خبرگزاری دفاع مقدس، رهبر معظم انقلاب اسلامی در جمع صدها نفر از مسئولان دستگاه های مختلف، فعالان اقتصادی و مدیران مراکز علمی، رسانه ای، نظارتی، با تبیین مؤلفه های سیاست اقتصاد مقاومتی، عوامل و انگیزه های تدوین این سیاست ها و الزام و انتظاراتی که در این زمینه از مسئولین وجود دارد را تبیین فرمودند. (سه شنبه 20 اسفند92)
حضرت آیت الله خامنه ای(مدظله العالی)، سیاست های اقتصاد مقاومتی را مجموعه ای دقیق و مستحکم دانستند و فرمودند: " سیاست های اقتصاد مقاومتی، فقط برای شرایط کنونی نیست بلکه یک تدبیر بلندمدت برای اقتصاد کشور و رسیدن به اهداف بلند اقتصادیِ نظام اسلامی است. "(1)
نظر به فرمایشات حکیمانه و تاکیدات معظم اله در موضوع سیاست های اقتصاد مقاومتی، نکات مهمی مورد توجه قرار می گیرد که توجه به آنها می تواند دورنمای این اقتصاد و ثمرات برپایی آن را نمایان سازد. بنابراین، برخی از مشخصه های سیاست مذکور را بازخوانی و مرور می کنیم.
اقتصاد مقاومتی و آنچه در بردارد
- برآمده از فرهنگ انقلابی و اسلامی و الگویی الهام بخش از نظام اقتصادی اسلام؛ اقتصاد مقاومتی، اقتصادی است که ریشه در تعالیم اسلام دارد و مشابه هیچکدام از اقتصادهای غیر الهی نیست.
- عامل شکست وعقب نشینی دشمن در جنگ تحمیلی اقتصادی علیه ملت ایران؛ جنگ اقتصادی، ازجمله اقدامات دشمن در مقابله با نظام جمهوری اسلامی و ملت بزرگ ایران، بوده و هست. اقتصاد مقاومتی می تواند در این جنگ، دشمن را شکست داده و وادار به عقب نشینی کند.
- کارآفرین و به حداکثر رساننده مشارکت آحاد مردم در فعالیت های اقتصادی؛ کارآفرینی یکی از راهکارهای حل مشکل اشتغال در کشوراست. اقتصاد مقاومتی با کارآفرینی در حل این مشکل گام برخواهد داشت. به علاوه، اقتصاد مقاومتی، امکان مشارکت مردم در عرصه های مختلف اقتصادی را فراهم خواهد کرد.
- فعال کننده کلیه امکانات، منابع و سرمایه ها؛ اقتصاد مقاومتی از همه ظرفیت ها و توانمندی ها بهره خواهد جست و کلیه امکانات و منابع مالی و سرمایه های انسانی و علمی کشور را به صحنه خواهد آورد.
- دانش بنیان و ارتقاء دهنده جایگاه منطقه ای و جهانی کشور؛ دانش، پیوندی عمیق و ناگسستنی با اقتصاد مقاومتی دارد و بلکه، بنیان چنین اقتصادی بر دانش نهاده شده است و اقتصاد مقاومتی خواهد توانست با عملیات اقتصادی مختلف، از جمله افزایش تولید و صادرات محصولات، رتبه منطقه ای و جهانی کشور را ارتقاء بخشد.
- عدالت محوری؛ عدالت یکی از آرمان های بزرگ پیامبران الهی است و اقتصاد مقاومتی در جهت برپایی آن سعی بلیغ به عمل خواهد آورد. برای این منظور، شرایطی فراهم خواهد شد که از بابت منافع اقتصادی، همه مردم- متناسب با استحقاقشان- بهره مند شوند. محرومیت زدایی از برنامه های محوری اقتصاد مقاومتی خواهد بود و مبارزه ای بی امان با مظالم و مفاسد اقتصادی شکل خواهد گرفت. در زنجیره تولید تا مصرف، عوامل تولید- متناسب با نقش آنها در ایجاد ارزش- به صورت عادلانه سهم خواهند برد. در این میان، سهم سرمایه انسانی از طریق ارتقای آموزش، مهارت، خلاقیّت و کارآفرینی راهبردی افزایش خواهد یافت.
