یه گزارش خبرنگار سیاسی دفاع‌پرس، مراسم اختتامیه همایش «ما و غرب در آرا و اندیشه‌های آیت‌الله العظمی خامنه‌ای (مدظله‌العالی)» صبح امروز (دوشنبه) در مرکز همایش‌های سازمان صدا و سیما برگزار شد و طی آن علی لاریجانی دبیر شورای عالی امنیت ملی، محمد اسحاقی معاون پژوهشی دفتر حفظ و نشر آثار رهبر معظم انقلاب اسلامی، موسی نجفی رئیس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، فواد ایزدی عضو هیئت علمی دانشگاه تهران،موسی حقانی دبیر همایش و فریبا علاسوند عضو هیئت علمی پژوهشکده زن و خانواده، مطالبی را در موضوع همایش مطرح کردند.
در این همایش ۴۶۰ مقاله دریافت شد که در ۱۲ محور بررسی شدند علاوه براین ۲۰ جلد کتاب در زمینه آرا و اندیشه‌های حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای رونمایی شد و از اندیشمندان و نخبگان ممتاز نیز تجلیل صورت گرفت علاوه براین مجموعه مقالات و سخنرانی‌ها نیز در قالب ۱۲ جلد منتشر شده است.
جهان غرب همیشه با ایران مستقل مشکل دارد
موسی حقانی دبیر همایش «ما و غرب در آراء و اندیشه‌های حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای» در اختتامیه همایش «ما و غرب در آراء و اندیشه‌های حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای» که امروز در سالن همایش‌های صدا و سیما برگزار شد با بیان اینکه روند اجرایی برگزاری همایش ما و غرب در آراء و اندیشه‌های حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای از آبان ماه سال گذشته آغاز شده، اظهار داشت: دغدغه مقام معظم رهبری در نگاه به غرب این است که باید جایگاه ایران در نظام بین الملل حفظ و تقویت شود و لذا این موضوع در محور‌های این همایش در اولویت قرار گرفت.
دبیر همایش «ما و غرب در آراء و اندیشه‌های حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای» با اشاره به اهمیت بازخوانی نگاه رهبر معظم انقلاب اسلامی درباره نظام سلطه، افزود: مقام معظم رهبری وارث مرجعیت شیعه با هزار سال سابقه درخشان و ماندگار هستند و جهان تشیع همیشه در خط مقدم با مستکبران بوده است.
وی بیان کرد: حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای علاوه بر تکیه بر میراث هزار ساله شیعه، سابقه بیش از ۶۰ ساله در مبارزه به نظام سلطه و استکبار جهانی دارند.
حقانی ادامه داد: جهان غرب همیشه با ایران مستقل و مقتدر مشکل داشته است و باید تاکید کنم که این مشکل محدود به نظام جمهوری اسلامی نبوده است بلکه غربی‌ها همواره به دنبال تضعیف ایران بوده‌اند.
وی استقلال سیاسی را از اهداف مهم انقلاب اسلامی دانست و افزود: دغدغه نسل جوان امروز، موضوع بسیار مهم «پیشرفت» است و حقیقت این است که این پیشرفت بدون استقلال حاصل نمی‌شود.
دبیر همایش در ادامه به بیان جزئیات این همایش پرداخت و گفت: ۴۶۰ مقاله به این همایش ارسال شد که در ۱۲ محور بررسی شدند علاوه براین ۲۰ جلد کتاب در همایش امروز رونمایی می‌شود و از اندیشمندان و نخبگان ممتاز نیز تجلیل صورت می‌گیرد.
راهبردهای نظام سلطه انتقال فجایع اخلاقی غرب به جوامع است
«محمد اسحاقی» معاون پژوهشی دفتر حفظ و نشر آثار رهبر معظم انقلاب اسلامی، در این همایش اظهار داشت: آبان سال گذشته با رونمایی از محور‌های همایش، تلاش گسترده‌ای آغاز شد که با استقبال چشمگیری روبه‌رو شد؛ نشست‌ها و سخنرانی‌های علمی متعددی در این مدت برگزار شده و آثاری که امروز رونمایی می‌شود، حاصل همان جریان علمی در حوزه غرب‌شناسی انقلاب اسلامی بر پایه اندیشه‌های رهبر معظم انقلاب است.
وی با بیان اینکه از این پس کار اصلی همایش آغاز می‌شود، زیرا باید مباحث مطرح‌شده به مخاطبان مختلف منتقل شود، بر اهمیت موضوع تمدن غرب تاکید کرد و افزود: تمدن غرب از مسائل مهم و مبتلابه جهان امروز است؛ تمدنی که با ملت‌ها و دولت‌های آزاد و مستقل مشکل دارد و برای سلطه بر آنان از ابزارهایی، چون تحقیر، تهدید، تطمیع، تحریف و ترور استفاده می‌کند تا در نهایت آنان را به تسلیم وادارد.
معاون پژوهشی دفتر حفظ و نشر آثار رهبر انقلاب با اشاره به ناکامی این سیاست‌ها در برابر رهبری قرآنی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای اظهار داشت: رهبر انقلاب بر ضرورت شناخت دقیق این جریان و تبیین آن برای دیگران تأکید دارند؛ ازاین‌رو پرونده این همایش همچنان باز است و آنچه امروز شاهد آن هستیم، گام نخست در مسیر شناخت و افشای ماهیت واقعی تمدن غرب از دیدگاه رهبر انقلاب محسوب می‌شود.
