سیاست امام حسین(ع) در تداوم سیاست برادر بود

گروه فرهنگ و هنر دفاع پرس، 3 شعبان با دو اتفاق مهم مصادف شده است. ولادت امام حسین(ع) در مدینه و ورود ایشان به مکه بعد از نپذیرفتن بیعت یزید.

دوران حکومت امام علی(ع) 

امام حسین(ع) در جنگهای دوره حکومت امام علی(ع)، جمل، صفین، نهروان، حضور داشت. او در جنگ صفین خطبهای برای تشویق برای جهاد خواند. امیرالمومنین(ع) امام حسین(ع) را پس از امام حسن(ع) سرپرست موقوفات خود قرار داد. به نقلی امام حسین(ع) به هنگام شهادت پدر، برای انجام دادن مأموریتی که علی(ع) به او داده بود، در مدائن بود و با نامه امام حسن(ع) از موضوع آگاه شد. او در مراسم تجهیز و خاکسپاری پدر حاضر شد. امام حسین(ع) جزو کسانی از پیروان امام علی(ع) بود که معاویه او را در ملاء عام لعنت میکرد.

در زمان امامت امام حسن(ع)

در دوره امامت امام حسن (ع) حدود ده سال به طول انجامید، امام حسین(ع) در هنگام جنگ با معاویه و در بسیج و اعزام نیروها به اردگاه نخلیه و اردوگاه مسکن نقشی فعال داشت و همراه امام حسن(ع) به مدائن و ساباطبرای جمعآوری لشکر رفت. پس از وقوع صلح بین امام حسن(ع) و معاویه امام حسین(ع) نیز به این مصالحه ملتزم بود. حتی وقتی برخی شیعیان از او تقاضا کردند پیمان را بشکند و با معاویه بجنگد، به آنان امر کرد که تا زمان مرگ معاویه منتظر بمانند و با قاطعیت از صلح برادرش حمایت و خود نیز با معاویه بیعت کرد و هنگامی که قیس بن سعد نظر او را در این باره جویا شد، با صراحت نظر خود را اعلان نمود.امام حسین(ع) پس از انعقاد صلح، همراه برادرش از کوفه به مدینه بازگشت و در آنجا ساکن شد.

دوران حکومت معاویه

بیشتر دوران امامت امام حسین(ع) با حکومت معاویه همزمان بود و پس از معاویه در همان سال اول حکومت یزید، امام حسین(ع) به شهادت رسید.

امام حسین(ع) در زمان معاویه اقدامی علیه وی انجام نداد. شیعیانی مانند حجر بن عدی حتی پیش از کشته شدن امام حسن(ع)  بسیار به دیدن او میآمدند و از او تقاضا میکردند تا علیه معاویه قیام کند. اما پاسخ او همیشه این بود که «تا زمانی که معاویه هست کاری نمیتوان کرد... امر این است که در همیشه در فکر انتقام باشید... اما در مورد آن چیزی نگویید».

وقتی که امام حسن(ع) بر اثر مسمویت در بستر بود وصیت کرد که در کنار پدربزرگش محمد دفن شود و اگر بر سر این مسئله اختلاف و خونریزی بوجود آید، وی در کنار مادرش فاطمه دفن شود. وقتی مروان بن حکم به تحریک عایشه مانع از دفن حسن در کنار محمد شد و شروع به تیراندازی به جسد حسن بن علی کرد، به تلافی اینکه عثمان را نگذاشته بودند در بقیع دفن شود، شد، در همین زمان شیعیان کوفه شروع به بیعت با امام حسین(ع)  کردند و با پسران جعده بن هیبره بن ابی الوهب مخزومی که نوههای ام هانی خواهر امام علی بن ابی طالب(ع) بودند در خانه سلیمان بن صرئ خزاعی دیدار نموده و به امام حسین(ع)  نامهای نوشتند و شهادت امام حسن(ع) را به وی تسلیت گفته، وفاداری خود را به امام حسین(ع)  اعلام داشته، از نفرتشان از معاویه سخن گفته و از اشتیاقشان به پیوستن امام حسین(ع)  به آنان خبر دادند.

