گروه بین‌الملل دفاع‌پرس: جهاد اسلامی یا جنبش «حرکه الجهاد الاسلامی فی فلسطین»، جنبش جهادی در فلسطین است که در ژوئن سال ۱۹۶۷ برابر با خرداد ۱۳۴۶ با هدف شروع مبارزه و نبرد در جهت آزادسازی فلسطین از چنگال رژیم صهیونیستی تشکیل شده است.
مقدمه تشکیل «جنبش جهاد اسلامی»
مقدمه شکل‌گیری «جنبش جهاد اسلامی» به بعد از پایان جنگ شش روزه اعراب و رژیم صهیونیستی در ژوئن ۱۹۶۷ برابر با خرداد ۱۳۴۶ بر می‌گردد. زمانی که اخوان المسلمین پیرامون اتخاذ خط مشی مسلحانه در قبال مسئله فلسطین، با اختلاف نظر روبرو شدند. زیرا در آن زمان دیدگاه غالب، این بود که به دلیل پایان نیافتن مرحله آماده‌سازی و تربیت نسل اسلامی، هنوز زمان مقابله نظامی و اعلام جهاد با اسرائیل فرا نرسیده است.
از طرف دیگر خط مشی غیرمسلحانه اخوان‌المسلمین سبب شده بود که گروهی از دانشجویان فلسطینی مقیم مصر، از جمله «فتحی شقاقی» و «عبدالعزیز عوده» از این تشکل جدا شوند و با تشکیل جنبشی مسلحانه، مبارزه خود را برای نابودی رژیم اسرائیل آغاز کنند. البته این گروه از دانشجویان فلسطینی به دلیل ارتباط با برخی گروه‌های مبارز مصری، همانند سازمانِ الجهاد از مصر اخراج شدند و به فلسطین برگشتند. در چنین شرایطی بود که «فتحی شقاقی» و «عبدالعزیز عوده»، پس از بازگشت به غزه در سال ۱۹۷۹ برابر با سال ۱۳۵۸ جنبش جهاد اسلامی را تأسیس کردند.
فعالیت‌های «جنبش جهاد اسلامی»
نکته بسیار جالب و مهم در مورد فعالیت‌های «جنبش جهاد اسلامی» این است که این جنبش فعالیت‌های سیاسی خود را در ابتدا از «مساجد» آغاز کرد و با برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته توسط کادر فرماندهی دیدگاه‌های خودش را در مراسم‌های مذهبی، اعیاد و خطبه‌های نماز جمعه برای مردم و علاقمندان تبیین و تشریح کرد. ضمن اینکه «جنبش جهاد اسلامی» در راستای توسعه و گسترش هرچه بیشتر فعالیت‌های خود اقدام به تاسیس مراکز بهداشتی و درمانی و باشگاه‌های ورزشی در داخل «مساجد» کرد.
ساماندهی مردم و هسته‌های مقاومت
ساماندهی مردم و شکل‌دهی به هسته‌های مقاومت یکی دیگر از اقدامات و برنامه‌های «جنبش جهاد اسلامی» بود. این جنبش با برنامه‌ریزی و طراحی هوشمندانه خود از مراکز عمومی، چون اتحادیه‌ها و دانشگاه‌ها، به بسیج و سازماندهی مردم پرداختند. اقدام قابل توجه دیگر آن‌ها دایر کردن هسته‌های مقاومت داخل دانشگاه‌های الخلیل، بیرزیت و دانشگاه اسلامی غزه بود. با توجه به بهره بردن از این استراتژی بود که «جنبش جهاد اسلامی» در مدت کوتاهی توانست هدایت و رهبری جریان‌های دانشجویی را در دستان خود بگیرد.
اطلاع رسانی، اهداف و خط مشی
از دیگر فعالیت‌های بسیار بااهمیت و قابل توجه «جنبش جهاد اسلامی» فلسطین که زمینه آشنایی هرچه بیشتر مردم فلسطین و جهان اسلام را با آن‌ها فراهم کرد می‌توان به چاپ و انتشار انواع کتاب، اعلامیه و بیانیه اشاره کرد که این امر مهم موجب شد تا دیدگاه‌ها، اهداف و خط مشی سیاسی این جنبش بیش از پیش و هرچه بیشتر برای مخاطبان خود تعریف و تبیین شود.