وی خاطرنشان کرد: تمدن غرب بر مبانی‌ای استوار است که از معنویت، اخلاق و خالق هستی فاصله گرفته و همین امر، پیامد‌های فاجعه‌باری برای بشریت به همراه آورده است؛ شکست لیبرال‌دموکراسی و فروپاشی شعار‌های ظاهراً انسانی غرب ـ از حقوق کودک و آزادی تا حق تعیین سرنوشت ـ موجب شده تا امروز چهره واقعی این تمدن بیش از پیش آشکار شود.
به گفته اسحاقی، فجایع اخلاقی و معرفتی در غرب تنها محدود به درون این تمدن نیست، بلکه یکی از راهبردهای نظام سلطه، انتقال همین فساد اخلاقی و فکری به دیگر ملت‌هاست در صورتی که ایستادگی انقلاب اسلامی در ۴۶ سال گذشته موجب شده روز ملی مبارزه با استکبار جهانی به روز جهانی مبارزه با استکبار جهانی تبدیل شود به نحوی که در آمریکا و اروپا صدها تظاهرات علیه جنایات و سیاست‌های غرب برگزار شد.
وی ادامه داد: یکی از مسائل بنیادین جهان نحوه تعامل غرب با ملت‌های آزاد و مستقل است و راهبردهای زیادی چون تحریم، تحریف، جنگ و تسلیم دارد ولی همه سیاست‌های این غرب با رهبری قرآنی رهبر انقلاب به شکست رسیده ولی ایشان تأکید بر افشای ماهیت واقعی تمدن غرب دارند.
معاون مؤسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی با اشاره به اینکه باید شواهد و مدارک غرب توسط پژوهشگران تبیین شود، گفت: در یکسال گذشته نزدیک به ۲۰ جلد کتاب و صدها مقاله تهیه شده و مصرف کنندگان اصلی این مطالب باید جوان غربی باشد. انقلاب اسلامی به رغم تلاش‌های غرب هم استقلال و هم اقتدار خود را حفظ کرده است و استکبار استقلال و ملت‌های مستقل را برنمی‌تابند.
رهبر معظم انقلاب محور اندیشه ضدغربی و هویت‌ساز ایران اسلامی است
موسی نجفی رئیس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، در همایش «غرب‌شناسی انقلاب اسلامی» به تبیین نسبت ایران و غرب در اندیشه سیاسی رهبر معظم انقلاب پرداخت و مهم‌ترین ویژگی‌های این اندیشه را در ده نکته مطرح کرد.
وی در ابتدای سخنان خود توضیح داد: نظریه‌پردازی پیرامون نسبت ما و غرب، نه برای رفع کامل ابهامات، بلکه برای ایجاد فهم عمیق‌تر ضروری است و همواره در فرآیند علمی، حل یک مسئله، ابهامات جدیدی به‌وجود می‌آورد.
نجفی افزود: تاریخ و حافظه تاریخی ایران باید در سه سطح بررسی شود؛ ایران شیعی ۵۰۰ ساله، ایران ۹۰۰ ساله قبل از آن و ایران چند هزار ساله، که ترکیب این سه سطح، ریشه‌های اسلام شیعی، زبان فارسی و تاریخ چند هزار ساله ایران را نمایان می‌کند.
وی با اشاره به تاریخ غرب گفت: غرب مدرن، پس از سال ۱۶۴۸ و انقلاب فرانسه، نظم سلطه‌گری جدیدی برای خود ایجاد کرد که باید با دقت و بدون انحراف از شعار «نه شرقی، نه غربی» تحلیل شود و از سوی دیگر ایران نیز به عنوان قطبی مستقل با ادبیات ملی و بومی که دارد باید نسبت خود با غرب بر اساس این استقلال تعریف کند.
نجفی سپس ده ویژگی اندیشه سیاسی رهبر انقلاب را تشریح کرد:
۱. اندیشه رهبری جریان‌محور است و محصول انقلاب اسلامی است، نه یک شخصیت فردی.
۲. این اندیشه دارای ستیز با غرب است و در تمام ابعاد، از جمله سیاسی، اقتصادی و فرهنگی، خود را نشان می‌دهد.
۳. تقابل با غرب، تقابل ذاتی و هویتی است و قابل کاهش به تاکتیک‌های سیاسی نیست.
۴. این تقابل، شرقی یا صرفاً سیاسی نیست؛ ایران مستقل و مقتدر، هم در سطح ملی و منطقه‌ای و هم در سطح جهانی، نماد این مواجهه است.
۵. غرب به خود مرکز جهان می‌بیند و ایران این نامعادله استعماری را به چالش می‌کشد.
۶. تاریخ غرب، مرکزیت و برتری تمدنی ندارد و باید با بی‌اعتمادی به غرب، سلطه‌گری و منافعت‌جویی آن را شناخت.
۷. ایران با ظرفیت تاریخی و انقلاب اسلامی، قادر به پیشتازی جهانی جریان ضد سلطه است و این بیداری در قالب یک ناسیونالیسم اسلامی صورت می‌گیرد.
