«حبیب‌الله صادقی» انقلابی‌ترین هنرمند بود/ یک سردار فرهنگی را از دست دادیم

ولی منصوریان/ «محمدحسین نیرومند» هنرمند کاریکاتوریست و مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگ و هنر دفاع‌پرس، با اشاره به خدمات فرهنگی و هنری برجسته مرحوم حبیب‌الله صادقی هنرمند نقاش و انقلابی کشورمان اظهار داشت: از نظر من اگر روزی یک پژوهشگر قصد پژوهش درباره هنر انقلاب اسلامی را داشته باشد، حبیب‌الله صادقی کسی است که ابتدا باید کار او بررسی شود.

وی با تاکید براینکه آثار حبیب‌الله صادقی یک دوره کامل تاریخ و تحولات انقلاب اسلامی است، تصریح کرد: اگر بخواهیم شکل‌گیری نقاشی انقلاب اسلامی را ببینیم باید به اثار حبیب‌الله صادقی بپردازیم.

مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با تاکید بر اینکه حبیب‌الله صادقی انقلابی‌ترین هنرمند انقلاب بود، افزود: او بسیار سخت‌کوش و جدی در کار بود و عاشق کار و به معنی تمام یک هنرمند بود.

نیرومند درباره برجستگی‌هایی این هنرمند مرحوم در نقاشی گفت: من هیچ هنرمند نقاشی را سراغ ندارم که به اندازه مرحوم صادقی در نقاشی از طیف‌های گسترده رنگ بهره گرفته باشد لذا او یک طراح زبردست و چیره دست بود.

وی صادقی را یک شخصیت متعصب در دین و دفاع از آرمان‌ها معرفی کرد و خاطرنشان کرد: تابلو‌های ایشان درباره فلسطین، حزب‌الله و آثار ضد صهیونیست او بسیار است هیچ هنرمندی به‌اندازه ایشان به این موضوعات نپرداخته بود.

این کاریکاتوریست مطرح مرحوم صادقی را یک هنرمند مجاهد دانست و ادامه داد: مرحوم صادقی خودشان تعریف می‌کردند که در سال‌های ۶۰ وقتی درباره منافقین کاریکاتوریست می‌کشید، منافقین در خانه ایشان نارنجک پرتاب کردند؛ ما چنین هنرمندانی با این نوع سابقه هنری کمتر سراغ داریم که به‌نظرم ما با فقدان ایشان یک سردار هنری را از دست دادیم.

به گزارش دفاع‌پرس، «حبیب‌الله صادقی» در سال ۱۳۳۶ در خانواده سنتی در محله تهران نو چشم به جهان گشود. از دوران کودکی در محل کار پدر با نام روزنامه اطلاعات آشنا شد و سال‌ها بعد او و یکی از برادرانش به عنوان روزنامه‌نگار در بخش تحریریه مشغول به کار شدند.

زنده‌نام صادقی نخستین بار نقاشی را در هشت سالگی شروع کرد و از همان دوران جرقه‌های علاقهٔ وافر او برایش روشن شد. همزمان به نقاشی عطش و نیاز او به ادبیات نیز اوج گرفت.

در سال ۱۳۵۲ در امتحان ورودی هنرستان هنر‌های زیبا پسران تهران پذیرفته شده و در سال ۱۳۵۵ موفق به دریافت دیپلم شد.

در همان سال پس از قبولی در کنکور در دانشکده هنر‌های زیبا دانشگاه تهران پذیرفته شد. دوره تحصیلات کارشناسی ارشد را در دانشگاه تربیت مدرس به پایان رساند و پس از توقفی چند ساله دوره دکتری پژوهش هنر خود را نیز در همان دانشگاه به پایان رسانید.

او بعد‌ها از چهره‌های سرشناس هنر‌های تجسمی انقلاب اسلامی شد و از محضر استادانی همچون اصغر محمدی، محمود فرشچیان، مهدی حسینی، مجید مهرگان، هانیبال الخاص، مارکو گریگوریان، پرویز تناولی، حبیب الله آیت‌اللهی، جواد حمیدی و محمود جوادی پور بهره جسته است.

عضویت در هیات‌های علمی دانشکده‌های هنری، برپایی نمایشگاه‌های متعدد آثار، دبیری و داوری نمایشگاه‌های هنر‌های تجسمی، تدریس در دانشگاه و دریافت جوایز مختلف داخلی و بین‌المللی از جمله فعالیت‌های صادقی محسوب می‌شوند.

او منتقد هنری و رئیس گروه هنر‌های تجسمی فرهنگستان هنر بود و در دانشگاه‌های مختلفی همچون دانشکده هنر، دانشگاه شاهد، دانشکده هنر دانشگاه تربیت مدرس، دانشگاه الزهرا و واحد هنر و معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز به آموزش هنر و مدیریت هنری پرداخته است.

این هنرمند نقاش در سال ۱۳۸۴ به ریاست موزه هنر‌های معاصر تهران انتخاب شد و با وجود مشکلات متعدد در دستگاه فرهنگی کشور موزه هنر‌های معاصر تهران در تاریخ خود، یکی از دوره‌های طلایی خود را تجربه کرد. او ازجمله نقاشانی بود که در زمینه هنر عاشورایی و انقلاب اسلامی و دفاع مقدس فعالیت‌های گسترده و تاثیرگذار داشته است و آثار بسیاری را با موضوع دفاع مقدس، جنگ و حماسه خلق کرده است.
صادقی معتقد بود که در نقاشی سنتی ایران با یک بداهه پردازی مواجه‌ایم که ناشی از کشف و شهود هنرمند است. او همچنین در حاشیه جشنواره هنر مقاومت گفت: مقاومت در فرهنگ اجتماعی دنیا ریشه دارد. از قرن ۱۵ یا ۱۶ میلادی همزمان با پدیده‌هایی که در غرب اتفاق می‌افتد، آغاز می‌شود.

