خبرگزاری دفاع مقدس: سردار سرلشکر شهید "حاج احمد سوداگر" در سال ۱۳۳۹ در شهر مذهبى دزفول، دیده به جهان گشود. ایام تحصیل وى در مقطع متوسطه با دوران شتاب گرفتن نهضت انقلاب اسلامى ایران همزمان شد.
حاج احمد در این دوره با روحیه اى پرشور، ایمان به خدا و عشق به امام خمینى(ره) به صف مردم مبارز پیوست و نقش مؤثرى در سازماندهى و گسترش تظاهرات دراین شهر علیه استبداد زمانه ایفا کرد.
او به خوبى دریافته بود که یک مجاهد مسلمان باید پشتوانه اى نظرى داشته باشد تا به هنگام تهدید و ایجاد تردیدها، تزلزلى در وى ایجاد نشود و بتواند در هنگام بحث و گفتوگو در مورد اعتقادات و باورهایش بر دیگران تأثیر بگذارد. از این رو به مطالعه عمیق متون اسلامى، نظریه هاى انقلاب وتاریخ جنبش هاى آزادىخواه پرداخت.
پس از پیروزى انقلاب اسلامى در کنار همرزمانش نقش مؤثرى در تشکیل سپاه ایفا کرد به طورى که در سن۱۸سالگى از نیروهاى کلیدى سپاه دزفول بشمارآمد.
ماه ها پیش از تهاجم سراسرى ارتش عراق به ایران اسلامى احمد و تعدادى از پاسداران منطقه که تجاوز رژیم بعث به کشورمان را بسیار محتمل مى دانستند به گشتزنى و شناسایى در مناطق مرزى از جمله غرب کرخه مبادرت ورزیدند که این اقدامات، بعدها نقش مؤثرى در موفقیت عملیات فتح المبین داشت.
در روزهاى آغازین تهاجم سراسرى دشمن، وى وهمرزمانش در کنار نیروهاى لشکر۹۲ زرهى ارتش در منطقه دشت آزادگان به مقابله با دشمن پرداختند و رشادت هاى زیادى از خود نشان دادند. پس از آن، به کمک مدافعان پل کرخه شتافت و همراه سایر مسئولین به سازماندهى نیروها جهت دفاع مؤثر از منطقه همت گمارد.
هوش سرشار، توان فکرى بالا و خطرپذیرى او را به سوى فعالیت هاى اطلاعاتى سوق داد. کارى که در آن زمان از ضرورىترین اولویت هاى جنگ بود و استعداد و نبوغ او را در این زمینه به منصه ظهور رساند.
هر چند در جریان یکى از شناسایىها در سال ۱۳۶۰ بر اثر برخورد با مین، پاى خود را روانه بهشت کرد، اما در این مسیر پرخطر هرگز از پاى ننشست.
در عملیات پیروزمندانه فتح المبین، که یکى از بزرگ ترین عملیات هاى دوران دفاع مقدس بشمار مى آید، شناسایى هاى متعدد، دقیق، تخصصى و گزارشات کامل وى و همرزمانش در واحد اطلاعات منجر به دستیابى سریع رزمندگان به سایت هاى ۴ و ۵، از نقاط بسیار مهم منطقه، شد.
شهید سوداگر دوره آموزشى دافوس ارتش را در سال ۱۳۶۲ طى کرد و با تلفیق دانش تئوریک و تجربیات عملى میدان نبرد به مهارت و بلوغ فوق العاده اى درامور اطلاعاتى رسید.
در آبان ماه سال ۱۳۶۳ مسئولیت معاونت اطلاعات نظامى منطقه جنوب (قرارگاه کربلا) به او واگذار شد.
شناسایى منطقه عملیاتى والفجر ۸ در فاو تحت مسئولیت وى انجام گرفت و خود شخصاً شرایط اروندرود، معابر و راهکارها را بررسى و در آماده سازى منطقه تلاش بسیار کرد.
پیش از عملیات والفجر ۸ مسئولیت اطلاعات قرارگاه نجف را بر عهده گرفت که نیاز واحد آموزش نظامى ستاد مرکز سپاه به سردار سوداگر منجر به مأمور کردن ایشان به سپاه سوم قدس شد و هنگام عملیات والفجر ۸، مسئولیت معاونت اطلاعات سپاه قرارگاه قدس را بر عهده گرفت.
مهارت و شیوه هاى ابداعى حاج احمد درطول اکثر عملیات هاى دفاع مقدس از جمله والفجر ۸ تحسین و ستایش فرماندهان را برانگیخت و در تاریخ دفاع مقدس ماندگارشد. درعملیات هاى کربلاى ۴، ۵ و ۸، نصر ۵ و ۸، بیت المقدس۲ و والفجر ۱۰، قرارگاه قدس از قرارگاه هاى مؤثر و اصلى بود و درتمام این عملیات ها حاج احمد عنصر کلیدى قرارگاه بشمار مى آمد.
حاج احمد در طول حضور در جبهه هاى نبرد حق علیه باطل بارها تا مرز شهادت پیش رفت، اما گویى خداوند مى خواست ایشان را براى ادامه خدمت در حوزه اى دیگر تا سال ها حفظ نماید.
این شهید عزیز در طول جنگ بارها مجروح شد؛
در تاریخ ۲۳ شهریور ۵۹ در منطقه عملیاتى کرخه، اصابت ترکش به ناحیه سر، صورت، چشم راست و قطع پنجه پاى چپ،
در تاریخ ۱۳ آبان ۶۰ در منطقه عملیاتى شوش، انفجار مین و قطع پاى راست و اصابت ترکش هاى متعدد به بدن و موج انفجار ناحیه سر و گوش ها،
در تاریخ ۷ بهمن ۱۳۶۰ در منطقه رقابیه، اصابت ترکش به کتف،
در ۲۰ اردیبهشت ۶۱ در منطقه عملیاتى والفجر مقدماتى، اصابت ترکش به پاى راست،
در تاریخ ۷ مرداد ۱۳۶۱ در منطقه عملیاتى شلمچه، اصابت ترکش از ناحیه جمجمه،
در ۸ اسفند ۶۲ در منطقه عملیاتى خیبر، شیمیایى از ناحیه داخلى (ریه) و چشم،
در ۲۸ اسفند ۶۴ در منطقه عملیاتى فاو، اصابت موج انفجار (واژگونى موتورسیکلت) و دررفتگى زانوى چپ و پارگى مینیسک،
در تاریخ ۱ آبان ۱۳۶۵ در منطقه عملیاتى فاو بر اثر تصادف از ناحیه سر مجروح شد،
شهید سوداگر درعملیات هاى بدر، والفجر۸ و والفجر۱۰ براثر اصابت شیمیایى از ناحیه داخلى ریه و چشم مصدوم شدند.
ضایعات شدید جنگى منجر به بیش از بیست بار عمل جراحى ایشان از ناحیه هاى قلب، کمر، ریه و... بعد از جنگ شده بود، اما او هر بار با تنى مجروح و انگیزه اى مضاعفتر به صحنه دفاع مقدس بازمى گشت و حضور تا آخرین روز جنگ را تکلیف شرعى خود مى دانست.
با پایان یافتن جنگ تحمیلى در مهرماه سال ۱۳۶۷ به عنوان جانشین عملیات در جنوب (قرارگاه قدس) انجام وظیفه نمود، در سال ۱۳۶۸ به سمت فرماندهى لشکر۷ ولیعصر (عج) منصوب شد.
در خردادماه همان سال دوره دانشکده فرماندهى و ستاد (دافوس) سپاه پاسداران انقلاب اسلامى را به پایان رساند و نیز موفق شد دوره تکمیلى دافوس نزاجا را با موفقیت سپرى کرد.
در بهمن ماه سال ۱۳۶۸، درجه دو فتح را از رهبر عظیم الشأن انقلاب اسلامى و فرماندهى معظم کل قوا دریافت کرد.
در خردادماه سال ۱۳۶۹ به پاس رشادتهایشان یک قطعه نشان درجه ۳ به ایشان اعطا گردید. در تیرماه سال ۱۳۶۹، موفق به دریافت درجه سرتیپى از شخص فرمانده معظم کل قوا شد. ایشان در مردادماه سال ۱۳۷۲، به سمت فرماندهى لشکر ۲۵ کربلاى مازندران و دو ماه بعد با حفظ سمت به فرماندهى ارشد کلیه رده هاى سپاه در استان مازندران (مازندران و گلستان فعلى) منصوب شد.
سردار سوداگر در این دوره، به تأمین نیازهاى کارکنان که در دوران دفاع مقدس مجال کمترى براى پرداختن به آن بود، توجه بسیار نمود.
شهید تعلق خاصى به مازندران، که رزمندگانش در جنگ پیشقدم و تعیین کننده بودند داشت و بهترین سال هاى جوانى اش را در استان به خدمت پرداخت و با پشتکار و تلاش هاى وافرش منشأ آثار پر خیر و برکتى در استان شد که بعدها خدمات ماندگارش به عنوان الگویى براى اکثر فرماندهان شد و موجب گشت که خداحافظى این سردار ولایتمدار با یک حرکت بسیجى چند هزار نفرى در حسینیه عاشقان کربلا همراه شود.
رشد روزافزون فناورى اطلاعات وارتباطات (IT) توجه سردار سوداگر را به ظرفیت هاى این حوزه جهت نشر واشاعه دانش وارزش هاى دفاع مقدس معطوف نمود. ازاین رو با آینده نگرى خاص خود به کسب دانش ومهارت هاى لازم در این گستره، اقدام کرد به گونه اى که او را مى توان در این حوزه، صاحب نظر دانست.
سردار سوداگر حتى با وجود مسئولیتهاى مختلف هیچگاه کسب علم را ترک نکرد. در شهریورماه سال ۷۶، موفق به اتمام دوره کارشناسى مدیریت آموزشى از دانشگاه آزاد واحد سارى شد. در اسفندماه سال ۱۳۷۸ توانست دوره کارشناسى ارشد مدیریت آموزشى خود را نیز در همان دانشگاه، به پایان برساند افزون براین، به منظور تکمیل دانسته هاى خود، در واحد علوم وتحقیقات دانشگاه آزاد اسلامى به تحصیل در مقطع دکتراى مدیریت آموزشى پرداخت.
اوتدریس در دانشگاه امام حسین (ع)، دانشکده امنیت سپاه، دانشکده اطلاعات و تدریس در دوره هاى تربیت اساتید دفاع مقدس و دانشگاه هاى مختلف و مراکز علمى حساس را هرگز رها نکرد و داورى علمى بیش از ۳۰ عنوان کتاب را در کارنامه خود ثبت کرده است.
همچنین در واحدهاى دانشگاه آزاد اسلامى علاوه بر تدریس دروس مدیریت به عنوان استاد راهنما و داور، هدایت و ارزشیابى بیش از ۱۵ مقاله و تعداد زیادى از پایان نامه هاى دانشجویى را عهده دار بود.
از سردار شهید سوداگر آثارى در قالب کتاب، مقاله و طرح هاى پژوهشى به یادگار مانده است که از جمله آنها مى توان به؛
جاده هاى سربى، جنگ وقطعنامه هاى سازمان ملل، بیست یادداشت از بیست فرمانده، اندیشه هاى دفاعى، قرارگاه سرى جلد یک، قرارگاه سرى جلد دو، جنگ از نگاهى دیگر، عقیق، شبنم عشق، یک شهر و یک جهان آرا، اندیشه هاى دفاعى، گمشده من، سپیده در راه، روزهاى آتش، فتح فاو، پاى مسافر، آیینه هاى خاک و مقدمه اى بر استراتژى امنیت ملى اشاره کرد.
از مهمترین مقاله هاى او «تحلیل قطعنامه هاى شوراى امنیت در دفاع مقدس»، «نقش مدیریت دانش در بهره ورى سازمان»، «نقش پژوهش در حفظ و نشر ارزش هاى دفاع مقدس» و «نگرش مثبت و راه هاى تقویت آن در سازمان» است.
سردار سوداگر نظارت بر پروژههاى تحقیقاتى زیادى را در حوزه امنیت و دفاع مقدس از جمله پروژه اطلس هاى دفاع مقدس، دایره المعارف دفاع مقدس، اطلس جغرافیاى عملیات هاى دفاع مقدس را بر عهده داشت.
سردار سوداگر اولین «کاروان راویان و راهیان نور» متشکل از خانواده هاى شهدا و رزمندگان دفاع مقدس را در اواخر سال ۱۳۷۳ از استان مازندران به مناطق عملیاتى جنوب اعزام کرد، اما یگان نظامى مستقر در منطقه، نیروهاى دست اندرکار این کاروان را در خط شلمچه بازداشت کردند. چند روز بعد، از دفتر رهبر معظم انقلاب با سردار تماس گرفته و اعلام کردند معظمله مى خواهند فیلم هاى اعزام آن کاروان به جبههها را مشاهده کنند. سردار هم ۱۵حلقه نوار ویدیویى به دفتر معظم له فرستاد، و این شد که درست سال بعد در همان ایام، رهبر معظم انقلاب در جمع دومین کاروان راهیان نور در منطقه شلمچه حضور یافتند و این حرکت عظیم تثبیت شد.
در مهرماه سال ۱۳۷۸ ایشان به سمت فرماندهى لشکر مکانیزه۲۷ حضرت رسول (ص) تهران منصوب و یک ماه بعد نیز با حفظ سمت فرماندهى قرارگاه عملیاتى حضرت رسول (ص)، استان تهران نیز به وى سپرده شد.
در ۲۵ آذرماه سال ۱۳۷۸ ریاست هیأت مدیره باشگاه ورزشى فجر سپاه تهران، به مسئولیت هاى ایشان اضافه شد. ایشان در این دوره نیز کارهاى فرهنگى را رها نکرد وعلاوه بر کارهاى گذشته نقش مؤثرى براى شناساندن فرهنگ دفاع مقدس از جمله برنامه شب هاى آفتابى و... داشت.
براساس گردش کار بهمن ماه سال۷۸، نظربه اینکه دوره توقف در درجه سرتیپ تمامى گذشته بود، با افزایش رتبه حقوقى از سرلشکرى به سپهبدى در اردیبهشت ماه سال ۱۳۷۸ ارتقا یافت.
در سال ۱۳۷۹ فرزند دلبند خویش ناصر سوداگر شاعر و مداح اهل بیت را در حین سفر به مشهد مقدس و شرکت در همایش فرماندهان از دست داد.
با وجود مشکلات جسمى پس از فرماندهى سپاه محمد رسول الله (ص) بنا به ضرورت در سال۱۳۸۰ مسئولیت معاونت اطلاعات نیروى زمینى سپاه را پذیرفته و درسال۱۳۸۱، به تأسیس دانشکده اطلاعات و امنیت سپاه اقدام نمود و خدمت ماندگار دیگرى را به ایران اسلامى کلید زد، همچنین مسئولیت مرکز آموزش اداره اطلاعات و مسئولیت مرکز ارتباطات با کشور روسیه را برعهده گرفت که منجر به گشایش ارتباطات نظامى شد.
