بسیج همراه با روندهاى فناورى جهانى

بسیج اینترنتى

انقلاب اطلاعات و ارتباطات امروزه موجب ظهور بسیج اینترنتى و شبکهاى شده است. باید پیش از هر چیز مفهوم بسیج اینترنتى را، که به صورت همزمان روى شبکه رخ مىدهد، تعریف کرد. به عبارت دیگر مراد از اینکه روى شبکه با استفاده از تکنولوژىهاى شبکهاى مىتوان به بسیج مردمى دست زد چیست؟ گفته شده هنگامى که از "بسیج اینترنتى روى شبکه" سخن مىگوییم نخست از تلاشهاى شبکهاى بحث مىکنیم که مردم را به سمت اقدام، اعتراض، مداخله، حمایت و پشتیبانى حرکت مىدهند.

 

چنین تلاشهایى بیشتر در مورد ارتباطات و اجتماع است تا اطلاعات. بسیج شبکهاى مبتنى بر ایجاد ارتباطات شبکهاى است و این ارتباطات خود در بستر تکنولوژى اطلاعات شکل مىگیرند. ارتباطات و جامعه شبکهاى را مىتوان از عنصر اطلاعات تبادلى در ایجاد بسیج شبکهاى پر اهمیتتر دانست و اینترنت به عنوان یک شبکه ارتباطى گسترده توانسته است توانمندى ارتباطى را افزایش دهد به طورى که شبکههاى کنونى گروههاى متعارض جهانى بدون کاربردهاى گوناگون شبکه اینترنت نمىتوانستند وجود داشته باشند.

بسیج فرهنگى

بسیج آینده بسیج فرهنگى است. منظور از بسیج فرهنگى این است که: فرهنگ و تفکر بسیجى، که از دوران دفاع مقدس شکل یافته است، به صورت امروزین (روزآمد) جایگزین فرهنگ عمومى کشور شود. بسیج فرهنگى غیر از فعالیتهاى فرهنگى است که از سوى نیروى مقاومت صورت مىگیرد زیرا بسیج نظامى و بسیج امنیتى جزء بسیج اصغر و حضور در عرصه فرهنگ و معارف اسلامى بسیج اکبر است.

 

با این بیان معلوم مىشود که بسیج فرهنگى بالاتر و با ارزشتراز بسیج نظامى است زیرا بسط فرهنگ اسلامى در قالب بسیج موجب صیانت  فرهنگى جامعه است. انتشار فرهنگ اسلامى و احیاى ارزشهاى اسلامى فراموش شده در انقلاب اسلامى پدیده نوینى است که بسیج نیز در این جهت کارآیى و آثار چشمگیرى دارد. چنین کارکردى از بسیج تنها درسایه استفاده از فناورهاى جدید اطلاعاتى و ارتباطى مؤثر امکانپذیر است.

 
تأثیر روندهاى سیاسى - امنیتى بر نیروهاى بسیج

امنیت عنصر محورى اندیشه سیاسى بشر را شکل مىدهد به گونهاى که در وراى همه تولیدات فکرى و تأسیس نهادهاى تازه مىتوان سراغى از امنیت گرفت. آرزوى نیل به امنیت که با تأسیس دولت در قالب امنیت ملى شناخته و تعریف مىشود از دیر باز مانند آرمانى متعالى و موجد رفتارهاى سیاسى مختلف مطرح بوده است. به نظر مىرسد که گذر زمان نه تنها به تولد ارزشهاى تازهاى که بر امنیت فایق آیند منجر نشده بلکه بر عکس ضرورت و اهمیت آن را دو چندان هم ساخته است. با نگاهى به منابع مختلف که درباره روندهاى امنیتى - سیاسى آینده منتشر شده، مىتوان روندهاى کلیدى مشترک زیر را شناسایى کرد:

ـ افزایش جرم و جنایت، رشد تروریسم و گروههاى تبهکارى؛
ـ افزایش درگیرىهاى داخلى در کشورها؛
ـ افزایش تنوع تهدیدهاى امنیت؛
ـ رشد قدرت و ظهور بازیگران غیر دولتى، توأم با افول قدرت و آزادى عمل دولتها؛
ـ حرکت به سوى دمکراسى و توزیع و تفویض اختیار بیشتر در کشورها؛
ـ تداوم بىثباتى سیاسى در آسیاى جنوبى و غربى، منطقه خاورمیانه و آفریقا؛
ـ کاهش احتمال وقوع جنگ بزرگ بین دولتهاى پیشرفته، توأم با احتمال درگیرى در کشورهاى در حال توسعه.

 
بسیج آینده و دفاع غیر عامل

بنابراین با توجه به روندهاى سیاسى و امنیتى آینده، بسیج به عنوان نیروى بازدارنده باید داراى ویژگىها و شرایط زیر از منظر دفاع غیر عامل باشد:

ـ افرادى متعهد، دلسوز و آشنا با تهدیدات جدید دشمن؛
ـ بسیجیانى فکور، توانا و آماده دفاع در برابر انواع تهاجمات دشمن؛
ـ فرماندهان توانا جهت مدیریت صحنه جنگ و جامعه؛
ـ افراد متخصص در تمامى حوزههاى تخصصى دستگاهها و سازمانها؛
ـ قابلیت مدیریت صحنه دستگاهها در شرایط بحران؛
ـ سامانه امن و ارتباطات پایدار در برابر تهدیدات دشمن؛
ـ سازمانى گسترده در تمامى حوزههاى مورد نیاز دفاع غیر عامل؛
ـ افرادى آموزش دیده، ورزیده و آماده و بالنده جهت مقابله با هر گونه تهدید دشمن.

 
ویژگى مدیران آینده بسیج

مدیران آینده بسیج باید شایستگى و مهارتهاى خود را به مراتب بیش از گذشته گسترش دهند. توسعه مهارتهاى گسترده و جدید برخى از مدیران سنتى را با مشکل روبه رو مىکند زیرا این امر مستلزم ترک بسیارى از رفتارهاى ایستا خواهد بود.
براى انجام فعالیتها مؤلفههاى زیر را باید مورد تجزیه و تحلیل قرار داد:
ـ کسب آگاهى و هوشیارى منطقى و عاطفى؛
ـ برترى همه جانبه و تقویت در جنگ نرم، ناتوى فرهنگى و جنگهاى سایبرى؛
ـ بالابردن سطح فناورى اطلاعات، دانش سیاست گذاران و فرماندهان مدیریت دفاعى کشور؛
ـ تلاش براى حمایت اجتماعى؛
ـ  فعالیتهاى فیزیکى؛
ـ توازن میان کار و فراغت؛
ـ ایجاد محیط یادگیرى مستمر (بسیج به عنوان سازمان یادگیرنده).

 
سخن آخر

چشمانداز آتى بسیج را مىتوان با توجه به تحولات محیطى دنیاى معاصر از جمله انقلاب اطلاعات و ارتباطات جستجو کرد که در این زمینه نیروهاى بسیج باید به فضاى مجازى توجه  و در این فضا حضورى مداوم داشته باشند. از سوى دیگر در آینده پژوهى بسیج باید به منابع انسانى بسیج آینده توجه بیشترى مبذول نمود. مىتوان با توجه به برنامه چشمانداز 20 سال برخى از ویژگىهاى منابع انسانى بسیج و مدیران ارشد این نیرو را شناسایى و معرفى کرد.

 
گزارش از: شادمانی