به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی خبرگزاری دفاع مقدس، سردار ناظری مدیر انتشارات فاتحان علاوه بر سابقه فرهنگی، سابقه حضور در جبهه را نیز در کوله بار خاطرات خود دارد. به مناسبت هفته دفاع مقدس، به سراغ او و نشر فاتحان رفته و از دغدغه های این رزمنده فعالی فرهنگی با خبر می شویم.
سردار ابتدای سخنان خود را با اشاره به انتخاب شعار سال از سوی مقام معظم رهبری آغاز کرد و بعد به سراغ بقیه مسائل رفت که در ادامه از نظر می گذرانید.
**اهمیت فرهنگ از دیدگاه مقام معظم رهبری
مقام معظم رهبری هر ساله بر اساس ضرورت های موجود در جامعه به انتخاب شعار سال اقدام می کنند. گاهی اوقات دیده می شود که یک شعار به اشکال مختلف در طی چند سال به آن اشاره می شود که نشان از اهمیت موضوع دارد. همچنین این امر نشان می دهد که ما هنوز نتوانسته ایم در آن زمینه بهره و نتیجه لازم را بگیریم.
امسال نیز از سوی مقام معظم رهبری " اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی " به عنوان شعار سال انتخاب شد. برداشت اول و ساده از این شعار این است که ما با دو مشکل اقتصادی و فرهنگی روبرو هستیم. البته مقام معظم رهبری در صحبتهای خود بر برتری فرهنگ تاکید داشتند که این نشان دهنده اهمیت فرهنگ در جامعه است.
اما مساله این است که اقتصاد در زندگی روزمره مردم و جامعه جاری و ساری است و با زندگی روزمره مردم سروکار دارد و حتی گاهاً آزار دهنده است. این درحالی است که فرهنگ گرچه با وجود انسان درگیر نیست اما به تعبیر مقام معظم رهبری به مثابه هوایی است که تنفس می شود؛ از موضوعیت و اهمیت بیشتری برخوردار است.
**حل مشکلات جامعه با عزمی ملی و مدیریت جهادی
این مشکل پس از گذشت سی و چند سالی که از انقلاب می گذرد تا کنون حل نشده است. مقام معظم رهبری هم چندین سال است که بر این موضوع تاکید داشته اند. شعار امسال نیز نه تنها بر این موضوع تاکید دارد، بلکه راهکار نیز ارائه می کند.
حل این دو مشکل نیازمند مدیریت جهادی و عزمی ملی است که حضور تمام اقشار جامعه را می طلبد. حضور تنها بخشی از جامعه و افراد مشکل را رفع نخواد کرد. حوزه علمیه، آموزش و پروش، دانشجویان، مجلس، دولت، حتی خانمهای خانهدار، نیروهای مسلح، افرادی که در بخشهای مختلف صنعت، تربیت و ... در حال خدمت هستند همه و همه باید درگیر این امر شوند که در نهایت به عزم ملی منجر می شود؛ درست مانند زمان انقلاب که اگر مردم عزمی ملی در مقابل رژیم پهلوی پیدا نمی کرد نمی توانست کل رژیم را مورد تهدید قرار دهد و به آن ضربه وارد کند.
همچنین این عزم ملی را می توان در دوران دفاع مقدس لمس کرد. وقتی حضور در میدان جنگ تبدیل به یک عزم ملی شد، کوچک و بزرگ از اقصی نقاط کشور و از اقوام و مذاهب مختلف به طرف جبههها سرازیر شدند و مشکل جنگ را حل کردند.
در این زمان همه گوش به فرمان رهبری بوده و مجلس، دولت و ... تلاش می کردند این فرمان تبدیل به یک عزم ملی شود. قصهی انقلاب و جنگ به نظرم دو مثال فراموش نشدنی است که باید مانند تابلویی زرین به آن نگریست و به عنوان الگو برگزید.
