رشد سینمای دفاع مقدس در مضمون، کمیت و کیفیت

خبرگزاری دفاع مقدس: سینمای دفاع مقدس از سال 1362 تا سال 1369 رشد کمی بسیار خوبی داشته، اما بعد از سال 69 به دلیل پایان جنگ با اندکی افت روبرو می شود و تولید فیلم های جنگی، با کمیت کمتر راه خود را ادامه می دهد.

فیلم های دفاع مقدس علاوه بر کمیت به لحاظ کیفیت هم رشد بسیار خوبی داشتند؛ افق 1367 شکل پیشرفته تر و تجاری تری است از بلمی به سوی ساحل 1364 و پرواز در شب. مهاجر 1367 شکل تکنولوژیک و تجاری تری است از دیده بان 1364.

این رشد کیفی با رشد دیدگاه تجاری نیز همراه بوده است و فیلم های دفاع مقدس به تدریج قواعد تجاری را رعایت کردند و برخی از آثار پرفروش را به سینمای این مملکت تقدیم نمودند.

در زمینه مضمون هم سینمای دفاع مقدس رشد می کند، مثلا در فیلم هایی مثل "روزنه" 1367 یا "عبور" 1367 آدم هایی را می بینیم که اندکی مردد و حتی ترسو هستند و این آدم ها در کنار انقلابیون شجاع حضور پیدا می کنند و رنگ و بویی تازه به فیلم می دهند.

این روند در فیلم اخراجی ها و روزهای زندگی به شکل پر رنگ تری ادامه پیدا می کند و جذابیت فیلم را صد چندان می کند. در صورتی که در فیلم های آغاز شکل گیری سینمای دفاع مقدس ایران وجود چنین پدیده هایی در فیلم ها تقریبا غیر ممکن است.

با توجه به اینکه جنگ پدیده ای همه گیر و فراگیر بود، هر یک از فیلمسازان تمایل داشتند وجهی از این پدیده ملی را بیان کنند، از این کارگردان ها گروهی دیدگاه ایدئولوژیک داشته و این ایدئولوژی را در لایه بیرونی و درونی اثر خود نمایان کرده اند و گروهی نیز غیر ایدئولوژیک بودند و فقط از جذابیت مضمون جنگ استفاده کرده اند. پدیده ها و چهرهای مختلف جنگ در آثار هر دو گروه قابل مشاهده است.

فتح اسکله امیه (افق)، ستاد جنگ های نامنظم شهید چمران و استفاده از موتورسواران حرفه ای در جنگ (پیشتازان فتح)، حضور مسیحیان در جنگ (صلیب طلایی)، شناسایی با هواپیمای مدل (مهاجر)، فرهنگ بسیجیان (پرواز در شب، دیده بان)، موشک باران (وصل نیکان)، جنگ روانی (حماسه مجنون)، مجروحین شیمیایی که به خارج می روند (از کرخه تا راین)، اشغال خرمشهر (بلمی به سوی ساحل)، آشتی دادن فیلمسازان با جنگ (در جستجوی قهرمان)، پایان اسارت (زیر سایه کنار، مسافر غریب)، و انجام ماموریت فردی (کودکانی از آب و گل).

کمیت فیلم های ساخته شده در بخش سینمای حاشیه جنگ نیز همانند فیلم های بدنه جنگ با افت و خیز همراه بوده است؛ ولی برخلاف روند کلی فیلم های بدنه جنگ که در حال کاهش بوده اند. در این بخش با افزایش آثار روبرو هستیم، پایان جنگ از شور و حال جبهه ها می کاهد و چشم ها را متوجه مسائلی می کند که پشت جبهه با آن درگیر بوده است.