این منابع خبری، شامل روزنامهها، رادیو، شبکههای تلویزیونی، پایگاه اینترنتی خبرگزاریها، موتورهای جستجوی اینترنتی، شبکههای اجتماعی مثل فیسبوک، شبکههای اجتماعی جدید مثل وایبر و ... میشود. هرکس ممکن است از یکی از این منابع بیشتر و از دیگری کمتر استفاده کند و این علاوه بر میزان دسترسی، به میزان اعتماد به منابع خبری نیز برمیگردد. حال سؤال اینجا است که منابع خبری آمریکا که برخی از مردم در کشورهای دیگر از جمله ایران، از آن به عنوان منبع خبر خود استفاده میکنند و به آن اعتماد دارند، تا چه میزان مورد رجوع خود آمریکاییان و مورد اعتماد آنها است؟ گزارش حاضر به این موضوع میپردازد.
اصلاً آمریکاییها اخبار را دنبال میکنند؟ چقدر؟
مؤسسه نشر آمریکا نتایج یک نظرسنجی را 17 مارس 2014 منتشر کرد که نشان میدهد دنبالکردن اخبار، یک فعالیت روزمره برای آمریکاییهاست. عمده آنها در طول روز در جریان اخبار قرار میگیرند و پس از این، سایرین بیشتر در ابتدای روز و یا در عصر (یعنی پس از بازگشت از سر کار یا درس) اخبار را دنبال میکنند. آنها همچنین از ابزارهای بسیار متنوعی اخبار را پیگیری میکنند و ترجیح میدهند ابزار و فناوریهای متعدد را در این راه بکارگیرند.
اوقاتی از روز که آمریکاییها اخبار را پیگیری میکنند - مؤسسه نشر آمریکا
البته نکته جالب این است که از هر 10 نفر، تنها 4 نفر مدعی شدهاند در هفته گذشته، علاوه بر تیتر اخبار، متن برخی از آنها را نیز خواندهاند.
راههایی که آمریکاییها را به اخبار جهان میرساند
کارشناسان نظرسنجی گالوپ در جولای و ژوئیه 2013 از 2048 آمریکایی بزرگسال پرسیدند مهمترین منبع خبری آنها برای دریافت اخبار آمریکا و جهان چیست؟ بیش از نیمی از پاسخگویان از تلویزیون نام بردند که در این میان، 26% از تلویزیون به صورت کلی، 4%از اخبار تلویزیون محلی، 2% از اخبار شبانگاهی و 7% و 8% به ترتیب از دو تلویزیون کابلی یعنی سیانان و فاکسنیوز نام بردند. 18% از آمریکاییها اینترنت را به عنوان مهمترین منبع خبری خود مطرح کردن که در این میان نیز 2 از شبکههای اجتماعی مانند فیسبوک و توییتر و 1% از یک سایت اینترنتی خاص نام بردند. در میان رسانههای چاپی، تنها نیویورک تایمز و والاستریت ژورنال توسط بیش از 1% از پاسخگویان مطرح شد.
آمار تفصیلی روشهای مختلف کسب اخبار توسط آمریکاییان - گالوپ
سن افراد تا حدودی در میزان مراجعه به منابع مختلف اثرگذار است. تلویزیون و رسانههای چاپی در میان افراد مسنتر، اینترنت در میان افراد زیر 50 سال و رادیو در میان افراد میانسال یعنی 30 تا 64 ساله محبوبیت بیشتری دارد.
میزان مراجعه آمریکاییان به روشهای مختلف دریافت اخبار بر مبنای ردهبندی سنی - گالوپ
دموکراتها اعتماد بیشتری به رسانهها دارند ولی منظورشان بیشتر رسانههای چاپی است تا تلویزیون، چون طبق آمار، کمتر تلویزیون میبینند و بیشتر به روزنامهها سرک میکشند. طبق این آمار، فاکسنیوز در میان جمهوریخواهان محبوبیت دارد تا مستقلها یا دموکراتها. سیانان اما دقیقاً به عکس است یعنی بیشتر توسط دموکراتها، سپس مستقلها و کمتر توسط جمهوریخواهان به عنوان مهمترین منبع خبری اعلام شد. این مسأله به روشنی نشان میدهد مردم آمریکا بیشتر از رسانهای استقبال میکنند که موافق جهتگیری سیاسی آنها باشد.
میزان مراجعه به فاکسنیوز سیانان به عنوان دو مورد از مهمترین منابع خبری آمریکاییها - گالوپ
17 مارس 2014 میلادی، مؤسسه نشر آمریکا نیز نظرسنجی دیگری در این زمینه انجام داد که نشان میداد عمده آمریکاییها طی هفته گذشته از 4 روش مشخص برای دریافت اخبار استفاده کردهاند: 87% از تلویزیون، 69% از لپتاپ و رایانه، 65% از رادیو و 61% از روزنامهها و مجلات. جالب است که با وجود برنامههای متعدد در تلفنهای همراه هوشمند که اخبار را به صورت آنلاین در اختیار مشترکین قرار میدهد، باز هم این رسانههای کلاسیک جایگاه خود را حفظ کردهاند. برای مثال، 62% از کسانی که از دستگاههای متصل به اینترنت بهره میگیرند و 60% از افرادی که 3 تلفن همراه و یا تعدادی بیشتر از این فناوری جدید را در اختیار دارند،اعلام کردهاند در هفته گذشته دست کم از یک وسیله مکتوب (مثل روزنامهها و مجلات) برای دریافت اخبار بهره گرفتهاند.
روشهایی که آمریکاییان برای دریافت اخبار بکار میگیرند - مؤسسه نشر آمریکا
پرسشگران مؤسسه نشر آمریکا از آمریکاییان پرسیدهاند فارغ از اینکه از چه وسیلهای برای دریافت اخبار بهره میگیرند، کدام یک را برای این کار ترجیح میدهند؟ 24% تلویزیون، 12% کامپیوتر شخص و لپتاب، 12% تلفن همراه و 4% تبلت را برگزیدهاند. 45% نیز گفتهاند هیچ ارجحیتی میان ابزار مختلف قائل نیستند. این بدان معنا است که عمده آمریکاییان وقتی قصد پیگیری اخبار را دارند،هر وسیلهای که دم دستشان باشد را استفاده میکنند.
این نظرسنجی همچنین نشان میدهد ارتباط مشخصی میان استفاده از شبکههای اجتماعی و گسترش تلفنهای متصل به اینترنت وجود دارد. در حالی که 56% از افرادی که تلفن همراه هوشمند دارند از شبکههای اجتماعی بهره میگیرند، تنها 22% از افرادی که فاقد این ابزار هستند، از طرق دیگر مانند کافینت و کامپیوتر شخصی عضو شبکههای اجتماعی هستند.
آمریکاییان چقدر به رسانهها اعتماد دارند؟
نظرسنجی دیگری از مؤسسه گالوپ در سپتامبر 2014 میلادی از 1017 آمریکایی بزرگسال در همه ایالات مختلف آمریکا انجام شد. طبق این نظرسنجی، اعتماد آمریکاییان به توان رسانههای جمعی برای گزارش کامل، دقیق و بیطرفانه اخبار، به کمترین حد خود یعنی 40% رسیده است. پیشتر در اواخر دهه 1990 و اوایل دهه 2000 میلادی اعتماد آمریکاییان در بالاترین حد خود قرار داشت. در جریان انتخابات دور دوم ریاستجمهوری جرج دبلیو بوش، اعتماد به رسانهها از 54%در سال 2003 میلادی ناگهان به 44% در 2004 میلادی سقوط کرد. پس از آن در تمام انتخاباتها یعنی سالهای 2008، 2010 و 2012 میلادی همین اتفاق تکرار شد.
افول اعتماد به رسانههای جمعی در آمریکا - گالوپ
نکته قابل تأمل این است که جمهوریخواهان بیش از دموکراتها به رسانهها بیاعتمادند با این حال اعتماد دموکراتها نیز به پایینترین حد خود در 14 سال اخیر رسیده است. در میان دو گروه دیگر نیز، تنها 38% از مستقلها و 27% از جمهوریخواهان به رسانهها اعتماد دارند.
جالب است که بیمیلی آمریکاییان به رسانهها در ابراز نظرشان نسبت به آنها مشخص است. برای مثال، 70% از افرادی که خود را محافظهکار معرفی کردهاند، رسانهها را لیبرال خواندهاند و افرادی که خود را لیبرال میدانند،عمدتاً رسانهها را محافظهکار دانستهاند. 52% از چپگرایان، رسانهها را تا حدودی راستگرا دانستهاند و بیش از 70% از راستگرایان، رسانهها را چپگرا میدانند! این یعنی مردم رویکرد رسانهها را قبول ندارند از این رو آنها را به گروه مقابل نسبت میدهند.
میزان اعتماد گروههای مختلف سیاسی به رسانهها - گالوپ
مؤسسه نشر آمریکا در 17 مارس 2014 نتایج نظرسنجی خود را منتشر کرد که نشان میداد اعتماد آمریکاییان به رسانههای مختلف، بسیار متغیر است. نتایج این نظرسنجی در نمودار زیر قابل مشاهده است که در آن، رنگ سبز به معنای درصد افرادی است که اعتماد کامل و یا خیلی زیاد به آن رسانه دارند و رنگ خاکستری نشاندهنده اعتماد کم یا عم اعتماد است. برای مثال، 43% به خبرگزاریها اعتماد دارند در حالی که تنها حدود 15% نسبت به شبکههای اجتماعی ابزار اعتماد کردهاند.
میزان اعتماد آمریکاییها به روشهای مختلف دریافت اخبار - مؤسسه نشر آمریکا
مؤسسه پیو چند سال پیش نتایج جالبی توجهی از تغییر مراجعه آمریکاییان به رسانههای مختلف در سال 2012 نسبت به سال 2011 منتشر کرد. این نتایج نشان میداد رسانههای دیجیتال از رشد 7.2% در جذب مخاطبان برخوردار شدهاند در حالی که شبکههای تلویزیونی محلی در انتهای نمودار از همه بیشتر ضرر کردهاند.
میزان تغییر مراجعه آمریکاییان به رسانههای مختلف در سال 2012 نسبت به 2011- مؤسسه پیو
پژوهشی توسط خبرگزاری آسوشیتدپرس انجام شده که تفکیکی را میان موضوع اخبار قائل میشود. نتایج این پژوهش نشان میدهد تلویزیون برای آمریکاییان همچنان منبع اصلی برای دریافت اخبار حوادث طبیعی است اما در موضوعات دیگر به ویژه ورزش، سرگرمی، دانش و فناوری عمده آمریکاییان به رسانههای دیگر سر میزنند. این نظرسنجی همچنین نشان میدهد تصور اولیه از موضوعات مورد علاقه جوانان آمریکایی در مراجعه به رسانهها (یعنی سرگرمیها مانند اخبار بازیگران) درست نیست.
جمعبندی
مردم آمریکا روز به روز مراجعه کمتری به رسانههای تصویری نسبت به رسانههای دیجیتال دارند و از اعتماد آنها به ویژه نسبت به شبکههای تلویزیونی کاسته میشود. این وضعیت ممکن است نتیجه سه وضعیت مختلف باشد و یا از هر یک به میزانی تأثیر پذیرفته باشد:
-
اول اینکه اتفاقات مختلفی که دروغ رسانهها را فاش ساخت اعتماد مردم را سلب کرد، ضمن اینکه تأسیس رسانههای جدید در برابر رسانههای غربی موجب تضعیف رسانههای غربی و افشای دوروییهای آنها شد. این دروغها به ویژه در دوره تبلیغات انتخاباتی آزاردهندهتر میشود.
-
دوم اینکه فضای زندگی خصوصی مردم و روابط میانفردی اهمیت بیشتری یافته و حوزه عمومی (به تعبیری که هابرماس استفاده میکند) گستردهتر شده است. مردم به جای اینکه خود را به یک حزب، رسانه یا ارگان منتسب کرده و به وسیله آن تغذیه شوند، تلاش میکنند از اهمیت این مسائل کاسته و روابط میانفردی خود را افزایش دهند.
-
سوم اینکه رسانههای جدیدی ایجاد شده که وقت کاربران را اشغال کرده است. برای مثال باید از شبکههای اجتماعی نام برد که فضای جدیدی برای ارتباطات میانفردی نیز ایجاد کرده است.