۸. رهبری تکیه بر طبقات خاص اقتصادی یا احزاب ندارد، بلکه اعتماد به مردم و بیداری ملت‌ها را محور می‌داند.
۹. عزت ملی، در اندیشه رهبری، محور مصلحت است و حکمت‌ها در خدمت عزت کشور قرار دارد.
۱۰. مجموعه این ویژگی‌ها یک مکتب فکری ضد غربی ایجاد می‌کند که توان جذب و تعامل با دیگر جریان‌های ضد سلطه در جهان را دارد.
نجفی سپس بیان داشت: این اندیشه سیاسی با عبور از بحران‌های هویتی و نظری به فلسفه سیاسی هویت‌ساز و هویت‌یاب تبدیل می‌شود و نشان می‌دهد ایران در برابر استعمار ترکیبی غرب از جمله جنگ نرم و سخت، مستقل و مقاوم است.
وی یادآور شد: همانطور که امام خمینی(ره) در نامه به گورباچف اعلام کرد، رهبری نیز با نامه به جوانان غربی، شکست لیبرالیسم و سلطه مدرن غرب را نوید می‌دهد و عصر جدیدی را که بشر دوباره به آسمان نگاه می‌کند، باز می‌نمایاند.
مذاکره ایران با آمریکا تاثیری بر سیاست‌های واشنگتن ندارد
«فواد ایزدی» عضو هیئت علمی دانشگاه تهران، در این همایش به تبیین جایگاه ایران در سیاست خارجی آمریکا و چالش‌های رابطه تهران و واشنگتن پرداخت و اظهار داشت: در دانشگاه تهران، به ویژه در رشته‌های علوم اجتماعی و علوم انسانی، کتاب‌ها و منابع تدریسی به نوعی متاثر از جریان‌های فکری غربی هستند. در حوزه فرهنگی نیز حضور این جریان‌ها محسوس است. اگر کسی در این زمینه تردید دارد، کافی است وضعیت فعلی کشور را بررسی کند.
ایزدی در ادامه درباره علل این وضعیت اظهار داشت: متاسفانه در کشور، برداشت‌های نادرست و تحلیل‌های اشتباه زیاد است. برخی معتقدند که تقصیر رفتار خود ماست و اگر با غربی‌ها مذاکره می‌کردیم، سرمایه‌گذاری‌های کلان در ایران صورت می‌گرفت. این تفسیر صحیح نیست زیرا رهبر معظم انقلاب بار‌ها تاکید کرده‌اند که مشکل ایران با آمریکا حل شدنی نیست و مسائل مربوط به غرب، به رفتار ایران محدود نمی‌شود.
وی با اشاره به سخنرانی‌های اخیر رهبر معظم انقلاب، افزود: در ماه‌های گذشته سخنرانی‌های متعددی در مورد آمریکا برگزار شده است. برای مثال، در سخنرانی روز شهادت امام رضا (ع)، ایشان تاکید کردند که مشکل ایران و آمریکا حل شدنی نیست.
ایزدی همچنین به تحلیل سیاست خارجی آمریکا پرداخت و ادامه داد: آمریکا کشور‌های جهان را به چهار گروه تقسیم می‌کند که ایران به دلیل انقلاب اسلامی و تبدیل شدن به کشوری مستقل، در گروه چهارم قرار دارد؛ یعنی کشوری که دشمنی با آن ساختاری و سیستماتیک است. بنابراین، تغییر رفتار ایران یا توافق‌های اقتصادی، تاثیری بر سیاست آمریکا ندارد.
وی با بیان اینکه این تحلیل با آنچه برخی جریان‌های داخلی معتقدند متفاوت است، عنوان کرد: در منظومه فکری رهبر معظم انقلاب، تصور اینکه با تغییر رفتار دولت آمریکا، مشکلات حل می‌شود، نادرست است. همانطور که در کتاب‌های تخصصی سیاست خارجی آمریکا آمده، سیاست‌های آن کشور بدون توجه به رفتار دشمنان حفظ می‌شود و هیچ صلح حقیقی با دولت آمریکا ممکن نیست مگر تغییر حکومت رخ دهد.
ایزدی بر اهمیت حضور علمی و فرهنگی در عرصه بین‌المللی تأکید کرد و بیان داشت: نقد غرب از درون خود غرب، باید در کشور ما مورد توجه قرار گیرد. همانطور که آمریکا بر افکار عمومی داخلی خود تاثیر می‌گذارد، ما نیز باید در حوزه‌های فرهنگی و رسانه‌ای فعال باشیم و محتوای انتقادی خود را به جریان بین‌المللی منتقل کنیم.
وی در پایان افزود: برای عبور از چالش‌های موجود، ایران باید هم در حوزه سخت (قدرت دفاعی و امنیتی) و هم در حوزه نرم (نقد علمی و فرهنگی) فعال باشد تا هم استقلال و عزت خود را حفظ کرده و هم نقش پیشتاز جریان ضد سلطه جهانی را ایفا کند.