**دغدغهمندها در پیچ و خم های اداری
امروز نیز همانند گذشته باید به مردم و اقشار مختلف میدان داده شود تا در صحنههای مختلف به صورت جدی حضور یابند. اما متاسفانه شاهد این موضوع هستیم که نه تنها صحبتی از آنها نمی شود، بلکه طرحی برای حضور جدی آنها وجود ندارد. در این میان اگر فردی هم بخواهد کاری را انجام دهد درگیر پیچ و خمهای اداری می شود.
لذا عزم ملی در شعار سال، یک الگوی واقعی است که نیازمند یک مدیریت است.
در تعریفی که از مدیریت می شود، چند عنصر مهم است. اول موضوع و مشکلی که وجود دارد. در قدم بعدی نحوه پرداختن به موضوع و مشکل است. زمان و مکان خاص از دیگر عناصر مهم هستند که باید به آنها توجه شود.
در ارتباط این عناصر با یکدیگر و اولویت بندی موضوعات، طرح به اجرا خواهد در آمد، درست مانند طرح اقتصاد مقاومتی و فرهنگ ایرانی اسلامی.
اما آیا واقعاً فرهنگ امروز، برگرفته از فرهنگ سوابق ما است؟ این فرهنگ 2500 ساله چقدر می تواند مشکلات امروز را حل کند.
**ایثار و شهادت، الگویی از فرهنگ ایرانی و اسلامی
اتفاقی که امروز کاربردی است و توسط همین نسل رخ داده است، فرهنگ انقلاب و دفاع مقدس است. اگر ما به دنبال الگویی از فرهنگ ایرانی و اسلامی هستیم، باید به فرهنگ ایثار و شهادت رجوع کنیم.اما نباید در مطرح کردن چنین فرهنگی دچار اشتباه شویم که فرهنگ ایثار و شهادت امروز به مثابهی اسلحه بدست گرفتن و جنگیدن است.
فرهنگ ایثار و شهادت دارای مولفه های متعددی است که باید بدان توجه شود. فرهنگ ایثار و شهادت همان فرهنگ ایرانی- اسلامی است که نشات گرفته از عاشورا است. لذا در کنار اقتصاد مقاومتی، فرهنگ ارزشی که عاشورایی، انقلابی و دفاع مقدسی بوده، مورد تاکید رهبری است. در کتابهایی که ایشان پس از مطالعه تقریظ می کنند، مبلغ فرهنگ ایثارو شهادت است.
در این فرهنگ تولید، خودسازی، خودباوری، تکلیف و تکلیف مداری، توجه به آرمانهای اسلام و انقلاب، توجه به مستضعفین و محرومین دنیا وجود دارد.
**تاکید حکومت ایرانی- اسلامی بر حضور مردم
انتشارات فاتحان از 5 سال پیش کار خود را بر اساس یک ضرورت شروع کرد و ارتباط محکمی نیز با بسیج دارد. در واقع با راه اندازی این نشر به دنبال این بودیم که مردم در مسیر حل مشکلات حضور داشته باشند. در جنگ تحمیلی بزرگترین مشکل حضور آمریکا در منطقه بود و امام (ره) فرمودند: مملکتی که 20 میلیون جوان دارد، باید 20 میلیون بسیجی داشته باشد.
نوع حکومت ایران و اسلامی بر حضور مردم و تئوری اسلام تاکید دارد که به وسیله خود مردم محقق خواهد شد.
بسیج در کنار نیروهای مسلح برای رفع مشکلات شکل گرفت. الان بسیج به دنبال این است که به دولت و نظام جمهوری اسلامی کمک کند و در کار جهادی شرکت می کند و می توان گفت در بحث محرومیت زدایی خوب کار کرده است.
