به گزارش خبرنگار حماسه و جهاد دفاع پرس، در دوران دفاع مقدس بارها شاهد استفاده ارتش بعث عراق از سلاح های کشتار جمعی و ممنوعه بودیم که طی آن تعداد زیادی از رزمندگان ما دچار مصمومیت شدند. هر چند در سال های پایانی جنگ تحمیلی به نسبت اوایل جنگ رزمندگان ما به میزان کمتری دچار مسمومیت می شدند اما با این وجود چون وسایل و امکانات مقابله با این گونه مواد نامتعارف کم بود، باز هم در حد خود میزان صدمات و تلفات انسانی زیاد بود زیرا یکی از اصول نیروهای مسلح کشورمان حفظ و مراقبت از سلامتی نیروها است.
به هر حال در شرایطی که رزمندگان یگان های مستقر در کردستان از امکانات لازم برای مقابله با حملات شیمیایی عراق برخوردار نبودند، در ســاعت۶:۲۰ بعدازظهــر ۱۷ شهریور ۱۳۶۵ ارتش عراق بــا استفاده از آتشباری توپخانــه و۳۵ فــروند هواپیمــا، مــنطقۀ عمومــی دربـندیخان(شیخ صالح و بمو) را به شدت گلوله باران و بمباران شیمیایی کرد.
در این حمله شیمیایی علاوه بر آلودگی بیش از ۲۴ کیلومتر مربع از منطقه، حدود دو هزار تن از نیروهای خودی نیز مسموم شدند که مسمومیت ۸۰ درصد از آنها سطحی و بقیه عمیق بود زیرا طبق تحقیقات انجام شده، بمب ها دارای مواد مختل کننده اعصاب، خردل و خفه کننده بودند.(۱)در این عملیات هواپیماهای دشمن طی یک ساعت مواضع نیروهای خودی مستقر در منطقه، از جمله لشکرهای ۲۷ حضرت محمد رسول الله(ص)، ۳۱ عاشورا و تیپ انصار الرسول را به شدت بمباران کردند به طوری که مواضع لشکر ۳۱ عاشورا سه بار مورد حمله ۱۲ تا ۱۸ بمب شیمیایی قرار گرفت که در نتیجه جمعی از نیروهای این لشکر دچار تنگی نفس، تشنج و خفگی شدند.(۲)
علاوه بر این حدود ۹۰ درصد از نیروهای لشکر۲۷ نیز در این منطقه با مواد شیمیایی مسموم شدند که ۲۵۰ تن از آنها بر اثر شدت مسمومیت از منطقه خارج شدند.(۳) همچنین خط تیپ انصارالرسول و دو نقطه در محور «زیمکان» بمباران شیمیایی شد که ۱۴۰ تن از نیروهای این یگان نیز مسموم شدند.
لذا با پیش آمدن این وضعیت، فرمانده قرارگاه نجف در نشستی به واحدهای تحت امر دستور داد که واحدها اقدامات و نیروهای خود را در منطقه عملیاتی کاهش دهند تا در جلسه با مسئولان نیروی زمینی سپاه تصمیم نهایی اتخاذ شود.(۴)
پس از وقوع این حادثه جمهوری اسلامی ایران طی نامه ای به دبیر کل سازمان ملل اعلام کرد که عراق در مناطق عملیاتی «شیخ صالح»، «بمو» و «جوانرود» از سلاح های شیمیایی استفاده کرده است.(۵)
منابع:
۱ـ سند شماره ۱۵۶۳۴ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از مدیریت شماره ۵، به معاونت هماهنگی فرمانده نیروی زمینی، "گزارش تک شیمیایی "، ۱۳۶۵/۶/۲۴، ص۳ و علایی، حسین، جنگ شیمیایی، تهدید فزاینده (تهران: انتشارات اطلاعات، ۱۳۶۷)، ص ۲۳ .
۲ـ سند شماره ۱۲۴۲ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه نجف در عملیات منتفی
شده بنی هاشم (دربندیخان)، راوی: امیررزاق زاده، ۱۳۶۵/۶/۱۱، تا ۱۳۶۵/۶/۱۸، ص ۱۲۵و نوار شماره ۲۰۴۲۵ .
۳ـ سند شماره ۲۸۹ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ :"عملیات منتفی شده بنی هاشم (دربندیخان)"، گزارش
راوی لشکر ۲۷ حضرت رسول(ص)، راوی: رضا ثانی نژاد، ص ۲۸ .
۴ـ مأخذ شماره ۲، ردیف اول و نوار شماره ۲۰۴۳۴.
۵ـ Year’s Book U.N ۸۶, S/۱۸۳۳۴, ۱۰ Sep ۸۶. P.۲۳۴.