خانواده، رکن ساخت داخلی قدرت در گفتمان انقلاب اسلامی است
فریبا علاسوند عضو هیئت علمی پژوهشکده زن و خانواده در همایش ما و غرب در اندیشه آیت‌الله العظمی خامنه‌ای که صبح امروز در مرکز همایش های صدا و سیما برگزار شد، اظهار داشت: در واقع یکی از نکات نظریه‌ام در کار‌های پژوهشی‌ام است. شرق مفهومی در برابر غرب مفهومی تعریف می‌شود و این دوگانه در بستر انقلاب اسلامی و دکترین رهبران انقلاب، به‌ویژه مقام معظم رهبری، شکل گرفته است. به باور من، رهبری این جریان یعنی شرق مفهومی، در اختیار ایران و این منظومه فکری است.
وی با اشاره به پژوهش دو‌ساله خود در حوزه زن و خانواده که در قالب اثری ۲۷۰ صفحه‌ای تدوین شده است، افزود: در این منازعه مفهومی، یکی از پیشگامان شکل‌دهی و القای مفاهیم در فضای فرهنگی ملی و جهانی، شخص رهبر انقلاب هستند که در حوزه زنان مفاهیمی، چون زن مادر، زن رهبر و زن مسئول را مطرح کرده‌اند. این تعابیر دریایی از مفاهیم و گزاره‌های نظری در حوزه جنسیت را دربرمی‌گیرد.
علاسوند با تأکید بر جایگاه خانواده در منظومه تمدنی رهبر معظم انقلاب تصریح کرد: در نگاه ایشان، خانواده نقطه کانونی فرهنگ است و فرهنگ نیز نقطه کانونی تمدن به شمار می‌آید. تمدنی که از این سلول پویا برخوردار نباشد، قادر به گسترش فرهنگ نخواهد بود و تمدن مهاجم نیز همواره در تهاجمات خود ابتدا به فرهنگ و سپس به خانواده حمله می‌کند.
عضو هیئت علمی پژوهشکده زن و خانواده با اشاره به پیشرفت‌های جمهوری اسلامی در حوزه زن و خانواده گفت: به نظر من، جمهوری اسلامی در این زمینه رکورد دار است، اما در اثر بازنمایی رسانه‌ای غرب، دچار تحریف و بدنمایی شده است. رهبر معظم انقلاب در بحث ساخت داخلی قدرت تأکید دارند که تقویت این ساخت، لازمه تحقق آرمان‌های امام و انقلاب اسلامی است. از نگاه من، خانواده یکی از ارکان اصلی ساخت داخلی قدرت است.
وی افزود: در واقع، ما در حوزه خانواده در میانه یک تقابل تمدنی قرار داریم؛ تقابل میان تمدن خانواده‌گرا و تمدن غرب. امروزه جوامع غربی، به‌ویژه جامعه آمریکا از فردگرایی گذشته و وارد مرحله ابر‌فردگرایی شده‌اند. برای این فردگرایی افراطی، ساختار‌ها و نهاد‌های متکثری ایجاد شده است. در مقابل، ما از خانواده‌گرایی سخن می‌گوییم؛ خانواده‌گرایی‌ای که بر مبنای مبانی الهی و ایدئولوژیک شکل گرفته و با الگو‌های غربی هم‌سو نیست.
علاسوند تأکید کرد: این خانواده‌گرایی، برخلاف جریان‌های خانواده‌گرایی غربی که گاه در خدمت سیاست‌های لیبرالی قرار دارند، بر پایه مفاهیم آسمانی و دینی استوار است. امروزه با شدت گرفتن روند‌های افراطی در غرب، از جمله ترویج همجنس‌گرایی، سقط جنین و تنوع‌گرایی جنسی، شاهد رشد جریان‌های خانواده‌گرا با مختصات دینی در سراسر جهان هستیم؛ جریانی که متدینان مسیحی، یهودی و مسلمان را در یک صف واحد قرار داده است.
وی در ادامه به نمونه‌ای از تحولات اجتماعی در آمریکا اشاره کرد و گفت: در سال‌های اخیر زمانی که جریان‌های همجنس‌گرا مدارس را وادار کردند تا کودکان از نماد‌های این جنبش استفاده کنند، برای نخستین‌بار خانواده‌های متدین مسیحی، یهودی و مسلمان در آمریکا در برابر مدارس ایستادند. این درگیری‌ها نشان داد که جریان خانواده‌گرایی متدینان در غرب به سطح عملگرایی و مقاومت فرهنگی رسیده است.
علاسوند در پایان خاطرنشان کرد: این خانواده‌گرایی متدینان، جریانی هوشمند و عمل‌گراست و با تمرکز بر نقاط کلیدی فرهنگ، در حال تبدیل شدن به یک جنبش جهانی است که هم‌سو با اندیشه اسلامی، در برابر تمدن فردگرا و سکولار غرب قد برافراشته است.
ربطی دارد به آمریکا و غرب ندارد که در مورد برد موشک‌های ما نظر می‌دهند
«علی لاریجانی» دبیر شورای عالی امنیت ملی در مراسم اختتامیه همایش «ما و غرب در آرا و اندیشه‌های آیت‌الله العظمی خامنه‌ای (مدظله‌العالی)» که صبح امروز در مرکز همایش‌های سازمان صدا و سیما برگزار شد، اظهار داشت: در ماه‌های اخیر بار‌ها شنیده‌اید که غرب به‌ویژه آمریکا، صلح را از مسیر قدرت دنبال می‌کند. فهم رابطه ما و غرب از همین شعار بهتر درک می‌شود. زمانی غرب مدعی بود بر علم و آزادی فکر تکیه دارد، اما نتیجه‌اش جنگ‌های جهانی شد. اکنون که مسیر خود را آشکارتر کرده، می‌گوید قدرت تعیین‌کننده همه مناسبات است.
