اربعین باید به عنوان یک ابر رویداد، با نگاه علمی بررسی شود

به گزارش گروه فرهنگ و هنر دفاع پرس، محمدحسین ایمانی خوشخو، مدرس گردشگری و رئیس انجمن علمی گردشگری ایران درباره اربعین گفت: این روزها توجه جهانیان به یک رویداد بسیار مهمی جلب شده که آن راهپیمایی اربعین است. این رویداد از منظرهای گوناگون قابل بررسی است و ضرورت دارد از نظر علمی بررسی شود، در ادبیات علمی بین المللی قرار گیرد و به عنوان یک mega event (ابر رویداد) به آن نگاه شود. در مباحث علمی گردشگری این اصطلاح جا افتاده و کاربرد دارد و رویدادهایی که بیش از یک میلیون نفر مشارکت کننده داشته باشد ابر رویداد گفته می شود و مثال بارز آن از نوع مذهبی مراسم حج است.

ایمانی خوشخو در ادامه افزود: اما امروزه ما می توانیم رویداد اربعین را به عنوان بزرگترین رویداد مذهبی بشناسیم و توجه و نگاه علمی به اربعین می تواند پلهای برای تحقیقات بیشتر باشد. رویدادها اساسا یک ساختار اجتماعی دارند و در بستر فرهنگهای ملی، بینالمللی اتفاق میافتند، بیشتر هدف مشخص دارند و نمادهایی هستند که در معانی عمیق فرهنگی به آنها توجه می شود.

این استاد گردشگری ادامه داد: همچنین رویدادها می توانند در تبدیل فضاها به مناطق شهودی قابل درک موثر باشند. وقتی به اربعین نگاه می کنیم ویژگیهای منحصر به فردی دارد. یک از ویژگیها این است که فرهنگ ها، ملیت ها و افراد مختلف در یک دوره زمانی مشخص و با یک هدف مشترک در یک جا جمع می شوند در حالی که این گستره گوناگونی فرهنگ در جاهای دیگر کمتر دیده می شود. مشخصه دیگر این است که قریب به اتفاق افراد در این رویداد مداخله گر هستند نه مشاهده گر در حالی که در بسیاری از رویدادها مانند المپیک و ... که افراد زیادی در آنها حضور دارند، بیشتر افراد مشاهده گر هستند. در رویداد اربعین بیشتر مردم در اجرای مراسم، پذیرایی و اداره برنامه ها نقش مداخله گر دارند و دولت ها به جز هماهنگی در اجرای رویداد نقشی ندارند و در واقع رویداد به مردم متکی است.

رئیس انجمن علمی گردشگری ایران با تاکید بر بررسی علمی پدیده اربعین گفت: محققان جامعه شناسی، مردم شناسی، دین و فرهنگ می توانند اربعین را مورد مطالعه قرار دهند، این رویداد را به طور صحیح شناسایی کنند و معرفی آن از این زاویه قابل توجه است که می تواند تدوین مقالات علمی را در پی داشته باشد. بنابراین با تکیه بر مباحث علمی یک ابر رویداد به نام اربعین ابعاد انسانی، فرهنگی، و دینی این پدیده مورد بررسی قرار می گیرد. خوشبختانه این موضوع در حوزه دانشگاهی مورد مطالعه قرار گرفته است و ضرورت دارد جامعه علمی ما هم در کنار همه تعلقات دینی از زاویه علمی به این پدیده نگاه کند و آنچه را در این رویداد واقعیت است با ادبیات علمی بین المللی به دنیا معرفی کند. این نگاه و بررسی علمی می تواند از بیان غیر واقعیت ها درباره این ابر رویداد جلوگیری کند. بنابراین بجا و ضروری است که این پدیده از این زاویه علمی بررسی شود.