«معن حیدری» کارشناس مسائل عراق در گفتوگو با خبرنگار بینالملل دفاع پرس در خصوص اقدامات شیطنتآمیز سفیر عربستان در عراق که آشکارا در امور داخلی این کشور دخالت میکند، اظهار داشت: سفارت عربستان به درخواست دولت عراق در بغداد بازگشایی شد. این مسئله از این بابت صورت گرفت که عراق بتواند روابط دیپلماتیک خود با جهان عرب را تقویت کند و درخواست بسیاری از گروههای داخلی در همین راستا بود.
وی گفت: اما بعد از گذشت سالهایی سخت بر مردم عراق در اثر حمله تروریستها به اشکال مختلف از یک طرف، و دوری دیپلماسی عربستان سعودی از عراق از سوی دیگر، سعودیها را در موضع ضعف قرار داد و بر همین اساس سفارتخانه خود در عراق را افتتاح و بعد از مدتها سفیری به نام ثامر السبهان معرفی کردند.
کارشناس مسائل عراق در ادامه افزود: مشکل از آنجا آغاز شد که رژیم سعودی برای آنکه نشان دهد بازیگر فعالی در بحث سیاست داخلی عراق است، سفیر این رژیم اقدام به ایجاد ارتباطات و شبکههایی با افراد و احزاب مختلف کرد و سپس مصاحبههای جنجالی، تعریف و تمجید از بعضی گروهها و نقد برخی دیگر و گاهی حتی انتقاد از دولت عراق را در دستور کار خود قرار داد.
حیدری همچنین گفت: دولت عراق در واکنش به اقدامات ثامر چندین بار مراتب تذکر خود را هم به وزارت خارجه عربستان و هم به سفارت این کشور ابلاغ کرد و این اقدامات را خارج از عرف دیپلماتیک برشمرد و اینکه یک سفیر حق دخالت در امور داخلی و اظهارنظر علنی را قطعا ندارد. ولی متأسفانه، عربستان چندان جدی با این مسئله برخورد نکرد، و رفتارهای سبهان هم تغییری نکرد و وی با هماهنگی ردههای پایینتری از مسئولان به مکانهایی رفت و آمد داشت که معمولا افراد دیپلماتیک به آنجا نمیروند؛ مانند زندان الناصریه.
کارشناس مسائل عراق تصریح کرد: رفتوآمد ثامر به زندان الناصریه ابتدا با حسن نیت مورد ارزیابی قرار گرفت؛ که شاید وی قصد دیدار با برخی زندانیان سعودی را داشتهاست. اما چندی بعد در مورد بخشی از زندانها اظهار نظر خاصی کرد و دستگاه قضایی عراق را زیر سوال برد؛ که در این مورد هم تذکر جدی صورت گرفت.
وی خاطرنشان کرد: تعدادی از اعضای پارلمان عراق اخیرا در نامهای به وزیر امور خارجه و نخست وزیر عراق خواستار برخورد قاطعتر با سفیر عربستان شدند و در صورت عدم توجه وی، درخواست اخراج وی را ارائه کردند. این مطالبات تقریبا روز به روز افزایش پیدا کرد.
حیدری با بیان اینکه سبهان در ادامه اظهارات شائبهدار خود حتی ارتش و نیروهای مردمی عراق در عملیات آزادسازی فلوجه و استان نینوا را مورد حمله قرار داد که انتقاد و خشم بسیاری از مردم، رهبران مذهبی و نیز برخی از اعضای پارلمان را برانگیخت، گفت: این رفتار مداخلهجویانه وی هیچگاه متوقف نشد تا آنکه دو روز پیش وزارت خارجه عراق طی نامهای رسما خواستار تغییر سفیر سعودی در بغداد شد.
وی در تبیین اهداف پنهان سعودیها در عراق تصریح کرد: عربستان در حقیقت زمانی اقدام به اعزام سفیر به بغداد کرد که آمریکاییها از آنان خواستند تا نقش فعالتری در عراق ایفا کند و با بهرهگیری از اختلافات مذهبی طایفهای، احزاب سنی را با خود همراه کرده و در مقابل نفوذی که –به تعبیر آنها- ایران در عراق دارد، بتوانند جبهه مقابلی را تشکیل بدهند و با حضوری بیشتر و قویتر در عراق، بین حضور خود در عراق و نفوذ ایران در این کشور موازنه ایجاد کنند.
