استاد سبزواری با اشعار خود فضای حاکم بر جامعه قبل از انقلاب را شکست
به گزارش دفاع پرس از خراسان رضوی، در پی درگذشت پدر شعر انقلاب استاد حمید سبزواری مراسم گرامیداشتی با عنوان «لبیک گو» دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی و انجمن شعر آفتابگردانهای مشهد در حسینه هنر این شهر برگزار شد.
در این مراسم وحید جلیلی رئیس سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری مشهد با اشاره به آیات پایانی سوره مبارکه شعرا اظهار داشت: طبق این آیات شریفه در شاعری محض، فخری نیست. آنچه که در دنیا و آخرت افتخار و سربلندی دارد، ممتاز شدن به صفاتی همچون ایمان آوردن و عمل صالح انجام دادن، یاد خدا بسیار کردن و به هنگامی که مورد ستم واقع شدن به دفاع از خویشتن و مؤ منان برخواستند که در آیات آخر سوره مبارکه شعراء به این خصوصیات اشاره شده است.
استاد سبزواری اهل ایمان و انتصار بود
وی افزود: امروز در مجلس بزرگداشت شخصیتی نشستیم که جزو ممتازهای شعر و شاعری است. جزو إِلَّا الَّذِینَ است. شاعر هست، قریحه جوشان هنری دارد اما شاعر، پسند پروردگار است. اهل ایمان است؛ اهل عمل صالح است؛ اهل انتصار و دادخواهی است و اهل برافراشتن پرچم عدالت و آزادی در برابر ستمگران و مستکبران.
جلیلی خاطر نشان کرد: مهمتر اینکه در این مسیر، تا آخرین لحظه زندگی پایمردی میکند و علیرغم همه هجمهها، طعنهها، تمسخرها، فشارها و فضاسازیها میایستد. در روزگاری که دهانت را میبویند که مبادا گفته باشی دوستت دارم امام؛ دوستت دارم شهید؛ دوستت دارم انقلاب؛ امثال سبزواریها ایستادند و نهراسیدند و زیباترین جلوههای تاریخ این مملکت را و این ملت را و در آیینه هنر جوشان خودشان بازتاباندند و در تاریخ ماندگار کردند.
رئیس سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری مشهد تصریح کرد: کم نداریم کسانی را که ادعای شعر و شاعری دارند در همین مملکت که برای نلسون ماندلا شعر دارند و او را مدح کردند ولی به امام بد میگویند. دیگر کجسلیقهتر و بیهنرتر از این جماعت داریم!
استاد حمید بخش مهمی از تاریخ ملت ایران را ساخت
جلیلی یادآور شد: امثال سبزواریها، ارزش و بزرگیشان در این است که از این فضا و از این فضاسازیها نهراسیدند و در کنار ملت ماندند و پشت سر امام تا آخرین لحظه حرکت کنند و شعرشان هم از جانب خبرگان و هنرمندان منصف و هم از جانب تودههای وسیع مردمی قبول شد، تبدیل به خاطره ملی شد و بخش مهمی از تاریخ فرهنگی این ملت را ساخت.
وی ابراز داشت: تجلیل از آقای سبزواری تجلیل از همه این صفات است؛ تجلیل از این هوشمندی و این پایمردی است.
قلههایی مثل سبزواری بودند که چراغ را روشن نگه داشتند که امروز شما میبینید خیل عظیمی از نوآمدگان شعر، رویشهای شیرین و دلنشین شعر پدید آمدند. اگر امثال سبزواریها نمیبودند، اگر آن قلهها فرو میریخت، اگر کسانی نبودند که نگاهبانی کنند از این ستیغها و فرازها، اگر آن قلهها گم میشد دامنههایی هم شکل نمیگرفت. اگر امروز این دامنههای وسیع و خرم و سرسبز و روحافزا در شعر انقلاب اسلامی شکل گرفته، حاصل زحمات امثال حضرت آقای سبزواری است.