**عبور زود گذر از نقش مردم در ادبیات دفاع مقدس
در عرصه نشر و ادبیات فکر کردیم که شاید خیلی زود از کنار نقش مردم در جنگ تحمیلی گذر کرده ایم. ما نتوانستهایم هنوز افتخارات را احصاء کنیم. برای مثال در موضوع زنان نباید تنها به ذکر یک جمله بسنده کنیم، بلکه باید نام زنان دفاع مقدس را جزء به جزء همراه با تمام رخ دادهای زمانهشان ثبت کنیم.
باید به سراغ گمنامان جنگ می رفتیم که تاکنون صحبتی از آنها به میان نیامده است. درست مانند کتاب عباس دست طلا که داستان یک گلگیر سازی که در جبهههای جنوب و غرب حضور یافته است.
**حضور فاتحان در عرصه نشر با رویکرد معرفی نقش مردم
فاتحان با رویکرد معرفی نقش مردم در دفاع مقدس به صورت اختصاصی وارد عرصه ادبیات دفاع مقدس شد.
یکی از مورادی که نشر فاتحان در آن ورود پیدا کردف چاپ کتابهای روایتگری بود. زیرا در عرصه راهیان نور احساس شد که باید روایت یکدستی به زائران داده شود. پس به چاپ مجموعه کتابهای روایت گری برای راویان اقدام کردیم که با استقبال خوبی نیز مواجه شد.
**بازخوانی هویتها با پرداختن به نقش آنها در دفاع مقدس
نشر فاتحان همچنین وارد موضوع اصناف نیز شده است و هر صنفی را به طور جداگانه در جنگ مورد بررسی قرار می دهد. از جمله می توان به صنوف هنرمندان، ورزشکاران، بازاریان و .... اشاره کرد که در جنگ حضور داشتند. باید نقش آنها در جنگ شناسایی شده و هویتی در ساختارها ایجاد شود و الگویی به آیندگان ارائه دهد.
در واقع با انجام چنین کاری هویتی که یکبار ایجاد شده است باز خوانی و بازآفرینی می کنیم که این هویت، هویتی فرهنگی، جنگی و انقلابی است. زیرا راه ما همچنان دشوار است و با دشمنانی سخت روبرو هستیم. پس نیاز است که نقشها بازخوانی شوند. می توان گفت این کار باز آفرینی قدرت ایجاد شده گذشته در شرایط فعلی اما به روز. امروز سلاح کلاشینکف و تیربار نیازی نیست بلکه نیاز به فناوری های جدید برای مقابله با دشمن نیاز است.
ما در بازشناسی اصناف به طور جزئی پیش می رویم. مثلاً در صنف بازاری ها به سراغ مکانیکی ها و از میان آنها گلگیر سازها را پیگیری می کنیم. همین را در جغرافیا توزیع می کنیم. به این فکر هستیم که به نقش مردم مناطق مختلف کشور در جنگ بپردازیم. این امر نیازمند سارو کاری وسیع و گسترده است.
**سوژه های جنگ در قلوب مردم است
غیر از سازو کاری که در تهران داریم، در استانها نیز مراکز حفظ آثار سپاه و ستاد کنگره ها در این امر مهم شرکت دارند. مدتی است که ستاد کنگره ها را به سمت بازخوانی نقش مردم و فرماندهان سوق می دهیم، البته این در کنار پرداختن به شهدای بزرگوار است.
انتشارات سپاه هر استان در قطع هر استان به انتشار کتاب در زمینه حضور مردمان آن شهر می پردازد.
انتشارات فاتحان در کنار پرداختن به ادبیات داستانی، مستند تاریخی، زندگینامه های داستانی و... را با لحاظ کردن نقش مردم در جنگ تحمیلی در اولویت خود قرار داده است.
در کنار احصاء نقش ها در دفاع مقدس، حوادثی که قابلیت داستان شدن را دارند نیز شناسایی و سوژه ها را در اختیار داستان نویسان قرار میدهیم. در اولویت کاری ما خاطره، مستند نگاری، تاریخ شفاهی و ادبیات و داستان قرار دارد.