دوره رنسانس، فرایند‌های دوره جنگ اول و دوم، اتفاقاتی که در مبارزات ملی و میهنی در دنیا مطرح می‌شود و... همه و همه زمینه‌هایی را برای هنرمندان به وجود آورده تا بیایند و بر اساس آن دستاوردهای سرزمینی و اقلیمی خود را در مقابل دشمن روایت کنند.

آن‌ها در آثار خود کوشیده‌اند تا مقاومتشان را برجسته سازند و ارزش‌هایی را که برایشان مهم است، مطرح کنند. مثل طرح وضعیت دهقانان در مقابل خوانین. کارگران در مقابل سرمایه داران و... هنرمندان با طبع لطیفی که دارند، مفاهیم مرتبط با مقاومت را با ارزش‌های آزاد زبان هنر بیان می‌کنند و آزادسازی مردم، آئین، کیش، فرهنگ و سرزمینشان را برابر قدرت‌های یکه‌تاز برجسته می‌سازند.»

صادقی در زمینه هنر انقلاب اسلامی پیشگام بود و در اینباره گفته است: «نقاشی انقلاب را از سال ۵۵ که هنرجوی دانشگاه بودم در دستور کارم داشتم. بعد از انقلاب نیز به همین شکل ادامه دادم و بعد هم که جنگ و دفاع مقدس شروع شد از کسانی بودم که در بخش نقاشی، گرافیک و کاریکاتور حضورم را در این فضای فرهنگی رقم زدم.

در روزنامه اطلاعات از شروع حمله عراق به ایران تا پایان روزهای جنگ هر روز بخشی را در آن بر عهده داشتم و به نوعی سنگر و جبهه من فعالیت در این عرصه بود. در کارهای تبلیغاتی دوران جنگ با سپاه و حوزه هنری فعالیت و همکاری داشتم، هر روز شرایط به گونه ای بود که یک پوستر یا کاریکاتور خلق می کردیم، در واقع ستاد مرکزی ما خانه و آتلیه مان بود.

عمده آثاری که خلق کردم در این احوالات بود. زمانی که در جبهه بودم نیز پرتره بچه های بسیج را کار کردیم. فضای مناطق جنگی فضای بیداری عاطفی در برداشت و عمده کاری که خلق کردم در روزنامه بود. ارجاع آن فضا به علاقه مندان حوزه دفاع مقدس حاصل نقاشی هایی بود که در این زمینه خلق کردم.

بر خلاف جریانی که در مواضع مختلف اتفاق می افتاد ما شکل های آرمانی و فرهنگ کربلا و عاشورا را در زمان جنگ یا دفاع یکی کردیم. خرمشهر، شلمچه، کردستان عراق و بسیاری از مناطق دیگر بودم و به همراه بچه ها ثبت وقایع (عکاسی و طراحی، گرافیک )کردیم و ... اما حضور نظامی نداشتم من یک راوی و تصویرگر بودم و لازم بود جبهه تلاش و فداکاری و جبهه دشمن و رذالت ها را ببینم و به ثبت برسانم.

در مناطق جنگی و شیمیایی بچه ها با دست خالی و غیرت بزرگشان در مقابل این ارتش ایستادند، جزو افتخارات زندگیم است که توانستم با نگاه صادقانه و عاشقانه این بزرگی را نشان دهم من به عنوان چشم بینا دو لشکر را دیدم و امیدوارم صادقانه نقش کرده باشم.

در آن زمان نسل جوانی را مملو از مرام، پهلوانی و غیرت دیدم و اگر ضعف و کاستی در امر روایت این خصوصیات بوده امیدوارم خداوند بر من ببخشاید، خوشحالم شاهد این نسل پهلوان و غیرتمند بودم که برای تاریخ ایران سلحشوری را رقم زدند.»

«من از مضامین اشعار عرفانی و پیامهای قرآنی و فرهنگ شهادت بیشترین بهره را بردم و اکثر آثارم با عناوینی عرفانی، ایثار، شهادت و حس عاشقانه یاران انقلاب به معرفت و وجدان پاک همراه هستند. در مکاتب دنیا تلخی‌ها و زشتی ها ثبت شده و روایت شده است باید سعی می کردم درست رفتار کنم نمی توانستم مثل اکسپرسیونیست ها یا ممالک بلوک شرق نشان دهم که سربازانشان را با روایت زمینی نشان می دادند.

دلیل حضورم و ارتباط عاطفی ام با بچه ها در دوران دفاع مقدس همین بود. باید این منظر روحانی را به نمایش می گذاشتم و در لطیف ترین حالت، این رزمنده و عارف جنگجو را به مخاطب نشان می‌دادم، تجربه و تکنیک نقاشی دفاع مقدس در دنیا در این نگاه شاعرانه است و بخش عارفانه بیشترین وجهی بود که من را به سخن واداشت.

این هنرمند انقلابی مشغول اتمام نقاشی ۱۱۰متری از جریان تاریخ اسلام تا جریان دفاع مقدس و مبارزات شهید حاج قاسم سلیمانی بود که مقرر شده بود در ایام دهه فجر امسال رونمایی شود که عجل مهلتش نداد.

انتهای پیام/121