بار کج غرب به منزل نمی رسد
به گزارش خبرگزاری دفاع مقدس، آمریکا، روسیه، چین، انگلیس و فرانسه، ۵ عضو شورای امنیت بعلاوه آلمان که در حکم بزرگترین قدرت اقتصادی اروپا به شمار میرود گروه ۱+۵ را تشکیل داده و از سال ۲۰۰۶ به بعد وارد فرایند گفتوگو با جمهوری اسلامی ایران پیرامون مسائل هستهای شدند.
ایران در سالهای اخیر برای رفع ابهامات بین المللی همواره از ورود و سرکشی گاه و بیگاه بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی استقبال کرده و همین نکته مصداق بارز تلاش جمهوری اسلامی برای شفاف سازی در عرصه فعالیتهای صلح آمیز هستهای است.
در طی این سالها بستههای پیشنهادی زیادی میان طرفین رد و بدل و مذاکرات فراز و فرودهای زیادی به خود دید که در همین حین با سوء استفاده دولت آمریکا از این وضعیت پیش آمده، تحریمهایی در حوزههای مختلف به ایران تحمیل شد تا اینکه قریب به یک ماه پیش زمانی که تیم مذاکره کننده دولت یازدهم مشغول رایزنیهای هستهای بود، اتفاقی ظاهرا مثبت رخ داد. ایران و کشورهای عضو گروه ۱+۵ پس از گذشت ۶ سال به نخستین توافق خود دست یافتند.
طبق توافق ژنو قرار شد تا طرف غربی حق غنی سازی ۵ درصد جمهوری اسلامی ایران را به رسمیت بشناسد و در ازای آن نه تنها تحریمهای جدید ضد ایران تصویب نشود بلکه تحریمهای قبلی نیز آرام آرام طی یک فرایند مدت دار کم رنگتر شوند و در قبال این امتیاز، ایران نز متعهد میشد تا فعالیتهای هستهای خود را محدود کند.
نکته عجیب و تامل برانگیز که شیرینی حصول به این توافق را گس میکرد اظهارات وزیر امور خارجه آمریکا تنها دقایقی بعد از امضاء توافق مذکور بود که در واقع بندهای اصلی این توافق را نقض میکرد. این اظهارت در حد و اندازه جان کری باقی نماند و باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا نیز اظهاراتی را ایراد کرد که با روح توافق ژنو در تعارض بود. در ابتدا تصور میشد این اظهارات نوعی جنگ روانی برای آرام کردن صهیونیستها باشد ولی زمانی که تیم مذاکره کننده ایرانی مشغول رایزنی با تیم غربی و همچنین ناظران آژانس انرژی اتمی پیرامون چگونگی اجرایی کردن توافق ژنو بودند، دولت و مجلس سنای آمریکا تحریمهای جدیدی را ضد ایران وضع کرد.
با این اقدام کینه توزانه در واقع توافق ژنو به حالت تعلیق درآمد و دولت جمهوری اسلامی نیز در واکنش به این اقدام تیم کارشناسان خود را از وین فراخواند و مذاکرات ناتمام باقی ماند. این اقدام روح توافق ژنو را مخدوش کرد و موضع گیریهای تندی را در عرصه بین المللی ضد آمریکا به راه انداخت.
بر اساس تحریم جدید ضد ایرانی آمریکا، اشخاص حقیقی و حقوقی در آمریکا اجازه معامله با شرکتهای تحریم شده را ندارند و نیز بانکها و موسسات مالی غیرآمریکایی که مبادلات عمده با شرکتهای مورد نظر داشته باشند، مشمول مجازاتهای اقتصادی واشنگتن خواهند شد. این در حالی است که طبق مفاد توافق ژنو طرفین غربی و ایرانی باید ظرف ۶ ماه آتی نهایت "حس نیت" را به یکدیگر نشان میدادند ولی اعمال تحریمهای جدید در حکم ضربهای اساسی برای فرایند اعتماد سازی از سوی غرب بود.
جمهوری اسلامی ایران ظرف ۶ سال گذشته با حسن نیت و صداقت فراوان بر حق غنی سازی انرژی صلح آمیز خود تاکید کرده و تمایل داشت که مذاکرات به نتیجه برسد، زمانی که توافق ژنو به امضا طرفین رسید؛ در واقع غرب برای نخستین بار پذیرفت که توان هستهای ایران انکار ناپذیر است و این باعث خرسندی افکار عمومی داخل و همچنین اذهان دوستان ایران در سراسر جهان شد ولی تخطی آمریکا و هم صدایی برخی قدرتهای اروپایی از اصول اساسی توافق ژنو، عدم صداقت طرف غربی را برای جهانیان اثبات کرد و جالبتر اینکه دولت آمریکا مدعی شد اعمال این تحریمهای جدید علیه ایران منافاتی با توافق ژنو نداشته و نخواهد داشت!
اکنون که طرف غربی حق نقض بندهای اساسی توافق ژنو را به خود داده آن هم به این بهانه که تحریمهای جدید مفاد جدیدی ندارد و تنها تحریمهای قبلی را گسترش داده، طرف ایرانی نیز میتواند سطح فعالیتهای هستهای صلح آمیز خود را گسترش دهد، ولی به غرب توصیه میشود پیش از اینکه فرایند توافق بدل به فرایند اقدام متقابل شود از اجرایی شدن تحریمهای ضد ایرانی جدید بپرهیزند، چراکه نقض بندهای توافق ژنو نه تنها فرایند مذاکرات ۱+۵ را با مشکل مواجه خواهد ساخت بلکه افکار عمومی را نسبت به مذاکرات بین المللی و همچنین اعتماد به قدرتهای غربی از جمله آمریکا بد بینتر از گذشته خواهد کرد.
طرف غربی اساساً از اعمال تحریمهای جدید چند هدف را دنبال میکند.
نخستین هدف آرام کردن رژیم صهیونیستی بعنوان بزرگترین بازنده دیپلماسی فعال هستهای در قبال ایران است.
دومین هدف از این اقدام، تحریک جمهوری اسلامی برای "اقدام متقابل" است. چرا که اگر ایران دست به اقدام متقابل در قبال تحریمهای جدید بزند، طرف غربی دست پیش گرفته و مدعی میشود که جهموری اسلامی توافق را نقض کرد.
سومین و آخرین دلیل از اعمال تحریمهای جدید، اخذ امتیازات بیشتر از طرف ایرانی است. تحرکات و اظهارت سیاستمداران غربی و آمریکایی به شکل بارزی این امر را تصدیق میکند که آنها با روح تجهیز ایران به توان هستهای حتی به شکل صلح آمیز نیز مشکل دارند چرا که به خوبی از پایان پذیری سوختهای فسیلی در جهان مطلع هستند و این را نیز میدانند که آینده از آن دولتهای است که نه تنها توان هستهای بلکه از دانش هستهای نیز برخورداند.
توافق ژنو در حکم یک فرصت طلایی و نقطه عزیمت برای آغاز یک دوره بلند مدت برای اعتماد سازی از سوی غرب بود ولی اقدام طرف غربی، در صورت تداوم و اجرایی شدن تحریمهای جدید، این راه را مسدود خواهد کرد چرا که از جمله شرایط و مفاد بنیادین توافقنامه مذکور به کار بستن "حسن نیت" و "اعتماد سازی" است.