رئیس سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری مشهد در پایان گفت: این تعبیر را که در دهه اول انقلاب میگفتند «روحش شاد و راهش پر رهرو باد» به طور ویژه و خاص باید در مورد آقای سبزواری گفت. که راهش پررهرو باد که شعر مردمی، شعر انقلابی، شعر دینی شعر بیغل و غش، شعر روان و شعر خادمانه برای ملت و دین و پروردگار سرود. امیدوار هستیم که نسلهای جدید و نمونههای رویشهای شعر انقلاب اسلامی که خصوصا در خراسان بزرگ و در مشهد عزیز هم کم نیستند، پرچمی را که ایشان برافراشت همچنان در اهتزاز نگه دارند و روز به روز آن را به قلههای بالاتر و بالاتری برسانند.
شاعر دغدغهها
در ادامه این مراسم محمدکاظم کاظمی شاعر و نویسنده انقلاب اسلامی در سخنانی اظهار داشت: شعر سبزواری را از لحاظ گرایشهای شعری و ادبی مختلف و از لحاظ نوع بیان و تخیل و عناصر شعری، باید در انتهای سنتیترین شعر انقلاب جای داد. افراد دیگری هم در سلک همین شاعران شعر سنتی انقلابی دیده میشوند: مرحوم اوستا، مرحوم مشفق و مرحوم شاهرخی. این چهار شاعر انقلاب خیلی کنار یکدیگر بودند و تا اسم یکی میآمد اسم آن سه تای دیگر هم کنار او جای میگرفت. این چهاریار، اولین نسل شعر انقلاب بودند.
وی افزود: سه نوع شعر در آثار مرحوم سبزواری دیده میشود. یک دسته همان غزلسرایی سنتی است؛ مثل غزل حافظ و سعدی. دسته دیگر شعرهایی که حال و هوای اجتماعی، سیاسی و شکایت از روزگار و زمانه دارد و دسته دیگر شعرهای انقلابی اوست.
این شاعر انقلاب اسلامی ادامه داد: همین دسته سوم سبزواری را سبزواری کرده است و دست به دست کردن همینها بود که در زمان پهلوی زندان و تعقیب داشت. دسته دوم هم مضمون انقلابی دارد؛ لکن نیاز به توجیه و تأویل دارد و صراحت در اعتراض ندارد.
کاظمی خاطر نشان کرد: نکته دیگر شعر سبزواری این بود که شعر اعتراضی در فضای مومنانه و مسلمانانه بود. در زمانی که جریان ادبی مخالف رژیم پهلوی عمدتأ در دست چپیها و کمونیستها بود؛ سبزواری جزو معدود کسانی بود که شعرشان موضعگیری صریحی علیه حکومت داشت و هم در فضای اسلامی سروده میشد.
وی در پایان گفت: سبزواری در حوزهای پا گذاشت که مردم با آن درگیر بودند و سعی کرد تمام توانش را صرف همان حوزه کند. هرچند بعضیها از لحاظ ادبی در مراتب رفیعتری از سبزواری بودند، لکن سبزواری بین توده مردم شناخته شدهتر بود و موقعیت ویژهتری داشت. او دغدغه مردم را شناخت و خودش را وقف همان کرد.
انقلابی ماندن شرط است نه انقلابی بودن
سپس محمود اکبرزاده مداح پیشکسوت انقلاب اسلامی ابراز داشت: انقلابی بودن شرط نیست، انقلابی ماندن شرط است. خیلیها را دیدیم که فقط تا نیمههای راه رفتند.
وی یادآور شد: افرادی که شعر انقلابی گفتند؛ آن هم چه شعرهایی حالا میبینیم درست نقطه برعکسش را شعر میگویند.
کامل تغییر جهت دادند. سبزواری این جوری نبود. از همان اول یاحق گفت و تا آخر هم ماند.