وی با اشاره به ابیاتی از سعدی افزود: رای بی‌قوت مکر و فسون است و قوت بی‌رای جهل و جنون. زمانه ما وارد عصر جهل و جنون شده است.
لاریجانی در تحلیل روابط تاریخی ایران و غرب اظهار کرد: در طول تاریخ، روابط ایران و غرب به دلایل مختلف دچار فراز و فرود بوده است؛ این امر جنبه‌های اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و نظامی را دربر می‌گیرد و شاید بتوان گفت یکی از پرنوسان‌ترین تعاملات بین‌المللی است. در یک تقسیم‌بندی کلی می‌توان این روابط را به پنج دوره تقسیم کرد.
وی در توضیح نخستین دوره گفت: دوره باستان، زمانی بود که ایران با حکومت‌های هخامنشی، اشکانی و ساسانی اداره می‌شد و از تمدنی قوی برخوردار بود. غرب نیز تمدن یونان و روم را داشت. در آن زمان، این دو مرکز بزرگ قدرت در جهان شناخته می‌شدند و، چون ایران از قدرت عظیمی برخوردار بود، غرب هرگز نتوانست بر ایران تسلط ماندگاری پیدا کند. جنگ‌هایی رخ داد، اما ایران مستقل ماند.
لاریجانی گفت: در دوره هخامنشی، ایران با یونان باستان تعامل و نیز درگیری نظامی داشت برخی مورخان معتقدند تفکرات ایرانی و دینی از طریق همدان به یونان منتقل شد. افلاطون در آثار خود از امپراتوری ایران سخن گفته و گاه آن را ستوده یا نقد کرده است. برخی مفسران گرایش افلاطون به دو عالم مثال و محسوس را برگرفته از دوگانگی مینوی و گیتی در اندیشه زرتشت می‌دانند.
وی ادامه داد: در دوره ساسانی، روابط ایران با امپراتوری بیزانس، یعنی روم شرقی، هم صلح‌آمیز و همراه با تجارت بود و هم گاه به جنگ انجامید. این دو قدرت بزرگ در دو سوی جهان رقابت داشتند. از آغاز حکومت ساسانیان در سال ۲۲۴ میلادی تا سقوط آنان در قرن هفتم میلادی، چندین جنگ بر سر مناطقی، چون ارمنستان، بین‌النهرین و شام رخ داد. با این حال، ساسانیان و بیزانس یکدیگر را به‌عنوان امپراتوران هم‌سطح می‌پذیرفتند و گاه صلح‌هایی میان آنان برقرار می‌شد که چند دهه دوام می‌یافت.
دبیر شورای عالی امنیت ملی در ادامه افزود: رقابت تجاری نیز میان آنها وجود داشت؛ هر دو تلاش می‌کردند مسیر تجارت شرق به غرب را در کنترل خود بگیرند، همان‌گونه که امروز شاهد جنگ کریدور‌ها هستیم. روابط علمی و فرهنگی نیز تا حدی میان دو تمدن وجود داشت؛ کتب علمی به زبان یکدیگر ترجمه می‌شد و در حوزه‌های معماری، فلسفه و پزشکی مراودات برقرار بود.
وی گفت: اگرچه مذهب بیزانس مسیحیت و امپراتوری ساسانی زرتشتی بود، اما با ظهور اسلام، هر دو امپراتوری تحت تأثیر قرار گرفتند. نکته مهم این است که امپراتوری ایران در رقابت با غرب، همواره مستقل بود و این استقلال بر پایه قدرت ساختاری و نظام حکومتی استوار بود. آیین زرتشت نقش مؤید حکومت را داشت و همین امر قدرت ساسانیان را در میان مردم پایدار ساخت.
لاریجانی با اشاره به دوران صفویه ادامه داد: در قرن شانزدهم و هم‌زمان با تحولات فکری و علمی غرب، ایران در دوره صفویه توانست منزلت خود را به‌عنوان یک امپراتوری احیا کند؛ امپراتوری‌ای که این بار بر پایه حضور علما و اندیشمندان استوار بود. شاه عباس صفوی بزرگان علمی را گرد آورد و آنان را گرامی داشت.
وی خاطرنشان کرد: صفویه با عثمانی‌ها که از لحاظ مذهب و نوع قدرت متفاوت بودند، کشمکش داشت، اما در مقابل کشور‌های اروپایی روابط سیاسی و اقتصادی برقرار کرد. ایران در این دوران تولیدکننده عمده ابریشم بود و کمپانی هند شرقی در بندرعباس و اصفهان دفاتر تجاری داشت. شاهان صفوی از تخصص اروپاییان در زمینه توپ‌سازی، ساعت‌سازی، پزشکی و مهندسی بهره می‌گرفتند.
