خرمشهری که هست؛ خرمشهری که نیست

به گزارش خبرنگار فرهنگ و هنر دفاع پرس، خرمشهر را نباید شهری در جنوب ایرن با جغرافیایی محدود دانست. این شهر فراتر از بعد زمینی است و باید آن را از همین نظر گاه مورد بررسی قرار داد. به قول آوینی خرمشهر را باید « شهری در آسمان» به عنوان نماد همه جنگ تحمیلی به حساب آورد. هر چند شهرهای دیگری مثل پاوه، سردشت، کرمانشاه، ایلام، دزفول و دیگر شهرها مورد ظلم ارتش بعث عراق و هم پیمانان شرق و غربش واقع شد. اما خرمشهر مهمترین شهری بود که در اشغال عراق درآمد. از این نظر خرمشهر نماد ایثار پایداری و مقاومت شد.

حقیقت فراموش شده «شهری در آسمان»

خرمشهر را میتوان نمادی از اعتقادات و بن مایه اندیشه جهاد نیز به حساب آورد که پر از مواردی است که میتوان آنها را مورد مطالعهای جدی قرار داد. متاسفانه این شهر در سینما و تلویزیون ایران چندان که باید مورد بررسی قرار نگرفته است.

همه آنچه که از خرمشهر برای نسل ما و بعد از ما در قاب سینما به جا مانده است یک شهر ویران شدهای است که پیرها میخواهند فرار کنند و جوانهایی که دنبال  قهرمان بازی هستند میخواهند بمانند و به گریه و تشر و داد و فریاد و التماسهای پیرها بهایی نمیدهند.

و البته در همه اغلب این آثار نامی از جهان آرا میشنویم که دل همه به او قرص است که اگر نباشد خرمشهر سقوط خواهد کرد. اگر هم کارگردان خیلی همت به خرج دهد شخصیت اول فیلم که بی اجازه جهان آرا آب نمیخورد به بیسیم به او در ارتباط است آن هم خیلی محدود و کوتاه.

ساخت اثری با موضوع خرمشهر و اتفاقات مربوط به آن کار راحتی نیست اما غیر ممکن هم نیست. در کنار آثار به اصطلاح فاخری که در سینما و تلویزیون ساخته میشود، نبود اثری که به شخصیتهای خرمشهر پرداخته شود احساس میشود.

پرداخت به خرمشهر یک وظیفه ملی است نه موضوعی حزبی و گروهی. آنانی که برای آزادسازی خرمشهر جانشان را فدا کردند متعلق به مردم بودند و به خاطر این امر باید موضوع خرمشهر به عنوان سوژهای مردمی تم فیلم و سریال قرار بگیرد.

فیلمهایی که در زیر میآید آثاری هستند که یا داستانشان در خرمشهر میگذشت یا شخصیتهای آنها ارتباطی با این شهر پیدا میکردند.

زنده یاد رسول ملاقلی پور از اولین کسانی بود که فیلمی درباره خرمشهر ساخت.«بلمی به سوی ساحل» در سال 1364 ساخته شد. این فیلم نه تنها از نظر ساختاری فیلمی مهم تلقی میشود بلکه به بازنمایی اشغال خرمشهر نیز میپردازد. نقطه ایجاد درام در این فیلم، کارشکنی دولت وقت (بنی صدر) در ارسال تجهیزات دفاعی برای رزمندگان است. مسئله خیانت بنی صدر به رزمندگان هنوز در هیچ فیلم دیگری بازگو نشده است.
این مسئله فیلم «بلمی به سوی ساحل» را که به مسائل مهمتری که سبب سقوط خرمشهر شد و اینکه اثر را از یک درام صرف خارج میکند الگویی است که به ندرت استفاده شده است.