افزایش تنش میان مصر و ترکیه در پی حمایت «سیسی» از «فتح‌الله گولن»

به گزارش گروه بینالملل دفاع پرس، روزنامه «العربی الیوم» مصر گزارش داد که احمد الفضالی - که از حامیان عبدالفتاح السیسی رئیس جمهور مصر است- اعطای پناهندگی سیاسی به فتحالله گولن را نوعی مقابله به مثل با نظام ترکیه میداند.

الفضالی با بیان اینکه گولن اندیشمندی دارای پایگاه مردمی در تمامی کشورهای اسلامی است، دولت آنکارا را به حمایت از عناصر و رهبران اخوان المسلمین و تمامی دشمنان مصر متهم کرد.

رئیس جریان الاستقلال مصر تاکید کرد: آمریکا ممکن است به خاطر منافع خود، گولن را به ترکیه تحویل دهد.

وی همچنین خاطرنشان کرد: رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه، با تهدید آمریکا به بستن پایگاه هوایی اینجرلیک به روی هواپیماهای ائتلاف ضد داعش، واشنگتن را به تسلیم گولن به آنکارا مجبور میکند.

الفضالی ادامه داد: جامعه جهانی در صورت عدم مقابله جدی با اقدامات اردوغان و دولت وی، باید مسئولیت سرکوبگریها، بازداشتها، اعدامها و آوارگیهایی را که باقی ماندن وی در قدرت برای مردم ترکیه به همراه دارد، بپذیرد.

پس از کودتای نافرجام در ترکیه که حدود 240 کشته برجای گذاشت، دولت آنکارا از واشنگتن خواست گولن را به عنوان یک مجرم مسترد کند؛ اما آمریکا تاکنون تمایلی به انجام این کار نشان نداده است.

دولت ترکیه گولن را از عوامل اصلی این کودتا میداند؛ اما گولن هرگونه مداخله نظامی در سیاستهای داخلی کشور را رد و این کودتا را یک صحنهسازی برشمرد. گولن 75 ساله که در تبعیدی خودخواسته در آمریکا به سر میبرد، چند ماه پیش به اتهام تلاش برای براندازی دولت و رهبری یک سازمان تروریستی بهطور غیابی محاکمه شد.

در پی وقوع کودتا در ترکیه، تنشها میان مقامات ترک با دولت مصر که با کودتا علیه دولت منتسب به جنبش اخوان المسلمین بر سر کار آمد، بالا گرفته است. در حالی که ترکیه اخیراً به سمت عادیسازی روابط با روسیه و رژیم صهیونیستی حرکت کرده، رابطهاش با قاهره از زمان عزل «محمد مرسی»، رئیسجمهور سابق مصر در سال 2013 به حالت انجماد در آمده است.

بر همین اساس عبدالفتاح السیسی در نخستین واکنش به کودتا در ترکیه در صفحه شخصی توئیتر خود نوشت: «کودتای ارتش ترکیه علیه اردوغان در نتیجه سیاستهای شکست خورده وی در منطقه بوده است.»

وی همچنین افزود: «رئیس جمهور ترکیه مسئول آغاز جنگ داخلی در ترکیه و بیثباتی و ناامنی در منطقه است و حمایت مالی و نظامی وی از گروههای تروریستی با هدف تحقق اهداف توسعهطلبانهاش در منطقه صورت میگیرد.»

اردوغان نیز اخیرا در مصاحبه با شبکه الجزیره قطر گفته بود: عبدالفتاح سیسی خود یک «کودتاچی» است که علیه محمد مرسی کودتا کرد و ملتش را کشت و مستحق اعدام است.

در پی این اظهارات «احمد ابوزید» سخنگوی وزارت خارجه مصر با صدور بیانیهای گفت: اردوغان همچنان درحال برهم زدن اوضاع است و رویکرد صحیح را از دست داده و همین موضوع باعث شده تا هماکنون در شرایط سختی بسر ببرد.

سخنگوی وزارت خارجه مصر افزود: ازجمله مسائلی که رئیس جمهور ترکیه قادر به تشخیص آنها نیست، این است که او نمیتواند یک انقلاب مردمی با ویژگیهای کامل را که در آن بیش از 30 میلیون مصری به خیابانها آمدند و خواستار حمایت نیروهای مسلح از خود شدند، از کودتاهای نظامی در معنای متعارف آن، تشخیص دهد.

در این میان چندی پیش یک روزنامه آمریکایی نیز مدعی شده بود که تنش بهوجود آمده در روابط ترکیه و مصر، تلاش عربستان برای مقابله با ایران را ناکام میگذارد.

روزنامه «والاستریت ژورنال» در مقالهای تحلیلی نوشت: عربستان سعودی روی دو قدرت متحد خود در منطقه برای مقابله با ایران حساب باز کرده؛ اما تنش در روابط این شریکان، تلاشهای ریاض را در تحقق اهدافش ناکام گذاشته است.

به نوشته والاستریتژورنال مصر و ترکیه قدرتهای منطقهای همتراز با ایران هستند و در این مثلث راهبردی، ترکیه بهعنوان متحد اصلی عربستان سعودی در درگیریهای سوریه ظاهر شده است. ریاض و آنکارا هر دو حامیان شورشیهای افراطی در حال نبرد با حکومت تحت حمایت ایران هستند و همکاریهایشان را در ماههای اخیر شدت بخشیدهاند.

از طرفی ترکیه، بر خلاف سایر متحدان عربستان سعودی بعد از اتفاقات پیش آمده در سفارت عربستان در تهران روابط دیپلماتیکش با ایران را قطع نکرد و یا آن را کاهش نداد.

تحولات اخیر را بهطور کلی میتوان بهعنوان معیاری دانست که نشان میدهد ائتلاف مصر- ترکیه که در روزهای نخست قدرت گرفتن اخوانیها در مصر تشکیل شد، پس از برکناری محمد مرسی به نوعی تنش روزافزون در روابط دو کشور تبدیل شد و حتی در شرایطی تا «دشمنی آشکار» نیز پیش رفت.

در این میان هر یک از طرفین در تلاش برای محدود کردن عملکرد طرف دیگر برآمده است؛ به این معنی که در شرایطی که ترکیه و قطر سعی دارند با قدرت سیاسی جدید در مصر رو به رو شوند، قاهره نیز به نوبه خود در تلاش است تا موقعیت خود را بهویژه با اتکا به نفوذ سعودیها در جهان عرب تثبیت کند. تا آنجا که دولت مصر به راحتی به واگذاری دو جزیره صنافیر و تیران در دریای سرخ به عربستان تن در داد و با این کار در صدد جلب حمایت بیشتر آل سعود از جایگاه منطقهای و بینالمللی خود برآمد.

در مجموع به نظر میرسد قضاوت در مورد سرنوشت کشمکش بهوجود آمده در منطقه میان ترکیه و مصر اندکی زود باشد و این موضوع تا حدودی تابع حوادث جاری ترکیه و مواضع و تصمیمات مقامات آنکارا در قبال تحولات داخلی این کشور باشد.

باید منتظر ماند و دید تا موجی که اردوغان برای پاکسازی و حذف مخالفانش در نهادها و ارگانهای دولتی و مراکز نظامی این کشور به راه انداخته تا کجا پیش میرود و به چه میزان در بلندمدت موفقآمیز خواهد شد. در این میان آنچه که مسلم است، شکاف عمیقی است که میان این دو دولت (ترکیه و مصر) فاصله انداخته و تا تجدید نظر جدی در تغییر راهبردهای منطقهای آنان امیدی به بهبود روابط دوجانبه وجود ندارد.

انتهای پیام/ 421