کارشناس مسائل عراق در ادامه افزود: چون عربستان توان حضور و نفوذ در بخشهای دیگر را نداشت، تصور میکرد با حضور یک سفیر قویتر، بتواند به نوعی توازن قوا ایجاد کند؛ بنابراین سبهان همواره سعی داشت تا خود را حامی جدی گروههای سنی بهویژه در مناطق غربی عراق نشان دهد؛ که این رفتار در نهایت تنها به تشدید اختلافات قومی و مذهبگرایانه در عراق منجر شد.
وی درباره احتمال تغییر سفیر سعودی در عراق نیز گفت: علیالظاهر بر اساس عرف دیپلماتیک عربستان در گام نخست باید به درخواست وزارت خارجه عراق جواب بدهد؛ یعنی باید ادله آن را بخواهد و احتمالا از این اقدام امتناع کند. در اینصورت دولت عراق میتواند سفیر را عنصری غیرمطلوب معرفی و وی را اخراج کند؛ لذا فعلا دولت عراق باید منتظر عکسالعمل عربستان بماند.
این کارشناس مسائل بینالمللی تاکید کرد: تغییر افراد قطعا تغییر سیاست کلی یک کشور را در پی نخواهد داشت؛ اما در این برهه زمانی میتواند تنش را کمتر کند. کما اینکه بعضی از مقامات کشور عربستان معتقد بودند گفتههای سفیر سعودی صرفا یک اظهار نظر شخصی وی بوده و موضع رسمی این کشور محسوب نمیشود.
وی گفت: طبق قواعد دیپلماتیک درخواست بکارگیری از کسی میشود که دخالت و اظهارنظر کمتری بکند؛ تا سطح تنش بهوجود آمده کاهش یابد. اما قطعا اگر دولت عراق بازهم احساس کند خطری جدی از سوی سفارت سعودی این کشور را تهدید کند، میتواند اقدام به تعطیلی این سفارتخانه کرده یا حداقل نمایندگی دیپلماسی عربستان سعودی را تقلیل داده و سطح روابط را به سطح کاردار یا کمتر کاهش دهد.
کارشناس مسائل عراق تصریح کرد: به نظر میرسد که دولت عراق نمیخواهد خیلی خصمانه با این مسائل برخورد کند و با توجه به مشکلات جنگ و وضعیت استراتژیک در این کشور، سعی دارد از تحریک طرف مقابل خودداری کند و با رفتار نرمتری با این موضوع برخورد کند.
حیدری در خصوص نگرانیهای عربستان از پیروزیهای به دست آمده توسط الحشدالشعبی افزود: قطعا اظهارنظرهای اخیر سفیر سعودی در مورد الحشدالشعبی و رفتار مداخلهجویانه وی دولت عراق را وادار به عکسالعمل کرد.
وی همچنین در ارزیابی عملکرد ائتلاف نمایشی ضد داعش اظهار داشت: قطعا نتایج عملکرد این ائتلاف در مقایسه با انتظاری که از چندین کشور ابرقدرت وجود داشت، ضعیف بود. آنها تنها در بخشهایی از برخی عملیاتها حضور داشته و ضرباتی هم به داعش وارد آوردند؛ ولی توقعات را اصلا نتوانستند برآورده کنند. بهعنوان مثال در عرصه جنگ سعودیها علیه یمن، جنگندههای نیروی هوایی ائتلاف عربی گاهی بالغ بر 400 حمله هوایی در یک هفته انجام میدهند؛ اما در عراق میبینیم که ائتلاف چندین قدرت بزرگ با تکنولوژی نظامی بالا و امکان رصد تحرکات نیروهای داعش درحالیکه اهداف هم مشخص هستند، فقط چندین عملیات محدود آن هم خیلی ضعیف انجام میدهند.
انتهای پیام/ 411