فعالیت‌های مطبوعاتی
جنبش جهاد اسلامی در کنار تحرکات سیاسی، در حوزه مطبوعاتی نیز به خوبی و با مدیریت و برنامه ورود پیدا کرد که از مهم‌ترین ارگان‌های خبری این جنبش، می‌توان به نشریاتی، چون المختار الاسلامی که در سال ۱۳۵۸ برابر با سال ۱۹۷۹ در قاهره چاپ می‌شد، الطلیعه الاسلامیه که در سال ۱۳۶۱ برابر با سال ۱۹۸۲ در لندن چاپ می‌شد، اشاره کرد. ضمن اینکه نشریه المجاهد توسط آن‌ها از سال ۱۳۶۱ برابر با سال ۱۹۸۲ تاکنون در لندن منتشر می‌شود. همچنین نشریه «الاسلام و فلسطین» در قبرس و «نداءالقدس» نیز از سال ۱۳۷۶ برابر با سال ۱۹۹۷ تا امروز در تهران چاپ و توزیع می‌شود. نشریه «النور الاسلامی» نیز دیگر نشریه‌ای است که در غزه چاپ و در سراسر فلسطین اشغالی توزیع می‌شود.
تشکیلات نظامی
تشکیلات نظامی «جنبش جهاد اسلامی» محرمانه است؛ از این روی نمی‌توان آمار دقیقی از نفرات، اعضای فرماندهی، میزان و نوع تسلیحات، پایگاه‌ها، مراکز انتشار و منابع مالی و تسلیحاتی آن ارائه داد. ضمن اینکه نیروهای این جنبش زیرنظر نیروهای نظامی فتح، در عراق، سوریه و الجزایر آموزش نظامی دیده‌اند. اما به دلیل منابع مالی محدود بخشی از حقوق ماهیانه اعضای «جنبش جهاد اسلامی» از طریق قبول زکات و صدقه مسلمانان کشور‌های اسلامی و کمک‌های داوطلبانه هواداران و همفکران سیاسی آن تامین می‌شود.
آغاز عملیات نظامی
جهاد اسلامی عملیات‌های نظامی خود را علیه رژیم صهیونیستی از سال ۱۳۶۳ برابر با سال ۱۹۸۴ آغاز کرد که در این سال ۸ عملیات مهم نظامی در برابر ماشین جنگی رژیم اشغالگر قدس انجام داد. ما در اسفند سال ۱۳۶۴ برابر با مارس سال ۱۹۸۶ بود که نیروهای اسرائیلی «فتحی شقاقی» را به اتهام همکاری با یک گروه مسلحانه که در سال ۱۳۶۳ برابر با سال ۱۹۸۴ عملیاتی نظامی را علیه نیروهای اشغالگر اجرا کرده بود دستگیر و به لبنان تبعید کرد.
نقش «جنبش جهاد اسلامی» در انتفاضه
جنبش جهاد اسلامی نقش مهمی در آغاز انتفاضه فلسطین داشت. زیرا مجموعه حوادثی در «نوار غزه» به وقوع پیوست که به جهاد اسلامی مرتبط می‌شد و با فرار شش تن از اعضای جهاد اسلامی از زندان مرکزی غزه در اردیبهشت سال ۱۳۶۶ برابر با سال ۱۹۸۷، آغاز شد و واکنش مثبت ساکنان این منطقه را به همراه داشت. ضمن اینکه درگیری اعضای یک هسته جهاد اسلامی با نیروهای امنیتی اسرائیل در منطقه الشجاعیه در شهر غزه در ۲۴ مهر سال ۱۳۶۶ برابر با ۶ اکتبر سال ۱۹۸۷ تأثیر مهمی در برانگیختن مردم داشت، به صورتی که پس از آن تظاهرات گسترده در «نوار غزه» شروع شد و تا آغاز انتفاضه ادامه پیدا کرد.
ترور فتحی شقاقی
روز ۴ آبان سال ۱۳۷۴ برابر با ۲۶ اکتبر سال ۱۹۹۵ روز تلخ و دردآور برای اعضای جنبش جهاد اسلامی و مردم فلسطین بود. در این روز «فتحی شقاقی» یکی از موسسان این جنبش آزادی‌بخش توسط عوامل رژیم صهیونیستی در کشور «مالت» ترور شد.
جنبش جهاد اسلامی و مناسبات بین المللی
«جنبش جهاد اسلامی» دارای پایگاه‌های بین‌المللی یا تشکیلات متمرکزی در کشور‌های عربی نیست. ضمن اینکه مناسبات آن با دولت‌های مصر و اردن تیره است، اما دارای روابط دوستانه‌ای با دیگر کشور‌های عربی، همچون لیبی، سوریه، لبنان و سودان است. این جنبش در کنار اینکه اغلب دولت‌های عربی را وابسته به غرب می‌داند با جمهوری اسلامی ایران مناسبات خود را استحکام بخشیده و به طور همه جانبه از انقلاب اسلامی ایران تأثیر پذیرفته و کشور ما را دوست و هم‌پیمان خود می‌داند.
انتهای پیام/ 134
