موسیقی پا‌به‌پای انقلاب پیش آمده است

به گزارش گروه سایر رسانه های دفاع پرس، این مطلب را «مهدی کلهر»، مدیر اسبق اداره موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و صدا وسیما امروز(سه شنبه) پیش از آغاز مراسم رسمی دومین جشنواره شعر، موسیقی و سرود ضد استکباری طبس، در تالار استاد اوستای حوزه هنری و در کارگاهی با عنوان «نظریه مدیریت موسیقی پس از انقلاب» بیان کرد.

وی با بیان اینکه مدیریت موسیقی شاخه های مختلفی را شامل می شود و یکی از آنها، مدیریت آموزش موسیقی است که آن نیز مواردی را مانند نوازندگی و آهنگسازی، شامل می شود، افزود: مدیریت تولید موسیقی نیز زیرمجموعه مدیریت موسیقی است که شقوقی دارد و در کشور حدود هفت نوع موسیقی داریم.

** انواع موسیقی با نیاز جامعه شکل گرفته است

کلهر با تصریح به اینکه انواع موسیقی با توجه به نیاز جامعه شکل گرفته، افزود: پایه گذار موسیقی سنتی ایران آقای دکتر صفوت بودند و در این نوع موسیقی که در دهه 40 شکل گرفته، از ساز، ریتم و نواهای وطنی استفاده می شود و از اصول این موسیقی این بوده که موسیقی ایرانی را با ساز اروپایی نزنند و افرادی مانند شجریان، محمدرضا لطفی، داوود گنجه ای و چند خانم خواننده حاصل پرورش این دستگاه موسیقی هستند.

وی ادامه داد: یکی دیگر از انواع موسیقی، «فولکلور» است، که بعد از انقلاب، علمی تر شد و به موسیقی مقامی معروف شد.

مدیر اسبق اداره موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و صدا وسیما با بیان اینکه مدیریت تولید انواع مختلف موسیقی متفاوت است، تصریح کرد: هنگام بحث درباره مدیریت موسیقی باید مشخص کنیم که منظور چه نوع موسیقی است، چون هر موسیقی مدیریت تولید خود را دارد، همانطور که «نی» با «فلوت» تفاوت زیادی دارد.

کلهر گفت: هر موسیقی، مخاطب خاص خود را دارد و مخاطب موسیقی پاپ که عموم مردم هستند، با مخاطب موسیقی سمفونیک و علمی متفاوت است و حتی موسیقی بر اساس رده های مختلف سنی تقسیم بندی می شود، همانطور که شاهد شکل گیری موسیقی کودک در ایران در دهه 50 بوده ایم.

** شرایط تولید موسیقی سیاسی متفاوت است

وی در پاسخ به پرسش یکی از حاضران درباره موسیقی سیاسی و نحوه پیدایش آن، گفت: موسیقی سیاسی وجود دارد اما شرایط تولید آن متفاوت است و گاهی در دوره اختناق به وجود می آید که شعر و کلام آن نمی تواند صریح باشد و فضای اختناق سبب می شود که تمرکز هنرمند بر حس و ادراک خاص، تنها همان حس را منتقل کند و از این نوع موسیقی می توان به موسیقی فیلم «ضد» اشاره کرد.

کلهر در ادامه نوع دیگری از موسیقی سیاسی را حاصل شرایط آزادی و تعامل سیاسی دانست و افزود: در این نوع موسیقی، احزاب مختلف مانیفست خود را در ترانه ها خلاصه می کنند. برای اینکه در یک جامعه بحث سیاسی تبدیل به موسیقی شود، باید زمینه آن، که گفت وگو بین جریان های مختلف سیاسی است، در جامعه اتفاق بیافتد، همان طور که در اوایل انقلاب شاهد گفت وگوی افراد با گرایش های متفاوت در صدا و سیما بودیم.

وی با بیان اینکه سمفونی پنجم «بتهوون» یک سمفونی سیاسی است، گفت: اشعار شاهنامه هم سیاسی است و در اشعارش، دوره شاهنشاهی را نقد می کند و از طرفی، مشهورترین ترانه های ما هم سیاسی است.

