درس‌های خاطره نویسی/۱۴

برای عقده‌گشایی خاطره ننویس

حمید داوودآبادی در کتاب «مثل آب خوردن» که درباره شیوه‌های خاطره نویسی است می‌نویسد: قرار نیست با نوشتن خاطرات خودت با کسی دعوا کنی عقده گشایی کنی یا از کسی انتقام بگیری صادقانه و بی‌هیچ عصبانیتی، افراد و رفتار و برخوردشان را در مقاطع مختلف تعریف کن.
کد خبر: ۶۹۷۴۷۷
تاریخ انتشار: ۲۴ مهر ۱۴۰۳ - ۱۲:۳۷ - 15October 2024

به گزارش خبرنگار فرهنگ دفاع‌پرس، حمید داوود آبادی از مهمترین نویسندگان حوزه ادبیات و تاریخ نگاری دفاع مقدس است که بعد از سال‌ها کار در این حوزه تجربیات فراوانی را کسب کرده است که بهره گیری از آن می‌تواند برای تربیت نسل آینده نویسندگان دفاع مقدس موثر و مفید باشد. 

برای عقده‌گشایی خاطره ننویس

کتاب «مثل آب خوردن» چکیده‌ای از همه سال‌هایی است که داوود آبادی دست به قلم بوده و آثار ارزشمندی را خلق کرده است. در این کتاب شیوه‌های خاطره نویسی از نگاه و زبان داوودآبادی آورده شده است که بخش چهاردهم آن را در ادامه می‌خوانید.

خاطره بنویس، انتقام نگیر

قرار نیست با نوشتن خاطرات خودت با کسی دعوا کنی عقده گشایی کنی یا از کسی انتقام بگیری صادقانه و بی‌هیچ عصبانیتی، افراد و رفتار و برخوردشان را در مقاطع مختلف تعریف کن. از به کار بردن القاب اضافی امروزی افراد خودداری کن خیلی‌ها امروز سردار، دکتر، مهندس و... شده‌اند آن روز‌ها هم دیگر را فقط برادر خطاب می‌کردیم. 

افراد درجه‌دار را حتما با همان درجه‌های آن روزشان بنویس نه درجه‌های امروزی. بعضی افراد به دلایل مختلف القاب خاصی داشتند؛ مثلا جمشید ضدتانک اکبر، مالیوتکا، رضا دوشکا و... اینها و دلایل نام گذاری شان را بنویس در کل خاطره هم آنها را با همان اسمی که معروف بودند بیاور. 

رسته‌ها و تخصص‌های جنگی را کاملا دقیق شرح بده جوان‌های نسل امروز چه می‌دانند، ادوات دیده‌بان و... یعنی چی و وظیفه‌شان چیست؟ دستورات و اصطلاحات نظامی را در پاورقی شرح بده تا همه به راحتی خاطراتت را بخوانند؛ مثل آفند، پدافند، تک پاتک، قیچی شدن و... 

اسامی سلاح و تجهیزات را که می‌نویسی نسل امروز با آنها آشنا نیستند، سعی کن توضیحاتی در پاورقی برای آنها بیاوری مثل فانسقه، بند حمایل و... اصطلاحات و واژه‌هایی را که در یگان‌تان رایج بوده در جای خودش بیاور و در پاورقی شرح یا ترجمه فارسی آنها را بنویس. 

وقتی گفتگو‌های بین خود و همرزمانت به خصوص همشهری‌هایت را می‌نویسی تهرانی ننویس! حتما با همان اصطلاحات و واژه‌های قشنگ جنوبی، شمالی، تُرکی، کُردی و... بنویس. همۀ اصطلاحاتی را که توی جبهه رایج بود سر جای خودش بیاور تا مزه و طعم خطر را شیرین و باحال کند. نشانی کامل هر مکان را دقیق بده پادگان، مقر اردوگاه ساختمان و... 

نشانی‌هایی را که می‌خواهی، بدهی اسامی خیابان‌ها، کوچه‌ها، میادین و آنها را بنویس، حتما با اسامی همان زمان باشد. در پاورقی نام امروزی آنها را بنویس. در نگارش خاطرات انقلاب اسلامی، حتما اسامی قدیمی آنها را بنویس نترس هیچ ایرادی ندارد. اگر اسم خاندان پهلوی باشد نمی‌توانی که در خاطرات زمان شاه مثلا بنویسی «خیابان شهید بهشتی» ذکر دقیق اماکن به حفظ و تثبیت آنها در آینده کمک بسیاری خواهد کرد. 

سعی کن مختصات جغرافیایی اماکن را دقیق توضیح بدهی. طول خاکریز عمق و ارتفاع کانال و... حالا قرار نیست متر بگیری دستت و بروی آنجا را بسنجی می‌توانی حدودی آنها را بنویسی. مشخصات کامل تاریخ شهادت و نشانی مزار شهدا را گیر بیاور و توی پاورقی بزن البته این مال مراحل آخر تصحیح است. مکان‌هایی چون، خاکریز، سنگر، قله‌ها، ارتفاعات و ... تا آنجا که ممکن است دقیق شرح بده و توصیف کن. 

نشانی جا‌هایی که پیکر شهدا افتادند سعی کن دقیق بنویسی. آن هم با یک نشانی ثابت مثلا کنار یا پایین و نزدیک فلان سنگر، برجک نگهبانی، یا ساختمانی مشخص مثلا حدود ده متری جاده یا... شاید به درد پیدا کردن مفقودین خورد خدا را چه دیدی. برای روان و راحت ساختن گفتگو‌ها می‌توانی از نگارش محاوره‌ای همان گونه که در صحبت با دیگران هستی استفاده کنی.

و اما حرف آخر

پس از پایان نگارش کتاب خاطرات حتما آن را به چند نفر اهل فن و همچنین دوستانت بده تا بخوانند به خصوص کسانی که خاطراتی از آنها در کتاب آورده‌ای. حتی پس از پایان حروف چینی و نسخه نهایی هم اگر نکته قابل توجه یا اشتباهی در بعضی جا‌ها به ذهنت رسید نگذار برای چاپ، بعد حتما آنها را اصلاح کن. همۀ عکس‌های، کودکی، تحصیل، محل جبهه و ... همین طور اسناد و نامه‌ها و مدارک را جمع کن بده برایت اسکن کنند و برای ادامه کار آماده کن.

پس از انتشار کتاب خاطراتت کار را تمام شده حساب نکن آن را به دوستان و همرزمانت بده تا بخوانند و از آنها بخواه هر نکته، انتقاد یا پیشنهادی دارند یا اشتباهی در ذکر زمان و مکان حوادث دیدند برایت بنویسند. تذکرات و نکاتی را که پس از چاپ کتاب به ذهن خودت و دیگران می‌رسد در چاپ‌های بعدی حتما اعمال کن.

انتهای پیام/ 161

نظر شما
پربیننده ها