سراب زندگی راحت­‌ با کوچ به حاشیه شهرهای بزرگ

گروه اجتماعی دفا‌ع‌پرس- سردار «حسین رحیمی» فرمانده انتطامی تهران بزرگ؛ «حاشیه‌نشینی» پدیده‌ای است که با رشد «شهرنشینی» و افزایش بی رویه مهاجرت به شهر‌های بزرگ رخ می‌دهد، آسیب‌ها و معضلات اجتماعی نیز به همراه دارد که مهم‌ترین آن به خطر افتادن بستر امنیت عمومی و برقراری نظم، ثبات و آرامش، در جامعه است؛ بطور حتم کوچ افراد مختلف که فرهنگ‌ها و البته آسیب‌های اجتماعی متنوعی را با خود به همراه می‌آورند، موجب می‌شود تا امنیت عمومی و نظم اجتماعی شهر‌های بزرگ و ساکنان آنها، اولین قربانی این بهم ریختگی اجتماعی و مهاجرت‌های بی رویه باشد.

 

در پژوهش‌های علمی صورت گرفته در این خصوص، برای مهاجرت‌ها و ظهور پدیده حاشیه نشینی دلایل مختلف زیادی ذکر شده که مهم‌ترین آن، بیکاری، فقر و معضلات اقتصادی است که مهاجران گمان می‌کنند با نقل مکان به شهر‌های بزرگ و قرار گرفتن در حاشیه شهری با امکانات اجتماعی بیشتر، می‌توانند از مشکلات خود کاسته و تغییری در زندگی خود ایجاد نمایند در حالیکه با ظهور و گسترش حاشیه نشینی و البته هزینه‌های بیشتر زندگی در شهر‌های بزرگ، مناطق حاشیه‌ای تبدیل به مناطقی جرم خیز و مشکل زا شده و هم به تهدیدی برای امنیت اجتماعی ساکنان این مناطق و هم ساکنان شهر‌های بزرگ، مبدل می‌گردد.

 

کوچ انسان‌ها از شهری به شهر دیگر به امید به دست آوردن رفاه و آسایش بیشتر و تبدیل شدن به حاشیه نشینانی که کوله باری از مشکلات اجتماعی را با خود به همراه دارند، در همه شهر‌ها دیده می‌شود و تهران بزرگ نیز از این پدیده مستثنی نیست و می‌توان گفت بیشترین حاشیه نشینی به دلیل پایتخت بودن، مرکزیت همه ادارات، وزارتخانه ها، بیمارستان‌ها و ... در اطراف تهران وجود دارد و این فراوانی مهاجران با هر فرهنگ و آسیب اجتماعی، امنیت عمومی را به مخاطره انداخته و موجب تسری جرایم به داخل شهر‌های بزرگ نیز می‌شود.

 

برقراری نظم و امنیت در شهر‌ها بر عهده نیروی انتظامی است و با گسترش پدیده حاشیه نشینی و اطمینان به این امر که این مناطق آبستن انواع جرایم و آسیب‌های اجتماعی است، موجب می‌شود تا پلیس نیز برای ایجاد، حفظ و ارتقای نظم اجتماعی و امنیت عمومی توان بیشتری را مصروف این مناطق کند در حالیکه با توجه به وجود جمعیت نامتجانس از لحاظ اقتصادی و فرهنگی ممکن است اقدامات پلیس تنها مُسکنی مقطعی بر زخم باز و بدون مرهم پدیده حاشیه نشینی، باشد.

 

پلیس با احصاء نقاط آسیب پذیری و جرم خیز در مناطق حاشیه شهر و با اشراف و تسلط اطلاعاتی نسبت به مهاجرت‌های صورت گرفته و ساکنان حاشیه شهرها، همواره در تلاش است تا با اقدامات مناسب انتظامی و هماهنگی با مراجع قضائی، آمار جرایم و آسیب‌های اجتماعی موجود در این مناطق را به حداقل برساند، اما باید دانست که پدیده حاشیه نشینی و آسیب‌های مرتبط با آن که بعضا به معضلات اجتماعی تبدیل می‌شود، تنها با دخالت پلیس حل شدنی نیست، بلکه نیازمند هم افزایی تمام دستگاه‌های مسئول در حوزه آسیب‌های اجتماعی است چراکه پلیس تنها وظیفه برخورد با جرایم و برقراری نظم و امنیت عمومی و جلوگیری از تسری جرایم و گسترش آن‌ها را برعهده دارد در حالیکه مهم‌ترین علت مهاجرت و کوچ سرزمینی حاشیه نشینان، فقر اقتصادی، بیکاری و نبود امکانات شهری در محل زندگی خود آنان است که این موارد حکم دلایل ساختاری و زیربنایی دلیل کوچ افراد و تبدیل شدن به حاشیه نشینان شهر‌های بزرگ را دارد، حاشیه نشینانی که در آرزوی رسیدن به یک زندگی ایده آل از شهر و دیار و خانواده خود جدا شده و به حاشیه شهر‌های بزرگ پناه آورده اند (در حالیکه ساکنان شهر‌های بزرگ نیز از مشکلات اجتماعی رنج می‌برند و حالا حاشیه نشینان نیز مزید بر درد‌ها و آسیب‌های اجتماعی این شهر‌ها نیز شده اند) نمی‌توانند به رویای ساخت یک زندگی آرمانی در فضایی به مراتب سخت‌تر از شهر‌های خود، دست یابند در نتیجه با مساعد بودن شرایط به سمت و سوی ارتکاب جرایم رفته و تبدیل به بزهکارانی می‌شوند که روزانه در شهر‌های بزرگ نیز حضور یافته و جرایم خود را تسری می‌دهند.

 

کوتاه سخن آنکه، پدیده حاشیه نشینی و ساخت شهرک‌های اقماری و شهر‌های جدید در کنار شهر‌های بزرگ از جمله تهران به عنوان پایتخت کشور، تنها موجب افزایش ترافیک‌های روزانه و افزایش جمعیت روز نسبت به شب و حتی افزایش تصادفات جاده‌ای و آلودگی هوا و مشکلات دیگر شده، از همه مهم تر، این پدیده، امنیت عمومی را به مخاطره انداخته است، حاشیه نشینانی که با آرمان زندگی بهتر کوچ کردند، اما با مواجهه با مشکلات بیشتر شهر‌های بزرگ به سمت جرایم مختلف کشیده شدند و بعضا خارج از شهر‌ها را تبدیل به مکان‌های امن مجرمان و خلافکاران کرده اند، موجب شده اند با وجود تلاش‌های شبانه روزی پلیس، باز هم شاهد بزهکاری و جرایم در میان ساکنان مناطق حاشیه شهر‌ها باشیم؛ موضوع مهم دیگر سرایت و پیوستن جرایم حاشیه نشینان به ساکنان داخل شهر‌ها است که می‌تواند آسیب‌های اجتماعی را افزایش داده و اینجاست که باز هم پلیس شاهد سرریز کژکارکردی و بی عملی دستگاه‌های مسئول در حوزه‌های اجتماعی دیگر است که اگر هرکدام مسئولیت خود را به درستی انجام داده بودند، این بارِ اضافی بر پلیس وارد نمی‌شد.

 

انتهای پیام/ 241