کلهر خاطر نشان کرد: با توجه به اینکه در هم نوازی، روحیه جمعی وجود دارد و تأثیر آن بسیار است، بعد از انقلاب اسلامی ایران سعی کردیم که هم نوازی را به جای تکنوازی رواج دهیم و یکی از آرزوهای ما این بود که سرود «22 بهمن» را چند هزار نفر با هم بخوانند که محقق هم شد.

** موسیقی صبح با شب تفاوت دارد

مدیر اسبق اداره موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تولید موسیقی براساس قسمت های مختلف شبانه روز را از بخش بندی های دیگر موسیقی دانست و افزود: موسیقیی که در صبح نواخته می شود باید شادی را القا کند در حالیکه موسیقی شب، آرام است. موسیقی تولید شده در هر فضا نیز باید القاکننده ویژگی های آن فضا باشد، همان طور که موسیقی مجالس عروسی و عزاداری با هم متفاوت است.

وی با بیان اینکه موسیقی که از درون انقلاب زاده می شود نیز باید حال و شور انقلابی را افزایش دهد، گفت: حرکت و تأثیر متقابل از درون انقلاب زاده می شود و و انقلاب را تداوم می بخشد و اینگونه نیست که موسیقی، باعث انقلاب شود، بلکه این انقلاب و مردم انقلابی هستند که از موسیقی می خواهند که شور و هیجان انقلاب را همراهی کند.

کلهر با بیان اینکه سال ها موسیقی کشور، موسیقی بزم بود، اما از درون همین موسیقی بود که مرحوم لطفی «ای ایران ای سرای امید» را ساخت، ادامه داد: این فضا است که موسیقی را خلق می کند و موسیقی آن فضا را تداوم می بخشد و هنرمند از فضا مایه می گیرد. اگر می خواهیم از تأثیرگذاری موسیقی صحبت کنیم، قبل از آن باید به تأثیرپذیری موسیقی توجه کنیم.
 

*** موسیقی انقلابی در همه جوامع اشتراکاتی دارد

وی تصریح کرد: موسیقی انقلابی در همه جوامع اشتراک هایی دارد، به نحوی که مثلاً با شنیدن موسیقی انقلابی شیلی می توانیم به انقلابی بودن آن پی ببریم و در عین حال تفاوت ها هم وجود دارد.

کلهر افزود: همان طور که موسیقی انقلابی وجود دارد، موسیقی ضد استکباری هم معنا دارد اما باید توجه کرد که موسیقی ضد استکباری را در جامعه استکبارپذیر نمی توان تولید کرد.

مدیر اسبق اداره موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و صدا وسیما گفت: مدیریت چندین ساله هنری ام ثابت کرده که برای تولید اثر هنری ماندگار، ابتدا باید محیط را آماده کرد و فضای متناسب آن اثر را ایجاد کرد. برای اینکه فضای انقلابی پایدار باشد، مدیریت موسیقی، باید طوری باشد که شور و هیجان حماسه در جامعه تداوم داشته باشد.

کلهر با بیان اینکه یکی از رشته های هنری که پا به پای انقلاب پیش آمده و نسبت به بقیه رشته های هنری موفق تر بوده، موسیقی است، افزود: افت و خیزهایی که در این مسیر برای موسیقی وجود داشته، مربوط به موسیقی نیست و از افت و خیزهای جامعه ناشی می شود.

وی تصریح کرد: آنچه در تولید یک موسیقی و برای تأثیر روی مخاطب نقش اساسی دارد، فضایی است که هنرمند در آن فضا به تولید آن اثر پرداخته و اگر بخواهیم خلاف این عمل کنیم، اثری سفارشی وکم تأثیر، تولید کرده ایم.
دومین دوره جشنواره شعر، موسیقی و سرود ضد استکباری طبس از روز گذشته(دوشنبه) آغاز شد و تا فردا(چهارشنبه) در تالار اندیشه حوزه هنری ادامه خواهد داشت.

منبع: دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی