خبرگزاری دفاع مقدس: اخلاق سیاسی امام موسی صدر از جمله ویژگی های برجسته ایشان است که زبانزد همه شخصیت ها اعم از موافق و مخالف رهبر شیعیان لبنان است. وی با وجود مقبولیت، مشروعیت و قدرتی که برخوردار بود، اما هیچگاه به حذف، سرکوبی و یا بی حرمتی به آنان اقدام نکرد.
با وجود اینکه امام موسی صدر بسیار قانونمند بود، اما فرهنگ محبت و دوستی را بر قانونمندی مقدم می دانست و نه خود و نه مردمی که او را دوست داشتند را علیه مخالفان و دشمنان خود تحریک نمی کرد و بر حفظ کرامت و حرمت افراد بسیار تاکید داشت.
"کامل سعد زعیم" فئودال سنتی شیعه در لبنان از جمله شخصیت هایی است که از روز ورود امام موسی صدر به لبنان به مخالفت با ایشان و احیای هویت شیعیان پرداخت. امام موسی می توانست به راحتی در راهپیمایی ها و سخنرانی هایی که داشت مردم را تحریک کرده تا علیه وی شعار دهند و در نهایت باعث شود تا یکی از مخالفان سرسخت خود را از صحنه سیاسی خارج کند. تا جایی که وقتی کامل سعد می خواست به پارلمان این کشور راه پیدا کند، هیچگاه شیعیان جنوب لبنان و مسلمانان و مسیحیان را از رای دادن به وی برحذر نداشت.
مرحوم "آیتالله شیخ محمد جواد مغینه" از سرسخت ترین روحانیون و مخالف امام موسی در لبنان بود که هرگاه بر منبر حاضر می شد به ایشان حمله میکرد، حتی با کامل سعد علیه امام موسی بیانیه نوشت و کتاب "جاسوس معمم" را علیه آن بزرگوار نوشت.
امام صدر با در آغوش کشیدن آیت الله مغنیه در یکی از مساجد نبطیه و نماز خواندن پشت سر وی در مسجدی دیگر در بیروت، الگویی از سعه صدر و مدارای یک رهبر اسلامی با مخالفان خود را به نمایش گذاشت.
اینها نمونه ای از مخالفت های بسیاری بود که علیه رهبر شیعیان لبنان می شد؛ اما مخالفان ایشان به جز احترام، بزرگواری چیزی از این مرد بزرگ نمی دیدند. تا جایی که یکی از مخالفان وی گفته بود: "هر قدر دشمنی ما علیه این مرد بیشتر گردد، محبت ایشان به ما بیشتر می شود".
"سلیمان فرنجیه" رئیس جمهور اسبق لبنان که تلاش می کرد در انتخابات سال ۱۳۵۴ شمسی مجلس اعلای شیعیان از انتخاب مجدد امام موسی صدر به رهبری شیعیان جلوگیری کند که برای تحقق اهدافش به تبانی با زعمای فئودال شیعه، سفارتخانههای ایران، اسرائیل و حتی برخی چهرههای روحانیت متوسل شد، تا از انتخاب مجدد امام صدر به رهبری طایفة شیعه جلوگیری کند.
اما امام موسی صدر بعد از پیروزی در انتخابات هنگامی که سلیمان فرنجیه علی رغم تمامی دشمنی هایی که با او داشت در قالب هیاتی به دیدن ایشان رفت، با استقبال بسیار گرم و رفتاری سرشار از مهربانی، نشان داد که برای حفظ آرامش و ثبات یک جامعه، باید از حق خود گذشت و می توان با سرسخت ترین مخالفان خود فصل جدیدی از مناسبات سازنده را گشود.
اخلاص در عمل
امروزه مقاومت اسلامی و تمام جنبش های فلسطینی مدیون تلاش های امام موسی صدر هستند؛ زیرا ایشان از جمله افرادی بودند که جریان مقاومت در برابر دشمنی های رژیم صهیونیستی را به راه انداختند؛ به طوری که جوانان شیعة جنوب لبنان در طول سالیان متمادی به فرمان امام موسی عملیات ایذایی را علیه دشمن صهیونیستی در شمال فلسطین اشغالی به اجرا در آوردند و همواره تلاش های خود را به نام جنبش فلسطینی فتح اعلام میکردند.
تا جایی که امام موسی وقتی در سختترین روزهای تابستان ۱۳۵۵ از سوی احزاب چپ لبنانی، فلسطینی و برخی از اطرافیان امام راحل به کوتاهی یا مخالفت با نهضت مقاومت فلسطینی متهم گردید، اما هرگز درصدد دفاع از خود بر نیامد، و هیچگاه خدمات خود به نهضت مقاومت مردم فلسطین را بر زبان نیاورد.
از دیگر نمونه های اخلاص ایشان می توان به موضع گیری ایشان نسبت به انقلاب اسلامی ایران اشاره کرد. امام موسی از همان سال های آغازین شروع جریان انقلاب اسلامی یعنی از 15 خرداد سال 1342 جزو یاران نزدیک حضرت امام خمینی بودند و خدمات زیادی به این نهضت کردند؛ اما به دلیل اینکه شاید این فعالیت ها در محافل و رسانه ها بیان نشد خیلی ها فکر می کنند که ایشان نقشی در انقلاب اسلامی ایران نداشتند، اما باید گفت که دو هفته پس از دستگیری امام خمینی در خرداد سال ۱۳۴۲، امام موسی جهت آزادی امام خمینی به اروپا و شمال آفریقا رفت تا از طریق "پاپ"، "شیخ احمد شلتوت" و شخصیت هایی که می توانستند در این زمینه کمک کنند رژیم شاه را تحت فشار قرار دهد.
اولین مصاحبة امام خمینی با مطبوعات جهان با طراحی امام موسی صدر و توسط "لوسین جرج" (که از مریدان امام موسی بود و سالها پیش از آن نزد ایشان اسلام آورده بود) خبرنگار فرانسوی روزنامه لوموند در بیروت انجام گرفت.
شاید مردم ایران ندانند که امام موسی صدر ماهها قبل از پیروزی انقلاب، برای تنظیم روابط ایران با جهان عرب تلاش کرد و در آخرین دیدار خود با "امیر عبدالله" که یک ساعت طول کشید فقط ۱۰ دقیقه به مسائل لبنان و ۵۰ دقیقه به انقلاب اسلامی ایران اختصاص داد.
مبارزان ایرانی که قبل از پیروزی انقلاب با وجود محدودیت های امنیتی سوریه و لبنان علیه رژیم شاه در این دو کشور اقدام به فعالیت کرده و در مسیر مبارزات خود اسلحه نیز جابجا می کردند، همه این تلاشها مرهون موقعیت و اعتبار امام موسی صدر بوده است.
فساد ناپذیری
از دیگر ویژگی های این شخصیت بزرگ آن است که هیچ فردی نتوانسته است تا کنون فساد مالی یا استفاده ایشان و خانواده خود از امکانات خاص دولتی بواسطه حضور ایشان در صحنه سیاسی لبنان را به او نسبت دهد. با وجود اینکه خود امام موسی صدر قانون مجلس اعلای شیعیان لبنان را تنظیم کرد؛ اما طایفه شیعه تنها طایفه مذهبی در بین طوایف مذهبی این کشور است که از ردیف حقوقی در بودجه سالانه لبنان برخوردار نیست.
امام موسی سال ها ریاست مجلس شیعیان لبنان را بر عهده داشت؛ اما حتی یک لیره هم بابت مسوولیتی که داشت دریافت نکرد. این در حالی است که مفتی اهل سنت و پاتریارک مسیحیان مارونی حقوقی معادل حقوق رئیس جمهور لبنان دریافت میکردند.
شاید بیان این مساله جالب باشد که خانواده وی حتی بعد از ربوده شدن همین رویه را ادامه داد. امام موسی صدر در طول دوران خدمت خود در لبنان هیچ ثروتی را برای خود نیندوخت. نه منزلی به نام خود و نه حساب بانکی در لبنان داشت.
امام صدر در حالی مقاومت لبنان را در اوایل دهة ۵۰ شمسی تأسیس کرد، که به ازای هر ده رزمنده مقاومت تنها یک سلاح کلاشینکف وجود داشت. جوانان مقاومت نه تنها حقوق ماهانه دریافت نمیکردند، بلکه حتی از لباس رزم و پوتین مناسب جهت در نوردیدن کوههای صعبالعبور و سفیدپوش منطقة جبل عامل محروم بودند.
خانوادههایی که جوانان آنان در عملیات مقاومت در برابر حملات اسرائیل به شهادت رسیدند، هرگز از امام صدر کمک مالی دریافت نکردند. آن بزرگوار امکاناتی نداشت که بتواند برای رزمندگان مقاومت مقرری قرار دهد و بنیادهایی را برای رسیدگی به امور جانبازان و خانوادههای شهدا تشکیل دهد.
فضایی که در زمان امام صدر بر جامعة شیعه و مقاومت لبنانی حاکم بود، مملو از عشق بود و فقر و جهاد و شهادت. از همین رو نیز سعد حداد در مصاحبهای با تلویزیون اسرائیل هشدار داده بود که "در نوار امنیتی جنوب لبنان با همة گروهها و احزاب لبنانی و فلسطینی کنار آمده است، جز با جوانان مقاومت پیروی امام موسی صدر".
بدون تردید امام صدر از معدود رهبران اسلامی است که از خود، خانواده، مؤسسات و مقاومت وی، جز خدمت به مردم خاطرهای در اذهان باقی نمانده است و همانطور که هیچ یک از دشمنان ایشان هرگز ادعا نکردند، کمترین بار مالی از جانب آنان بر دوش مردم و جامعه سنگینی نکرده است.
