیم، کار این کشور روی غلتک خواهد افتاد و پیشروی این کشور در همهی زمینههای مورد نظر تضمین خواهد شد. چنانچه ما فرهنگ را اصلاح و دنبال نکردیم، به احتمال زیاد برنامهریزیی هایی مان ابتر خواهد بود.
تأکید من بیشتر این است که فرهنگی که ما میخواهیم به صورت هدایت شده و اداره شده باشد ـ یعنی فرهنگ کشور را اداره کنیم ـ باید در این اداره و هدایت ما، مسائل اسلامی و انقلابی، در درجهی اول مورد نظر باشد. باید ایمان و حرکت اسلامی و انقلابی و روح انقلاب، مثل روحی در همهی تصمیمات فرهنگی، مورد توجه قرار گیرد، این واجبترین مسئله است.
مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی در حکم قانون واجبالاطاعه
مکرراً سؤال میشود که از لحاظ نفوذ قانونی این مصوبات، ما در چه وضعیتی هستیم؟ آیا از لحاظ قانونی، حکم قانون دارد؟ اینهم قبلاً عرض شد که بله؛ ما در زمان امام سؤال کردیم، ایشان فرمودند؛ بعد هم همین معنا از طرف ما تأیید شد که مصوبات این شورا لازمالاجراست و به هرجا که ابلاغ شد، دستگاههای اجرایی موظفند اجرا کنند.
ضرورت ترسیم مهندسی فرهنگی کشور
ما [باید] وضع فرهنگى مطلوب کشور را تصویر کنیم و اجزاء متشکل آن را در مقابل خودمان ترسیم کنیم، بعد ببینیم کجاها اولویّت دارد، کجاها احتیاج به مراقبت بیشتر دارد؛ به آنجاهایى که در این مدت مغفولعنه باقى مانده، برسیم و مسئله را دنبال کنیم؛ یک جاهایى سرمایهگذارى بیشترى لازم دارد، به اینها توجه کنیم. این، مهندسى فرهنگى است.
مسائل فرهنگی نیاز اصلی و اولویت اول کشور
در کار فرهنگی نباید مسئلهی پول و بودجه، یک مشکل عمده به حساب آید. به این معنا که مشکلات و نقایص فرهنگی را در ردیف نیازهای بودجهای و در آخرهای لیست قرار ندهیم؛ بلکه در اولهای لیست ـ اگر نگوییم در ردیف اول ـ قرار بدهیم. اگر درست فکر بکنیم، این به صرفهی اقتصادی مملکت هم هست. یعنی از اینکه بودجه و امکانات بیشتر را به کارهای فرهنگی ـ به خصوص فرهنگ آموزشی ـ متوجه کنیم، کشور زیان نخواهد کرد؛ زیرا که خود این، برای آیندهی کشور تولید امکانات میکند.
برای یک کشور، نیروی انسانی همهچیز است. ما اگر نیروی انسانی نداشته باشیم، هیچ چیزی نداریم. چند سال قبل از این، روی بعضی از کشورهایی که سالها پیش از ما انقلاب کردند و توفیقهایی هم در عرصه های اقتصادی و صنعتی و فنی و امثال اینها به دست آوردند، مطالعهای میکردم. دیدم اینها در اوایل انقلاب، بیشترین تکیه و برنامهریزی را روی تربیت نیروی انسانی گذاشتهاند؛ به طوری که بعضی از این کشورها، همین الان نیروی انسانی کارآمد و ماهر صادر میکنند.
این قسمت را از این جهت مطرح کردم که اگر ما امروز بودجهی ارزی و یا ریالی را به کار فرهنگی متوجه میکنیم، باید توجه کنیم که اگرچه ممکن است در کوتاهمدت، این بودجه به درد کارهای اقتصادی و گردش امور اقتصادی کشور ما نخورد، اما در اندکی بعد از کوتاهمدت ـ نه اینکه در بلندمدت زیاد ـ عایدیاش فوراً به خود ما برمیگردد.
تهاجم فرهنگی، حقیقتی عینی و غیر قابل انکار
این مسئلهی «تهاجم فرهنگی» که ما بارها روی آن تأکید کردهایم، واقعیت روشنی است؛ با انکار آن، ما نمیتوانیم اصل تهاجم را از بین ببریم. "تهاجم فرهنگی" را نباید انکار کرد؛ وجود دارد. به قول امیرالمؤمنین (صلواتاللهعلیه)، "من نام لم ینم عنه"؛ اگر شما در سنگر خوابت برد، معنایش این نیست که دشمنت هم در سنگر مقابل خوابش برده است. تو خوابت برده؛ سعی کن خودت را بیدار کنی. ما باید توجه داشته باشیم که انقلاب فرهنگی در تهدید است؛ کما اینکه اصل فرهنگ ملی و اسلامی ما در تهدید دشمنان است.
خصوصیت جمهوری اسلامی این است که دستگاه انسانسازیاش بایستی صحیح حرکت بکند و انسانِ باب هدفهای جمهوری اسلامی بسازد؛ والّا اگر ما بخواهیم انسانِ فقط عالم بسازیم ـ منهای آرزوهای مقدسی که یک ملت و به خصوص مسلمین دارند ـ بهتر همین است که دانشجویانمان را گروه گروه به کشورهایی که دستگاههای علمیشان مجهزتر و مدرنتر از ماست، روانه کنیم؛ آنجا بروند یاد بگیرند و بیایند! هدف این نیست. هدف این است که کشور به دست انسانهای صالح از لحاظ علمی و فکری، در جهت هدفهای خودش حرکت کند؛ و این نخواهد شد، مگر آن وقتیکه این انسانها خودشان، آن هدفها را شناخته و قبول داشته باشند.
اگر دانشگاه جایی شد که کسی که از آنجا صادر و خارج میشود ـ متخرج دانشگاه ـ نه نسبت به انقلاب حساس باشد، نه نسبت به دین حساس باشد، نه نسبت به کشور حساس باشد، نه نسبت به استقلال ملی و آرزوهای بزرگ ملی حساس باشد، این دانشگاه هرچه هم از لحاظ علمی والا باشد، ارزشی نخواهد داشت؛ زیرا که متخرج و محصول این دانشگاه، راحت در اختیار سیاستهای مختلف قرار خواهد گرفت.
این مطلب، برنامهی ما را در مورد دانشگاه باید مشخص بکند. یعنی ما بایستی در دانشگاه، دین و روحیهی انقلابی و بیزاری از وابستگی ملی را مورد توجه قرار بدهیم.