**رفع نیاز معنوی با مطالعه
نیاز معنوی مردم از طریق مطالعه رفع می شود، به همین منظور باید دسترسی آسان به کتاب مد نظر گرفته شود.ملتی با آرمانهای انقلابی و وجود دشمنان مختلف، باید از سطح مطالعه بالایی برخوردار باشد.
اشکال اساسی عدم مطالعه، ترویج و اطلاع رسانی است. مدت ها پیش کتب دفاع مقدسی را که مطالعه می کردم، آثاری دلچسب و مخاطب پسند و جذابی نبود و شاید یکی از علت ها عدم مطالعه کتاب همین بود. ادبیات، طرح جلد و گرافیک مورد استفاده از دیگر عوامل بود. اما امروز شاهد این موضوع هستیم که این مشکلات برطرف شده و کتاب ها به سطحی از بلوغ و فکر رسیده اند. من به عنوان ناشر مدعی بوده و تلاش می کنم که کتابهای نشر به صورت بین المللی منتشر شود و در کشورهای آسیای شرقی، شوروی، عربی، آسیای میانه و... توزیع شود. زیرا دستاوردهایی که در دفاع مقدس و در کتب آن وجود دارد امروز نیاز مردم فلسطین، عراق و ... است. از طرفی غالبی بهتر از ادبیات، برای انتقال این مفاهیم نیست.
ادبیات نباید تنها یک سوی باشد، بلکه ما نیز باید کتب را ترجمه و به آن سوی مرزها بفرستیم. غرب چیز جدیدی برای ارائه در کتب ندارد، بلکه تکرار صحبتهای قبل است.
مردم خارج از مرزهای این سرزمین هنوز نمی دانند ما چه فرهنگی داریم و بعد از شناسایی مطمئنن مطیع فرهنگ ما خواهند شد. به طوریکه در جبهه ما حضور می یابد.
این نیازی است که باید به آن در دنیا پاسخ داده شود و می توان گفت، ادبیات و کتاب دفاع مقدس به این بلوغ رسیده است و باید سازوکارهای این کار صورت بپذیرد. اما مشکلی که پیش رو است مشکل ترویج است. دولت باید برای این کار سرمایه گذاری کند، یعنی همانطور که برای گردشگری و ... سرمایه گذاری می کند، وام می دهد و... در حوزه فرهنگ نییز با این دید وارد شود و هزینه کند و مردم را با تازه های ادبیات به طور کلی آشنا کند.
نشر فاتحان در چند سال اخیر برنامه های متنوعی در راستای توزیع و تبلیغ کتاب انجام داده است که از میان می توان به برگزاری ششمین دوره برگزاری هزار نمایشگاه در هزار نقطه کشور اشاره کرد که در صورت اطلاع رسانی خوب دو اتفاق فرهنگی مهم رخ خواهد داد. این نمایشگاه دو ویژگی مهم دسترسی آسان مردم به کتاب و قیمت نازل را یدک می کشد. نمایشگاه در نقاط دور افتاده کشور برپا می شود که به نوعی کاری ترویجی است.
**توجه به فیزیک کتاب، نوعی احترام به مخاطب
یک بخش از ترویج کتاب، به طرح جلد و گرافیک کتاب بر می گردد. انتشارات فاتحان نیز در این زمینه پیش قدم شده و در طرح جلد و گرافیک تغییراتی به وجود آورده است، کتاب سرباز سالهای ابری از این دست کتابهای است.
فکر می کنم سرمایه گذاری در فیزیک و جلد کتاب، استفاده از کاغذ خوب در واقع به نوعی احترام به مخاطب است. مخاطبی که هزینه می کند و کتابی را خریداری می کند، در واقع به این احترام ما پاسخ داده است.
گفتو گو از مهدیس میرزایی
انتهای پیام/
