به گزارش گروه بینالملل دفاع پرس، گراهام فولر، نویسنده و تحلیلگر سیاسی آمریکایی، که پیش از این معاون شورای امنیت ملی آمریکا بوده، در مقالهای به تحولات خاورمیانه پرداخته و با توجه به شناخت خود از این منطقه، وقایع سال 2015 را پیشبینی کرده است.
روند تحلیل قدرت داعش و تقویت نقش ایران به عنوان یک بازیگر تأثیرگذار، در کنار تحولات ترکیه و افغانستان و همچنین نقش روسیه در منطقهای به حساسیت خاورمیانه، از جمله محورهای اصلی این مقاله تحلیلی هستند.
داعش بنیان ندارد/قدرتش کم میشود
از نفوذ و قدرت داعش کاسته میشود. من پیش از این هم گفته بودم که داعش ماندگاری یک دولت را نداشته و نخواهد داشت، این گروه ایدئولوژی کاربردی و موسسات سیاسی و اجتماعی مناسبی ندارد. نداشتن یک رهبر به واقع معنا هم از دیگر مشکلات سر راه داعش برای تبدیل به یک دولت است. داعش اکثریت اهل تسنن را با خود دشمن کرده است. داعش قاعدتاً باید از درون متلاشی شود؛ این اتفاق بدون دخالت بیرونی و به خصوص دخالت غربیها رخ خواهد داد؛ دخالت غربیها البته تنها به قویتر شدن بنیان ایدئولوژیک داعش میانجامد.
ایران قویتر میشود/تهران و آنکارا، پایتختهای تنها دولتهای واقعی منطقه هستند
نقش ایران به عنوان یکی از بازیگران منطقهای، پررنگتر میشود. گرچه موانع بسیاری بر سر مذاکرات ایران و آمریکا قرار دارد، ولی من به عاقبت این گفتوگوها خوشبین هستم. هر دو طرف نیاز شدیدی به موفقیت مذاکرات دارند. در حال حاضر، ایران و ترکیه تنها دولتهای واقعی منطقه هستند، تنها کشورهایی که دولتشان بر پایه نوعی مشروعیت مردمی بنا شدهاند. این دو کشور در بسیاری از آرزوهای خود برای مردم منطقه، اشتراک دارند. کشورهای حاشیه خلیج (فارس) مجبوراند که روابط خود را با ایران به حالت عادی بازگردانند. ایران پس از انقلاب، قدرتی است که واقعا به خاورمیانه به عنوان منطقهای عاری از بازیگران غربی نگاه میکند، کشورهای عربی اما هیچکدام اینگونه نیستند. قدرت ایران در حوزه حمایت از چالشهای رو در روی اسرائیل هم رو به فزونی خواهد گذاشت؛ اسرائیلی که میخواهد فلسطینیان را به صورت دائم تحت نفوذ خود نگاه دارد.
اردوغان ضعیف میشود ولی باز هم نیروی کافی برای حفظ ترکیه را دارد
قدرت رجب طیب اردوغان در ترکیه، کاهش مییابد. او در حال تخریب موسسات داخلی ترکیه و از بین بردن قدرت خود و حزب متبوعهاش است. با این حال اما، اردوغان ضعیف شده هم خواهد توانست که کشورش را در همین مسیر دموکراتیک و به دور از خشونت، نگاه دارد.
روسیه نقش مثبتی در خاورمیانه دارد/غرب تنها میخواهد با تقابل با روسها، جنگ سرد را زنده کند
روسیه در مناسبات دیپلماتیک خاورمیانه، نقشی عمده و در کل، مثبت بازی خواهد کرد. توانایی روسیه در حل پرونده هستهای ایران و اهرم این کشور در سوریه، کمک شایانی به حل این دو بحران خطرناک کرده است، بحرانهایی که همه منطقه را تحت تأثیر قرار دادهاند. لازم است که غرب، به جای آنکه تحرکات این کشور را به عنوان نمایشی از دعواهای زمان جنگ سرد بداند، نقش مسکو را در این بحرانها قبول کند. در این میان، غربیها همچنان اصرار دارد که مخالفتی غیرسازنده با مسکو را ترویج دهد و ناتو را در مرزهای روسیه، یعنی اوکراین جای دهد. برای اینکه حس و حال روسها را بهتر بفهمیم، تصور کنید که مکزیک و چین، یک توافقنامه امنیتی امضاء کنند، توافقی که ضامن اعزام سلاح و سرباز چینی به خاک مکزیک باشد.
آمریکا نه توانست ثبات بیاورد نه طالبان را از بین ببرد
طالبان گامهای بلندتری به سمت کسب قدرت در کابینه افغانستان، برخواهد داشت. پس از 13 سال جنگ، آمریکا نه توانست ثبات به افغانستان بیاورد و نه توانست طالبان را از صحنه معادلات افغانستان، به عنوان یک عامل مهم حذف کند. حضور طالبان در دولت آتی افغانستان، یک ضرورت است. طالبان امسال تلاش خواهد کرد که در عرصه میدانی، نیروی خود را تحکیم بخشد تا بتواند در مذاکرات آیند برای تقسیم قدرت، قدرت چانهزنی سیاسی خود را افزایش دهد. متاسفانه آرام شدن شرایط در پاکستان هم به چنین توافقی میان دولت افغانستان و طالبن بستگی خواهد داشت.
انتهای پیام/ک.ف