- افزایش رشد بهره وری؛ مدیریت و نیروی انسانی کارآمد، استفاده بهینه از امکانات و زمان و کاهش هزینه های تولید و خدمات از عوامل مؤثّر در بهره وری هستند. اقتصاد مقاومتی به رشد بهره وری در اقتصاد، همّت خواهد گماشت و این کار از طریق تقویت عوامل تولید، توانمندسازی نیروی کار، ایجاد بستر رقابت بین مناطق و استان ها و به کارگیری ظرفیت ها و قابلیت های متنوع، ممکن خواهد شد.
- مدیریت کننده مصرف؛ برای این منظور، اقتصاد مقاومتی بر اجرای سیاست های کلی اصلاح الگوی مصرف، ترویج مصرف کالاهای داخلی، همراه با برنامه ریزی برای ارتقای کیفیّت و رقابت پذیری در تولید، تأکید خواهد کرد. برای تحقق چنین منظوری، همکاری تولیدکنندگان و آحاد مختلف مردم ضروری می باشد. در اقتصاد مقاومتی، هرآنچه که سبب وابستگی اقتصادی کشور شود، طرد شده است.
- حمایت کننده هدفمند از صادرات کالاها و خدمات؛ برنامه ریزی تولید ملی متناسب با نیازهای صادراتی و تأکید بر تولید کالاها و خدمات با کیفیّت و صادرات آنها برای جذب سرمایه های خارجی، اقتصاد مقاومتی را قادر خواهد ساخت در جهت شکوفایی اقتصاد و افزایش ثروت ملّی اقدام کند.
- افزایش قدرت مقاومت اقتصاد و کاهش آسیب پذیری آن در کشور؛ اگر بگوییم کلیه اقدامات اقتصاد مقاومتی افزایش قدرت مقاومت و کاهش آسیب پذیری اقتصاد کشور است، سخنی به گزاف نگفته ایم. زمانی که مستکبرین علیه ملت ایران، قد برافراشته اند، این مردم باید با افزایش قدرت مقاومت اقتصاد کشور توطئه های دشمن را به خود او برگردانند.
- تقویت فرهنگ جهادی؛ فرهنگ جهادی ایجاب می کند، دستگاه های مسئول و مردم در یک حرکت همه جانبه، فراگیر و شتابنده برای مقابله با توطئه های دشمن و افزایش قدرت مقاومت اقتصاد کشور، اقدام کنند. فرهنگ جهادی است که توانسته نظام جمهوری اسلامی و کشور را در مقابل خطرات مصون سازد. در جنگ 8 ساله رژیم بعثی و بلکه استکبار جهانی علیه ملت ایران، این فرهنگ و روحیه جهادی بود که خطر را دفع نمود. در عرصه اقتصاد هم فرهنگ جهادی است که می تواند شکوفایی اقتصادی کشور را تضمین و دشمن را در جنگ اقتصادی آنها علیه ملت ایران، ناامید کند.
- مقابله با ضربه پذیری درآمد حاصل از صادرات نفت و گاز؛ در تحریم اقتصادی، دشمن تلاش کرده است به درآمدهای حاصل از صادرات نفت و گاز ضربه وارد کند. مقابله با چنین اقدامی از طریق؛ انتخاب مشتریان راهبردی، ایجاد تنوع در روش های فروش، مشارکت دادن بخش خصوصی در فروش، افزایش صادرات گاز، برق و پتروشیمی و افزایش صادرات فراورده های نفتی امکان پذیر خواهد شد.
- عامل فساد ستیزی؛ اقتصاد مقاومتی حرکت خود را در یک بستر سالم انجام خواهد داد و از اقدامات، فعالیت ها و زمینه های فسادزا در حوزه های پولی، تجاری، ارزی و... جلوگیری خواهد نمود.
بر اساس آنچه که مطرح شد، برپایی اقتصاد مقاومتی، کاری است بس عظیم که از نتایج مطلوب عظیمی نیز برخوردار خواهد شد. از این رو، لازم است قوای سه گانه وکلیه دستگاه های دولتی، تعاونی، بخش خصوصی و نیز مردم دست در دست هم بگذارند و در تحقق آن تلاش کنند. البته، در این بین، نقش دولت برجسته تر است و سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی هم دولت را مکلف کرده است برای تحقق این سیاست ها با هماهنگ سازی و بسیج پویای همه امکانات، اقدام کند.
1) بیانات در جمع مسئولان دستگاه های مختلف و فعالان اقتصادی - سه شنبه- 20 اسفند 92
