گروه بینالملل دفاعپرس: در دنیای پیچیده روابط بینالملل کنونی، مفهوم جنگ دیگر محدود به اشکال سنتی جنگ نیست. اخیرا «الیزا منینگهام-بولر»، رئیس سابق آژانس جاسوسی داخلی انگلستان (MI5)، در مصاحبهای هشدار داده این امکان وجود دارد که انگلستان از مدتها قبل درگیر جنگی با روسیه باشد. این جنگ با تانک و موشک نیست، بلکه با حملات سایبری، اقدام به خرابکاری و انجام اقدامات خصمانه مسکو علیه لندن تعریف میشود.
منینگهام-بولر، که دو دهه پیش رهبری MI5 را بر عهده داشته است، با استناد به اظهارات «فیونا هیل»، کارشناس روسیه، تأکید میکند که مسکو در حال جنگ با غرب است. این دیدگاه پس از حمله روسیه به اوکراین شکل گرفته و نشاندهنده تغییر اساسی در روابط دو طرف است.
منینگهام-بولر در پادکست «جان مکفال»، رئیس مجلس اعیان انگلستان، توضیح داد که وضعیت از زمان حمله به اوکراین تغییر کرده است. وی به گزارشهای متعددی از فعالیتهای غیرمعمول روسیه نظیر جاسوسی اطلاعات، حملات و خرابکاری در خاک انگلستان خبرداده و تمام این اقدامات را به عنوان جنگی متفاوت با روسیه تعریف کرد.
«فیونا هیل»، که مشاور دونالد ترامپ در دوره اول ریاستجمهوریاش بود و در بررسی استراتژی دفاعی انگلستان همکاری داشته است، پیشتر در مصاحبهای با روزنامه «گاردین» اعلام کرده بود که روسیه در جنگ با غرب قرار دارد. منینگهام-بولر در سخنان خود، این نظر را درست خواند.
منینگهام-بولر اذعان داشت: «شواهد زیادی برای این ادعا وجود دارد. امسال، شش شهروند بلغارستانی ساکن انگلستان به دلیل فعالیت در یک شبکه جاسوسی فعال در سراسر اروپا، به تحمل حبس محکوم شد. همچنین، پنج مرد به جرم مشارکت در به آتش کشیدن یک انبار که حاوی تجهیزات ارسالی برای اوکراین بود، محکوم شدند. این حمله مستقیماً به دستور مسکو انجام شده بود.»
از طرف دیگر، «پت مکفادن»، وزیر سابق کابینه انگلیس، سال گذشته اعلام کرد که روسیه حملات سایبری خود علیه این کشور را افزایش داده است. هکرها چندین شرکت انگلستانی را هدف قرار دادهاند و اگرچه شناسایی منبع این حملات زمانبر است، ولی بسیاری از آنها به روسیه نسبت داده میشوند. علاوه بر این، متحدان ناتو در شرق اروپا نیز تحت تأثیر قرار گرفتهاند. برای مثال، در لهستان، ۱۹ پهپاد روسی بدون سلاح در ماه جاری وارد حریم هوایی این کشور شدند. این حوادث نشاندهنده گستردگی تهدیدات روسیه علیه غرب است و انگلستان را در خط مقدم این درگیری قرار میدهد.
برای درک بهتر این تحولات، باید به پیشینه این تحولات نگاهی بیندازیم. در اوایل دوره ریاست «منینگهام-بولر» بر MI5 (از ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۷)، احتمال این داده میشد که روسیه تحت رهبری «ولادیمیر پوتین» به الگوهای حکمرانی شوروی بازنگردد و در عوض به شریکی بالقوه برای غرب تبدیل شود. در سال ۲۰۰۵، پوتین پس از اجلاس G8 در اسکاتلند به لندن آمد و «منینگهام-بولر» با او ملاقات کرد. مکفال گفت که پوتین، در آن زمان سعی داشت چهره خوبی از خود نشان دهد تا کشورهای غربی را تحت تأثیر قرار دهد.
اما منینگهام-بولر اذعان داشت: «من اصلا پوتین را اینگونه توصیف نمیکنم. با اینکه او را مرد خوبی نمیدانستم، پیشبینی نمیکردم که ظرف یک سال، دستور قتل الکساندر لیتویننکو، را در خیابانهای لندن صادر کند.» لیتویننکو، جاسوس سابق FSB روسیه بود که در لندن زندگی میکرد و در سال ۲۰۰۶ با سم «رادیواکتیو پولونیوم» مسموم شده و جان خود را از دست داد. پس از یک دهه، تحقیقات نشان دادند که دو مأمور روسی او را به قتل رساندهاند و احتمالاً این عمل به دستور پوتین انجام شده است. این اتفاق در واقع نمادی از بازگشت روسیه به روشهای خصمانه دوران جنگ سرد است.
منینگهام-بولر، همچنین به مسائل گستردهتری پرداخت و تصمیم دولتهای آمریکا و انگلستان برای کاهش چشمگیر کمکهای خارجی را مورد انتقاد قرار داد. او استدلال کرد که این کاهش، فرصتی دیپلماتیک برای «چین» ایجاد میکند تا کشورهای ضعیفتر را تحت نفوذ خود درآورد.
منینگهام-بولر پس از ترک MI5، مدیر و سپس رئیس بنیاد خیریه تحقیقاتی پزشکی Wellcome Trust بود. وی در این سمت بر برنامههای درمانی HIV سرمایه گذاری شده توسط آمریکا در آفریقا نظارت داشت. وی گفت: «هنگامی که به یک بیمارستان با حداقل امکانات میرفتید، بیماران بر روی پالتهایی روی زمین خوابیده بودند اما بخش درمان ایدز که توسط «جورج دبلیو بوش» تامین مالی میشد، به شکل متفاوت و بهتری به ارائه خدمات میپرداخت. توقف کمک آمریکاییها سبب میشود تا فضا برای دیپلماتهای چینی باز شود. اگر از صحنه جهانی عقبنشینی کنیم، رقبا چینی به واسطه قدرت اقتصادی بالایی که دارند، میتوانند جای ما را پر کنند. بنابراین، باور دارم که قدرت نرم بایستی در قالب رسانهها نظیرشبکه جهانی بیبیسی، کمکرسانی یا انجام عملیات مینروبی، جایگاه قدرتهای غربی در جهان را تقویت کند. چنین اقداماتی جنبههای بشردوستانه ارزشمندی نیز دارند.»
اکنون تهدیدات روسیه علیه انگلستان فراتر از مرزهای سنتی جنگ رفته و قدرتهای غربی را به چالشی جدی کشیده است تا گام بعدی را محتاطانه برداشته و هدفمند تر عمل کنند. بدین ترتیب کشورهای غربی بایستی با حفظ قدرت نرم و تقویت دفاع سایبری، استراتژی جدیدی را برای مقابله با این جنگ اتخاذ کنند.
انتهای پیام/ ۱۳۴