به گزارش گروه بینالملل دفاع پرس، وزارت دفاع روسیه، روز جمعه در بیانیهای اعلام کرد: «با هدف جلوگیری از وخامت اوضاع و با میانجیگری طرف روسی، آتشبس در استان لاذقیه و در شهر حلب از نیمه شب شنبه به مدت 72 ساعت تمدید شد.»همزمان آمریکا نیز گفت «به تداوم آتشبس در طولانیترین زمان ممکن پایبند است و برای تضمین حفظ آن، با روسیه در تماس دائم است.»زمان زیادی از تمدید آتش بس در حلب نگذشته بود که شبهنظامیان ائتلاف «جیش الفتح» یک منطقه مهم به نام خان طومان را به کنترل خود درآوردند.
این منطقه در فاصله 10 تا 15 کیلومتری جنوب شهر حلب قرار دارد و به دلیل نزدیکی به بزرگراه حلب-دمشق، از اهمیت زیادی برخوردار است. خان طومان در اواسط پاییز سال گذشته(1394) به کنترل نیروهای دولتی درآمده بود. یک گروه نزدیک به مخالفان موسوم به «دیده بان حقوق بشر سوریه» اعلام کرد که حداقل 73 نفر طی درگیریهای خان طومان کشته شدند که 43 نفر از گروههای مسلح و 30 نفر از ارتش سوریه و نیروهای متحد هستند. هر چند خبرگزاری فارس به نقل از منابع میدانی گزارش داد، «تعداد کشتههای تروریستها حدوداً دو برابر رقمی است» که خود تروریستها اعلام کردهاند؛ یعنی حداقل 75 نفر و شهدای جبهه مقاومت (مقاومت لبنان، فاطمیون و ... ) کمتر از 10 نفر است که فقط سه نفر از مستشاران ایرانی هستند.
در همین حال، رسانههای سوری عصر روز گذشته (شنبه 18 فروردین) گزارش دادند نیروهای مقاومت خود را برای شروع ضدحمله گسترده آماده میکنند.
حمایت غیرمستقیم آمریکا از القاعده
شبهنظامیانی که حملات علیه خان طومان را انجام دادهاند متعلق به گروهی تروریستی بهنام جیش الفتح هستند. این گروه ائتلافی از گروههای سلفی در شمال سوریه است، رهبری این ائتلاف علناً در دست جبهه النصره، شاخه سوری القاعده قرار دارد. پس از جبهه النصره، احرارالشام مهمترین گروه عضو این ائتلاف محسوب میشود.
جیشالفتح با حمایت گسترده عربستان، قطر و ترکیه - متحدان اصلی آمریکا در منطقه - اوایل سال گذشته (1394) تشکیل شد و خیلی زود مناطقی را در شمال بهویژه استانهای حلب و ادلب به کنترل خود درآورد اما پس از شکلگیری همکاری نظامی روسیه و ایران برای مبارزه با تروریسم بینالمللی در سوریه، گروههای مسلح دچار شکستهای سنگینی شدند و خیلی از مناطق تحت کنترل آنها به محاصره نیروهای دولتی درآمد.
به دلیل مخالفت آمریکا و متحدانش، نام جیشالفتح در لیست گروههای تروریستی قرار ندارد اما هم در توافق روسیه و آمریکا و هم در قطعنامههای سازمان ملل صریحاً نام جبهه النصره آمده و تأکید شده گروههایی که با این گروه و داعش همکاری میکنند نیز تروریست محسوب میشوند. به همین دلیل روسها اخیراً با ارائه اسنادی از شورای امنیت سازمان ملل خواست نام گروههای احرارالشام و جیشالاسلام را به دلیل اتحاد با جبهه النصره در لیست سازمانهای تروریستی قرار دهد.
آمریکاییها نه تنها با این درخواست مخالفت کردهاند بلکه از طریق بسیج رسانهای و تلاش دیپلماتیک تلاش دارند مانع حملات ارتش سوریه و متحدانش علیه این گروهها شوند. جاش ارنست سخنگوی کاخ سفید در کنفرانس مطبوعاتی روزجمعه گفت که ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه بهصراحت قبول کرده است که از نفوذ خود برای متقاعد کردن اسد به همکاری با این تلاشها استفاده کند».
این اولین بار نیست که گروههای مسلح مخالف از آتشبس برقرار شده استفاده میکنند تا حملاتی را علیه نیروهای مقاومت در استان حلب انجام دهند. از جمله حملات آنها در اواسط فروردین 1395 به شهرک تلالعیس واقع در جنوب غربی استان حلب بود که بر اثر آن عدهای از نیروهای مقاومت به شهادت رسیدند. سیاست آمریکا در رابطه با آتشبس و چتر حمایتی که این کشور از گروههای سلفی به عمل میآورد با انتقاد ناظران بینالمللی مواجه شده است.
هلا جابر خبرنگار سرشناس انگلیسی که بیش از دو دهه است تحولات منطقه را پوشش میدهد با اشاره به اینکه «آمریکا نسبت به ساختار جیشالفتح بیخبر و ناآگاه نیست»، در صفحه توئیتر خود نوشت: [آمریکا] بر آتشبس در حلب اصرار میکند اما اجازه میدهد القاعده و متحدانش آن را نقض کنند بدون اینکه واکنشی نشان دهد یا اظهار نظری بکند یا تلاشی برای هدف قرار دادن القاعده و متحدانش در سوریه انجام دهد.»