سردار سوداگر همواره به دنبال یافتن راهى براى تئوریزه کردن دانش و تجربیات ارزشمند دفاع مقدس وعرضه آن به جامعه علمى کشور بود. ازاین رو توان خود را جهت ایجاد مرکزى پژوهشى به منظور تحقق این آرمان معطوف نمود. درآخرین تلاش هاى عالمانه و شجاعانه خود پایه ریزى و بنیانگذارى پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس را با نگاه راهبردى و درک عمیق از بسترهاى تهدید کننده نظام اسلامى، با وارد کردن مسئله دفاع و دفاع مقدس در نام آموزش عالى کشور دنبال کرد و میدان دیگرى را براى خدمت به نظام، دفاع مقدس و فرهنگ و تفکر بسیجى و ارتقاى آرمان هاى انقلاب پدید آورد.
در اواخر آذر ماه سال ۸۴ با حکم رئیس ستاد کل نیروهاى مسلح به ریاست پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس منصوب و مأموریت هاى محوله را از طریق چهارده گروه پژوهشى در حوزه دفاع مقدس که از تنوع کم نظیرى برخوردار مى باشد، به پیش برد.
از نقش آفرینى هاى بى بدیل سردار سوداگر مى توان به بهره گیرى از نظرات فرماندهان سپاه، ارتش و جهاد سازندگى در قالب شوراى راهبردى پژوهشى، راه اندازى دفتر جذب و ارزشیابى هیأت علمى به منظور تأمین اعضاى هیأت علمى گروه هاى پژوهشى و ساماندهى مراحل جذب و به تصویب رساندن دو واحد درسى آشنایى با دفاع مقدس در کلیه دانشگاه هاى آزاد و سراسرى اشاره نمود که در نتیجه این تلاش تاکنون بیش از هزار استاد جذب و تربیت شده و بیش از ۳۵۰ هزار دانشجو، این درس را گذرانده اند.
این مرد بزرگ مدیریت و سیاستگذارى مؤثر در حوزه پژوهش، انجام فعالیت هاى متنوع (از قبیل انجام ۱۷ طرح پژوهشى در حوزه دفاع مقدس، حمایت از ۱۴۰ عنوان رساله دانشجویى، دکترى و کارشناسى ارشد)، نقد و بررسى و داورى ۷۷۰ عنوان کتاب دفاع مقدس، برگزارى ۵ همایش تخصصى پژوهشى ملى، بازخوانى ۱۸ عملیات بزرگ دفاع مقدس، برگزارى ۲۵۰ جلسه هماندیشى در سراسر کشور و ۴۰ مورد همکارى پژوهشى با سازمان هاى مختلف را، در پژوهشگاه ممکن نمود. این چنین بود که پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس، تحولى اساسى در فرهنگ سازى و نشر معارف و ارزش هاى دفاع مقدس بشمار مى رود، مرکزى مرجع و پیشرو در مراکز علمى کشور تلقى مى شود.
شاید تقدیر خداوند بر این بود که این سردار خستگى ناپذیر جبههها، در بهمن ماه سال ۱۳۹۰ و در حین بازگشت از مأموریت در اثر ایست قلبى مربوط به صدمات جنگى و استنشاق گازهاى شیمیایى و پس از تحمل جراحات شدید ناشى از جنگ با ۸۲ درصد جانبازى به درجه رفیع شهادت نائل آید.
با اصرار مردم شهیدپرور شهر دزفول سردار سرلشکر دکتر حاج احمد سوداگر در گلزار شهداى بهشت على دزفول درکنار برادر شهیدش محمود سوداگر و فرزندش ناصر سوداگر و همرزمان شهیدش در قطعه شهدا به خاک سپرده شد.
دانشگاه شهید بهشتى دکتراى افتخارى به این شهید بزرگوار را به پاس تلاش هاى بى نظیرش در هفته پژوهش و در جمع پژوهشگران برجسته کشور و توسط معاون اول رئیس جمهور و رئیس دانشگاه اهدا کرد.
منبع: ویژه نامه پیام انقلاب