امام حسین(ع) در پاسخ به آنان نوشت که موظف است شرایط صلح امام حسن(ع) را رعایت کند و از آنان خواست که احساساتشان را بروز ندهند و اگر تا زمان بعد از مرگ معاویه زنده ماند، آن وقت دیدگاهش را به شیعیان خواهد گفت.

عمرو پسر عثمان خلیفه سوم به مروان در مورد دیدارهای بسیاری از شیعیان با امام حسین(ع)  در مدینه هشدار داد و مروان این را به معاویه نوشت.معاویه توسط مروان بن حکم حاکم مدینه از رفتوآمدهای شیعیان با امام حسین(ع)  مطلع میشد اما واکنشی نشان نمیداد.

 معاویه میگفت که هرگاه دستهای در مسجد النبی دیدید که سخن بیهودهای در آن گفته نمیشود، بدانید که آن گروه، گروه حسین است. در این زمان معاویه از مروان حاکم مدینه خواسته بود تا با امام حسین(ع)  برخوردی نداشته باشد و عملی تحریک آمیز انجام ندهد.

امام حسن و امام حسین(ع) به طور کلی دارای موضع گیری یکسانی بودهاند و برای اثبات این مدعا به قضیه کفن و دفن حسن و تبعیت حسین از وصیت حسن اشاره میکند.یک بار مروان نامهای تهدید آمیز به امام حسین(ع) نوشت و به وی در مورد بروز تفرقه در امت اسلامی هشدار داد که با پاسخ قاطعی از سوی امام حسین(ع) مواجه شد و معاویه را به خاطر اینکه به زیاد بن ابیه به خاطر همبستر شدن مادر زیاد با ابوسفیان لقب برادر را داده بود مورد نکوهش قرار داده و به خاطر اعدام حجربن عدی به معاویه اعتراض نمود و به تهدیدها اعتنایی نکرد.

در زمان حکومت معاویه دو عمل مهم از او در منابع تاریخی ثبت شدهاست. یکی هنگامی که در مقابل چندی از بزرگان بنی امیه در مورد حق مالکیت خود بر یک سری زمینها ایستاد و دیگر آنکه از تقاضای معاویه برای پذیرش یزید بعنوان ولی عهد معاویه با این دیدگاه که تعیین ولی عهد بدعتی است در اسلام سرباز زد. امام حسین(ع)  به همراه دیگر فرزندان صحابه مشهور پیامبر(ص)، این عمل را به خاطر اینکه خلاف صلح نامه امام حسن(ع) و خلاف اصل شورای در تعیین خلیفه بود را رد نمود.

در هنگامی که معاویه برای یزید بیعت جمع میکرد امام حسین(ع)  از معدود کسانی بود که بیعت را رد کرد و معاویه را محکوم کرد و در خطابهای قاطع معاویه را محکوم کرد.

بازگشت به زمان قبل از صلح

این جریان همچنان ادامه داشت تا اینکه معاویه مرد و خلافت با نیرنگ امویان به یزید رسید. در واقع از زمان شهادت امام علی(ع) و جنگ امام حسن(ع) با معاویه که به صلح انجامید، با وجود زیر پا گذاشتن بعضی از مفاد صلح نامه از سوی معاویه، امام حسین(ع) همچنان پای بند صلح برادرش بود.

اما با مرگ معاویه و روی کار آمدن یزید امام حسین(ع) با زیر پا گذاشتن تمام صلح نامه مواجه شد. به تعبیری شرایط به زمان قبل از صلح امام حسن(ع) برگشت. یعنی همچنان که لشکریان کوفه قبل از جنگ با معاویه به خانهها برگشتند باید باز گشته و کار را ادامه میدادند این در حالی است که اهل کوفه چند هزار نامه برای امام حسین(ع) نوشتند و او را به کوف دعوت کرده بودند.

برای همین بعد از رسیدن خبر مرگ معاویه به مدینه و اینکه به مروان بن حکم دستور داده بود از امام حسین(ع) بیعت بگیرد. امام حسین(ع) از بیعت سرباز زد و در 28 رجب سال 60 از مدینه به سوی مکه رفت.

و در روز 3 شعبان مصادف با روز ولادتشان وارد مکه شدند تا آماده عزیمت به سوی کوفه شوند.