داستان دفاع مقدس دچار اُفت شده است/ رویدادهای ادبی مکانیزمی برای دیده شدن آثار ندارند
«خسرو باباخانی» داور بخش داستان نوزدهمین انتخاب بهترین کتاب دفاع مقدس در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگ و هنر دفاع‌پرس، با تاکید بر اینکه ادبیات به‌اندازه کافی به دفاع مقدس نپرداخته است، اظهار داشت: روسیه در کمتر از ۴۸ ساعت توانست پایتخت اوکراین را تصرف کند درحالی که اوکراین با تجهیزاتی که در اختیار دارد صاحب یکی از قوی‌ترین ارتش‌ها است اما چطور است که نیروهای روسی چنین پیشروی می‌کنند. تصرف اوکراین در کمتر از ۴۸ ساعت درحالی است که سربازهای بعثی برای تصرف خاک وطنمان ۴۵ روز پشت دروازه خرمشهر گیر کردند با وجود اینکه مقاومت ما بدون وجود ارتش منسجم و یا آمادگی قبلی بود.
این نویسنده با طرح این پرسش که آیا بچه‌هایی که با دست خالی ۴۵ روز اجازه ورود نیروهای رژیم بعثی به خرمشهر را ندادند را نباید تجلیل کرد، گفت: مباحث اعتقادی را کنار می‌گذاریم اما سوال اینجاست که باید با کسانی که با دست خالی در برابر یکی از قوی‌ترین ارتش‌های منطقه ۴۵روز ایستادگی کرده است، چگونه برخورد کرد؟
این داور ادبی تصریح کرد: ادبیات باید به جایگاهی برسد که وقتی از مدافعان خرمشهر و رزمندگان هشت سال دفاع مقدس نوشته می‌شود مخاطب بعد از مطالعه کتاب، به افتخار ایران و رزمندگان آن بلند شود و تعظیم کند اما این اتفاق رخ نداده است.
باباخانی هدف جشنواره‌های ادبی را بالا کشاندن قد و قامت ادبیات دانست و افزود: جشنواره‌ها فقط سعی می‌کنند قد و قامت ادبیات را به قد و قامت رزمندگان برسانند اما تاکنون موفق نبوده‌اند. متاسفانه برخی از نویسندگان ما فقط جشنواره‌ای می‌نویسند؛ جشنواره‌ای نوشتن یعنی اینکه نویسنده سلیقه داوران را می‌داند و با ترفندهای واقعی و غیرواقعی رمان می‌نویسند لذا ما در حوزه ادبیات داستانی توفیق چندانی نداشته‌ایم.
داور انتخاب بهترین کتاب دفاع مقدس به سقوط کویت در جریان حمله رژیم بعثی عراق اشاره کرد و ادامه داد: ارتش رژیم بعثی کمتر از یک روز کویت را تصرف کرد؛ همان نصف روزی که زمان صرف شد بخاطر مسافت بود نه اینکه مقاومتی رقم خورده باشد. حمله روسیه نیز یک نصف روز زمان برد اما همه این‌ها برای ما عبرت‌آموز است. ما وقتی این اتفاقات را می‌بینیم متوجه عظمت رزمندگانمان می‌شویم.
باباخانی با تاکید براینکه ادبیات از دفاع مقدس بسیار دور است، تصریح کرد: فکر می‌کنم یکی از دلایل عقب ماندن داستان و رمان نسبت به سایر گونه‌های ادبی مربوط به حمایت‌هایی بود که سازمان‌ها از گونه‌های دیگر نگارشی کردند. نویسنده یک رمان می‌نویسند و در بهترین حالت که یک سال زمان لازم دارد هزار نسخه می‌فروشد درحالی که وقتی خاطره نوشته می‌شود نهادهای دولتی تعداد زیادی از آن را خریدای می‌کنند لذا هیچ رغبتی برای نوشتن رمان و داستان وجود نخواهد داشت.
وی گفت: کتاب‌هایی در حوزه خاطره وجود دارد که ارزش ادبی چندانی ندارند اما تجدید چاپ زیادی داشته‌اند در حالی که وقتی رمان نوشته می‌شود هیچ‌گاه هزار نسخه فروش ندارد و هیچ‌گاه نهادها از رمان و داستان پشتیبانی نمی‌کنند. در دهه ۶۰ و اوایل دهه ۷۰ در حوزه رمان دفاع مقدس وضعیت خوبی داشتیم و چند نویسنده خوب به دنیا معرفی کردیم اما دچار افت شد و علت این افت نیز همین بود.
باباخانی از عدم معرفی برگزیده در برخی از گروه‌های جشنواره‌های ادبی انتقاد کرد و گفت: اینکه جشنواره‌ها در بخش‌ها هیچ اثری را حائز رتبه نمی‌کنند رویکرد غلطی است. جشنواره‌ها مکانیزمی برای دیده شدن کتاب‌ها برگزیده ندارند و فقط به یک مراسم اختتامیه مختصر می‌شود. این رویدادها انگار بیشتر انجام وظیفه است و محتوای خاصی ندارند!
این نویسنده تصریح کرد: پیشنهاد می‌کنم دستگاه‌های حمایتی یا هرگونه حمایت نسبت به ادبیات را قطع کنند تا گونه‌های ادبی روند طبیعی خود را طی کنند یا اگر بنا به حمایت است دو سال فقط از نویسنده‌ها حمایت کنند و کارهایشان را در تیراژهای وسیع چاپ کنند. ارگان‌های دولتی این آثار را برای توزیع در کتابخانه‌های سراسر کشور تهیه کنند. اگر بخواهیم فقط به تعداد دانشجویان‌مان کتاب چاپ کنیم، تیراژهای ما میلیونی خواهند بود و این تیراژها هر نویسنده‌ای را احیا خواهد کرد.
انتهای پیام/ 121