دبیر شورای عالی امنیت ملی گفت: صفویه با تکیه بر سه عامل علم، دین و قدرت نظامی توانست استقلال خود را حفظ کند. شاهان صفوی به آرای علمای دین توجه داشتند و این رابطه میان حکومت و مردم را تقویت می‌کرد. به همین دلیل ابن‌خلدون از این پیوند به‌عنوان "عصبیت" و عامل پایداری حکومت یاد می‌کند.
لاریجانی تصریح کرد: در همین دوران، در غرب نیز علم جدید با نام ساینس و اندیشه متفکرانی مانند دکارت، گالیله و لاک در مسیر پیشرفت قرار گرفت. با این حال، ایرانِ صفوی بر پایه دین، دانش و اقتدار، موازنه‌ای در برابر غرب ایجاد کرد. استقلال فکری، اقتصادی و نظامی صفویه مانع سلطه غرب بر ایران شد.
وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به دوران قاجار گفت: در این دوره نفوذ انگلستان و روسیه در امور داخلی ایران افزایش یافت و قراردادهایی، چون گلستان، ترکمانچای و امتیازات تنباکو، نگاه سلطه‌جویانه آنان را نشان داد. استبداد داخلی و بی‌توجهی به علم و اقتصاد، قاجار را در برابر توسعه پرشتاب غرب ناتوان کرد.
دبیر شورای عالی امنیت ملی افزود: در دوران پهلوی، تسلط غرب، به‌ویژه آمریکا و انگلیس، بر دربار و نیروهای مسلح آشکارتر شد. کودتای ۲۸ مرداد گوشه‌ای از این دخالت‌هاست. اگر در قاجار استبداد و عقب‌ماندگی وجود داشت، در پهلوی استبداد وابسته حاکم بود. شاهان ایران در برابر سفرای غربی سرسپرده بودند و خاطرات علم، وزیر دربار، از این وابستگی حکایت دارد.
وی ادامه داد: اگرچه درآمد نفتی و توان نظامی ایران در این دوران افزایش یافته بود، اما سرسپردگی به غرب، ستیز با دین و فاصله از مردم، حکومت پهلوی را بی‌پایه کرد. یکی از عوامل شکل‌گیری انقلاب اسلامی همین تحقیرشدگی در برابر غرب بود. ملت ایران که از پیشینه طولانی تمدنی و فرهنگی برخوردار بود، نمی‌توانست ببیند که شاه کشورش مطیع سفیران بیگانه است.
لاریجانی با اشاره به روابط تجاری ایران پس از انقلاب اسلامی گفت: ارتباطات تجاری ایران با شرق و کشور‌های اسلامی و همسایگان نیز بیشتر شد، ولی سال‌ها همچنان غرب شریک تجاری اول بود. این روابط با فراز و فرود همراه بود؛ مثلاً در دوران جنگ سطح روابط تفاوت داشت. رهبران ایران هیچگاه عنادی با غرب نداشتند، بلکه رفتار غرب در قلمرو‌های سیاسی و امنیتی و تسلط‌طلبی آنان همکاری‌ها را دچار بحران می‌کرد.
وی عنوان کرد: وقتی غرب به جای احترام به انقلاب اسلامی دوباره دنبال مسئله‌سازی با ایران و بحران‌آفرینی داخلی و خارجی شد، ملت ایران را به عکس‌العمل کشاند. این ملت تازه از یوغ ستم شاه خارج شده و تسلیم ایجاد نظام مستقل بودند، اما با حرکت تخریبی غرب مواجه شدند. توقع آمریکا و غرب این بود که بار دیگر با شعاری دیگر استقلال ملت ایران را سرقت کنند. اینجا بود که با نهیب امام مواجه شدند.
دبیر شورای عالی امنیت ملی در توضیح دلیل موضع‌گیری رهبری نسبت به غرب افزود: گاه در داخل می‌شنویم که چرا رهبری معظم نسبت به آمریکا و غرب انذار می‌دهند که در مراودات خود مراقبت کنیم؛ دلیل آن در تسلط‌طلبی غرب است. رهبری چه در مراودات اقتصادی و چه در تعاملات علمی مؤید کار با غرب و شرق بودند، اما وقتی آمریکا به انحای مختلف – چه از طریق اقتصاد، چه فرهنگ، چه سیاست و حتی قدرت نظامی – دنبال استیلا بر ایران رفت، رهبری با قدرت جلوی این حرکت رذیلانه ایستادند و ملت بزرگ ایران نیز با استواری در مقابل آنان قد علم کردند.
لاریجانی درباره مسئله هسته‌ای ایران اظهار داشت: امروز کاملاً روشن شده است که مسئله هسته‌ای بهانه‌ای بیش نبود برای مبارزه با ملت ایران. پس از جنگ اخیر نیز می‌گویند در مورد موشک باید بحث کنیم که بردش چقدر شود یا در مورد منطقه نقش ایران باید چه باشد. همین رویکرد نشان می‌دهد آمریکا و غرب دنبال تسلط‌طلبی هستند وگرنه چرا درباره برد موشک‌های ایرانی نظر می‌دهند؟ آیا حاضرند بپذیرند تا وقتی اروپا چنین موشک‌ها و سلاح هسته‌ای دارد، باید با ما جنگ کند؟
وی افزود: ایران نه تسلط‌طلب است و نه استیلای هیچ کشوری را می‌پذیرد و زیر بار حرف‌های مفت تسلیم نمی‌رود.
لاریجانی درباره تبادلات فرهنگی پس از انقلاب بیان داشت: تبادلات فرهنگی با غرب و شرق برقرار بود، اما توجه رهبران نظام به مولفه فایده‌مندی و تعالی بخشی معطوف می‌شد. انقلاب اسلامی با عناصر مترقی فرهنگ غرب، نظیر قانون‌گرایی، نظم‌پذیری و توجه به محیط زیست مخالفت نداشت، اما محل نزاع آنجا بود که غرب تبادل فرهنگی را بستری برای تهاجم فرهنگی قرار داد.
وی در ادامه با اشاره به نظر فلاسفه و پژوهشگران غربی گفت: ژان فیلسوف فرانسوی در نقد غرب می‌گوید غرب همواره با ساکنان خاورمیانه به مثابه موجوداتی مادون انسان در سطح یک میمون تکامل یافته رفتار کرده است. فرانتس فانون می‌گوید استعمار نه تنها منابع را غارت می‌کند بلکه ذهن و هویت مردم را نیز استعمار می‌کند. ادوارد سعید در کتاب شرق‌شناسی نشان می‌دهد چگونه غرب با ساختن تصویر تحقیرآمیز از شرق، سلطه فرهنگی و سیاسی خود را توجیه می‌کند.
دبیر شورای عالی امنیت ملی درباره اهمیت فرهنگ ایرانی-اسلامی تأکید کرد: گنجینه عظیم و ارزشمند فرهنگ ایرانی-اسلامی در بسیاری از سال‌ها بسی بالاتر از فرهنگ غرب، مخصوصاً در قرن حاضر، مکانت دارد. غربی که به تعبیر هایدگر انسان غربی را به جایی کشانده که هیچگاه با پرسش‌های اساسی هستی مواجه نشود و دچار نسیان از هستی واقعی گردد، انسانی بی‌خانمان و از مقام سروری به واپسین درجه آدمیزاد شد.
وی افزود: اما در این سوی عالم حافظ، سعدی، مولوی و فلاسفه و عرفا فضای جدیدی ساختند. شاعر بلندآوازه آلمانی گوته چنان مجذوب تفکر حافظ بود که پس از مطالعه دیوان حافظ، دیوان غربی-شرقی را نوشت و ادای احترام به حافظ کرد. شناس آلمانی که کتاب رومی و عشق الهی را نوشت معتقد است مولوی پلی میان شرق و غرب ایجاد کرد و عرفان او می‌تواند معنویت را در دنیای مدرن احیا کند.
لاریجانی با تأکید بر سلطه‌طلبی غرب گفت: مسئله سوم، سلطه‌طلبی سیاسی و امنیتی غرب است که ریشه در چند قرن اخیر دارد. رهبران انقلاب اسلامی از این ویژگی متنفر بودند و پایه انقلاب اسلامی بر برچاندن این سلطه بود. شعار انقلاب اسلامی استقلال، آزادی و جمهوری اسلامی بود. استقلال بن‌مایه همه سیاست‌ها در جمهوری اسلامی است؛ اگر استقلال نباشد، آزادی، فرهنگ و اقتصاد نیز استواری نخواهند داشت.
وی در ادامه درباره اهمیت استقلال کشور‌ها افزود: در سیاست جهان معاصر مستقل زیستن کار ساده‌ای نیست. همین کشور‌هایی که دم از حقوق انسان و صلح می‌زنند، مانع اصلی زیست مستقل کشور‌ها هستند. رئیس جمهور فعلی آمریکا با افتخار از شعار صلح از طریق قدرت سخن می‌گوید و دشمن اصلی استقلال کشورهاست.
دبیر شورای عالی امنیت ملی درباره نظام بین‌الملل تصریح کرد: پس از جنگ جهانی، دولت‌ها به این نتیجه رسیدند که دموکراسی لیبرال به تنهایی صلح ایجاد نمی‌کند، بلکه باید یک ساختار بین‌المللی برای جلوگیری از جنگ ایجاد شود. آقای ترامپ اصرار دارد این نظام‌ها را به هم بزند و قدرت را جایگزین قواعد بین‌المللی کند. معنای این عمل ناپسند این است که دیگر قوانین بین‌المللی صلح‌ساز نیستند و قدرت صلح‌ساز است. کشور یا باید تابع این قدرت شود که دیگر مستقل نیست، یا این قدرت با آنان جنگ راه می‌اندازد.
وی درباره جنگ‌های اخیر تاکید کرد: قدرت ملت و پایداری و صلابت نیروهای مسلح دشمنان را سر عقل آورد که هر چه سریعتر ماجرای جنگ را جمع و جور کنند. نیروهای مسلح بر برخی کاستی‌ها مسلط شدند و با قدرت از ملت دفاع خواهند کرد. اقدامات اخیر آمریکا و رژیم صهیونیستی، پرده‌برداری از سرشت استعماری و پلید آنان بود.
لاریجانی با اشاره به مدیریت رهبر انقلاب در جنگ افزود: رهبر معظم انقلاب با صلابت و اطمینان قلبی با مردم سخن گفت و نوید بیچارگی دشمنان را داد. صحنه جنگ را لحظه به لحظه کنترل و دستورات لازم را صادر می‌کرد. توجه به جنگ، پشت جبهه، تدارکات و نیاز‌های مردم همه و همه با تدبیر ایشان راهبری شد و خداوند این مرد الهی و ملت نسوح ایران را یاری نمود.
وی در پایان گفت: صلابت ملت و همبستگی آن با نشاط و عزت‌آفرین بود؛ به طوری که یکی از رهبران مهم منطقه اظهار داشت: جهان همبستگی ملت ایران را فهم کرد. این بود که ملت بزرگ ایران هویت ایرانی و اسلامی خود را که گوهری مصدوم از دید اغیار بود، به رخ کشاند و پرده غبارآلود تبلیغات غرب پر سر و صدا را درید و به سنت قدسی خود یا علی گویان در مقابل ستم آمریکایی و صهیونیستی سینه سپر کرد.
دبیر شورای عالی امنیت ملی در ادامه سخنان خود با اشاره به نقش انقلاب اسلامی در تاریخ ایران گفت: با انقلاب اسلامی، ملت ایران بار دیگر در جنگی نابرابر حقیقت استقلال‌خواهی و هویت ملی خود را با ارزش‌تر از آن نشان دادند که موجودات ضعیفی که دم از صلح از طریق قدرت و تسلیم‌خواهی می‌زنند، بتوانند آن را تحقیر کنند.
وی افزود: انتظار امروز ملت ایران از سیاستمداران کشور‌ها این است که قدر این اراده ملی را بدانند و با مواضع و حرف‌های غیرضروری، شکاف در صفوف ملت ایجاد نکنند. به قول اقبال لاهوری: ‹پس چه باید کرد‌ای اقوام شهر باز روشن می‌شود›. ایام شب امروز غرب به جای دانایی، از قدرت دم می‌زند و ایران از فکر، هویت ملی و استقلال و قدرت واقعی برخوردار است.
لاریجانی ادامه داد: گرچه آمریکا مرتب سخن از هواپیما و امکانات هوایی می‌زند، همین نوع سخن گفتن و به نعل و به میخ زدن‌ها نشان می‌دهد که دنبال شکستن اراده ملت ایران هستند. باز می‌گویم ایران نه تسلط‌طلب است و نه استقلال خود را در معرض فروش قرار می‌دهد. حتی اگر به قیمت رویارویی تمام شود، با قدرت جلوی وحشیگری مدرن می‌ایستد.
وی با تأکید بر اهمیت تغییر رویکرد غرب اظهار داشت: کلید کار در تغییر رویکرد غرب نهفته است تا دست از تسلط‌طلبی بردارند و آنگاه شرایط عوض می‌شود. وگرنه تهدیدات آمریکا هیچ تأثیری بر اراده ملی گرامیان نخواهد داشت. سعدی علیه می‌گوید: ‹آن شنیدی که لاغری دانا گفت باری به ابلهی فربه اسب تازی.
جهان غرب همیشه با ایران مستقل مشکل دارد
موسی حقانی دبیر همایش «ما و غرب در آراء و اندیشه‌های حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای» در اختتامیه همایش «ما و غرب در آراء و اندیشه‌های حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای» که امروز در سالن همایش‌های صدا و سیما برگزار شد با بیان اینکه روند اجرایی برگزاری همایش ما و غرب در آراء و اندیشه‌های حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای از آبان ماه سال گذشته آغاز شده، اظهار داشت: دغدغه مقام معظم رهبری در نگاه به غرب این است که باید جایگاه ایران در نظام بین الملل حفظ و تقویت شود و لذا این موضوع در محور‌های این همایش در اولویت قرار گرفت.
دبیر همایش «ما و غرب در آراء و اندیشه‌های حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای» با اشاره به اهمیت بازخوانی نگاه رهبر معظم انقلاب اسلامی درباره نظام سلطه، افزود: مقام معظم رهبری وارث مرجعیت شیعه با هزار سال سابقه درخشان و ماندگار هستند و جهان تشیع همیشه در خط مقدم با مستکبران بوده است.
وی بیان کرد: حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای علاوه بر تکیه بر میراث هزار ساله شیعه، سابقه بیش از ۶۰ ساله در مبارزه به نظام سلطه و استکبار جهانی دارند.
حقانی ادامه داد: جهان غرب همیشه با ایران مستقل و مقتدر مشکل داشته است و باید تاکید کنم که این مشکل محدود به نظام جمهوری اسلامی نبوده است بلکه غربی‌ها همواره به دنبال تضعیف ایران بوده‌اند.
وی استقلال سیاسی را از اهداف مهم انقلاب اسلامی دانست و افزود: دغدغه نسل جوان امروز، موضوع بسیار مهم «پیشرفت» است و حقیقت این است که این پیشرفت بدون استقلال حاصل نمی‌شود.
دبیر همایش در ادامه به بیان جزئیات این همایش پرداخت و گفت: ۴۶۰ مقاله به این همایش ارسال شد که در ۱۲ محور بررسی شدند علاوه براین ۲۰ جلد کتاب در همایش امروز رونمایی می‌شود و از اندیشمندان و نخبگان ممتاز نیز تجلیل صورت می‌گیرد.
انتهای پیام/ 231
